Przebywanie w kosmosie pogarsza wzrok astronautów

Badania wskazują, że długotrwałe przebywanie w kosmosie pogarsza wzrok astronautów. Naukowcy próbują przeciwdziałać tym zmianom, co może również pomóc chorym na Ziemi.

.Astronauci na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), w czasie misji trwających dłużej niż sześć miesięcy, zaczęli zauważać zmiany w swoim wzroku. Wielu z nich wskazywało, że im dłużej przebywali w przestrzeni kosmicznej, tym potrzebowali mocniejszych okularów do czytania. Naukowcy badający to zjawisko wskazali, że winny jest temu obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, czyli miejsca, w którym nerw wzrokowy wchodzi do siatkówki, oraz spłaszczenie kształtu oka. Objawy te stały się znane jako zespół neuro-okulistyczny związany z przestrzenią kosmiczną (Space-Associated Neuro-Ocular Syndrome – SANS).

Mikrograwitacja powoduje, że krew i płyn mózgowo-rdzeniowy człowieka przesuwają się w kierunku głowy, a badania sugerują, że może to być przyczyną SANS. W ramach nowego badania, Thigh Cuff, naukowcy sprawdzą czy ciasne mankiety złożone na nogawki spodni astronautów zmienią sposób, w jaki płyn przemieszcza się wewnątrz ciała, szczególnie wokół oczu i w naczyniach krwionośnych.

Jeśli badania się potwierdzą, tego rodzaju rozwiązanie, mogłyby służyć jako środek zaradczy przeciwko problemom związanym z przesunięciami płynów, w tym również ochronić wzrok astronautów. Proste i łatwe w użyciu narzędzie mogłoby pomóc załodze podczas przyszłych misji na Księżyc i Marsa, jak również wesprzeć chorych na Ziemi.

.Naukowcy już wcześniej prowadzili działania, które miały ochronić wzrok astronautów, jednym z nich było badanie Fluid Shifts, przeprowadzone w latach 2015-2020, było pierwszym, które ujawniło zmiany w sposobie odprowadzania krwi z mózgu w warunkach mikrograwitacji. Kolejne eksperymenty, Vision Impairment and Intracranial Pressure (VIIP), rozpoczęło testowanie roli, jaką te zmiany płynów i wynikające z nich zwiększone ciśnienie płynu mózgowego mogą odgrywać w rozwoju SANS. W analizach tych wykorzystano różne środki, w tym kliniczne badania oczu, obrazowanie siatkówki i powiązanych z nią naczyń krwionośnych i nerwów, nieinwazyjne obrazowanie w celu pomiaru grubości struktur siatkówki oraz rezonans magnetyczny oka i nerwu wzrokowego. Ponadto około 300 astronautów wypełniło kwestionariusze w celu udokumentowania zmian wzroku podczas misji.

Również w jednym z wcześniejszych badań naukowcy, zaobserwowali poprawę objawów u jednej osoby, która mogła być spowodowana suplementacją witaminami z grupy B lub niższym poziomem dwutlenku węgla w kabinie, który wystąpił po opuszczeniu statku przez cześć załogi. Chociaż pojedynczy przypadek nie pozwala badaczom określić przyczyny i skutku, skala poprawy sugeruje, że na badaną osobę mogły mieć większy wpływ warunki środowiskowe, takie jak dwutlenek węgla. Jednak pierwszą próbą złagodzenia SANS była suplementacja witaminami z grupy B podczas lotu.

W badaniu SANSORI, przeprowadzonym przez CSA (Canadian Space Agency), wykorzystano technikę obrazowania zwaną optyczną tomografią koherencyjną (Optical Coherence Tomography) w celu zbadania, czy zmniejszona sztywność tkanki oka przyczynia się do SANS. Na Ziemi zmiany te są związane ze starzeniem się i schorzeniami takimi jak jaskra i krótkowzroczność. Naukowcy odkryli, że długotrwałe loty kosmiczne wpłynęły na właściwości mechaniczne tkanek oka, co może wpływać na wzrok astronautów. Odkrycie to może poprawić zrozumienie zmian zachodzących w oku podczas przebywania w warunkach mikrograwitacji i u starszych pacjentów na Ziemi.

.Badanie MHU-8 przeprowadzone przez JAXA (Japan Aerospace Exploration Agency), w którym zbadano zmiany w DNA i ekspresji genów u myszy po locie kosmicznym, wykazało zmiany w nerwie wzrokowym i tkance siatkówki. Naukowcy odkryli również, że sztuczna grawitacja może zmniejszyć te zmiany i może służyć jako środek zaradczy w przyszłych misjach. Naukowcy wciąż próbują lepiej chronić wzrok astronautów opracowując coraz nowsze badania, metody przeciwdziałania i diagnozy, co również może pomóc pacjentom na Ziemi.

Oprac. EG