Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny – czym się różnią?

Uroczystość Wszystkich Świętych to katolickie święto obchodzone 1 listopada. Od czasów PRL określane jest w Polsce również Świętem Zmarłych. Niektórzy mylą ją z Zaduszkami (Dzień Zaduszny) – świętem przypadającym na 2 listopada. W Kościele katolickim różnica między nimi jest jednak istotna. Na czym polega?

1 listopada: uroczystość Wszystkich Świętych

.W Kościele katolickim 1 listopada obchodzona jest uroczystość Wszystkich Świętych, czyli tych zmarłych, którzy po śmierci dostąpili zbawienia i przebywają z Bogiem w Niebie.

Jest to jedno z pięciu wskazanych przez Konferencję Episkopatu Polski świąt kościelnych, (Kodeks Prawa Kanonicznego wymienia więcej), które wierni w naszym kraju są zobowiązani obchodzić. Oznacza to, że 1 listopada osoby ochrzczone mają obowiązek uczestniczyć w mszy św. Mogą to uczynić w świątyni lub w mszach św. celebrowanych na cmentarzach.

W uroczystość Wszystkich Świętych metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz będzie przewodniczył liturgii w kościele św. Grzegorza Wielkiego i poprowadzi procesję żałobną na Cmentarzu Wolskim – poinformowało biuro prasowe archidiecezji warszawskiej.

Mszy św. w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach będzie przewodniczył bp Piotr Jarecki. Liturgia rozpocznie się o godz. 12.30 w kościele św. Karola Boromeusza, a po niej wyruszy procesja z modlitwą za zmarłych na cmentarz Powązkowski.

Również 1 listopada o godz. 11.30 w stołecznym kościele św. Ignacego z Loyoli zostanie odprawiona msza św. pod przewodnictwem bp. Michała Janochy, połączona z procesją na Cmentarzu Północnym na Wólce Węglowej.

Bp Rafał Markowski będzie przewodniczył o godz. 13.00 mszy świętej w kościele św. Katarzyny na Służewie, a następnie poprowadzi procesję żałobną na cmentarzu przy kościele.

W tym roku, w uroczystość Wszystkich Świętych, w diecezji warszawsko-praskiej bp Romuald Kamiński będzie modlił się o godz. 13.00 na Cmentarzu Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie. W czterech zbiorowych mogiłach spoczywa tam kilkuset żołnierzy pułków walczących o miasto w dniach 13-16 sierpnia 1920 roku. 13 czerwca 1999 roku cmentarz nawiedził papież Jan Paweł II.

Na Cmentarzu Bródzieńskim w Warszawie (który jest jedną z największych nekropolii nie tylko w Polsce, ale i w Europie, jeśli chodzi o liczbę pochowanych tam osób), w kościele drewnianym 1 listopada – mszę św. za wszystkich zmarłych będzie sprawował o godz. 12.00 bp pomocniczy diecezji warszawsko-praskiej Jacek Grzybowski. Po niej poprowadzi on procesję alejkami cmentarza z modlitwą za zmarłych.

W Krakowie kardynał Stanisław Dziwisz odprawi mszę św. z procesją do grobów w Sanktuarium św. Jana Pawła II na Białych Morzach o godz. 17.00.

W archidiecezji warmińskiej abp Józef Górzyński będzie modlił się o godz. 12.00 na cmentarzu Komunalnym w Olsztynie. Po liturgii poprowadzi procesję żałobną z modlitwą za zmarłych. Bp Janusz Ostrowski będzie przewodniczył eucharystii na cmentarzu Komunalnym k. Dywit.

Kard. Grzegorz Ryś w uroczystość Wszystkich Świętych będzie modlił się w intencji zmarłych osób w kryzysie bezdomności o godz. 18.00 na łódzkim cmentarzu dla osób bezdomnych przy ul. Zakładowej 4.

Na cmentarzach poznańskich nabożeństwa rozpoczną się o godz. 15.00. Na cmentarzu miłostowskim będą miały miejsce dwa nabożeństwa: jedno w części od ul. Gnieźnieńskiej i drugie od ul. Warszawskiej.

2 listopada: Dzień Zaduszny

.Za wszystkich zmarłych wiernych, także tych, którzy jeszcze nie dostąpili zbawienia, Kościół katolicki modli się 2 listopada – w Dzień Zaduszny (Zaduszki). Ponieważ w czasach PRL dzień ten nie był wolny od pracy – w przeciwieństwie do 1 listopada – Polacy odwiedzają groby swych bliskich zmarłych właśnie pierwszego dnia miesiąca. Nie tylko dla osób niezwiązanych z Kościołem, ale i dla wielu katolików, uroczystość Wszystkich Świętych stała się w ten sposób synonimem Dnia Zmarłych, co prowadzi do nieświadomego zacierania różnic między katolickimi świętami przypadającymi 1 listopada i 2 listopada.

Tego dnia (2 listopada) kard. Nycz poprowadzi o godz. 18.00 procesję żałobną do krypt archikatedry warszawskiej, gdzie pochowani są m.in. arcybiskupi warszawscy i książęta mazowieccy. O godz. 19.00 rozpocznie się msza święta pod przewodnictwem kard. Nycza.

W archidiecezji krakowskiej msza św. połączona z procesją do grobów królewskich i modlitwą w intencji zmarłych spoczywających w Katedrze Wawelskiej odbędzie się o godz. 16.30.

W katedrze poznańskiej, abp Stanisław Gądecki będzie przewodniczył mszy św. połączonej z procesją wewnątrz świątyni i modlitwą w krypcie katedralnej o godz. 8.00.

Gdyńskie zaduszki morskie, czyli modlitwa za zmarłych ludzi morza – marynarzy, portowców i tych, którzy nie powrócili z morza – organizowana przez Duszpasterstwo Ludzi Morza Stella Maris, odbędzie się 2 listopada o godz. 17.00 na Cmentarzu Witomińskim przy grobach marynarzy m/s Busko Zdrój.

VIII Darłowskie Zaduszki Morskie odbędą się natomiast 12 listopada. Rozpocznie je wspólna modlitwa w kościele w Darłówku, bezpośrednio po mszy św. o godz. 16.00. Następnie w porcie odbędzie się tradycyjny marsz pamięci ludziom morza. Na zakończenie, przy pomniku „Nie wrócili z morza”, zostaną zapalone lampiony i złożone na wodzie wianki z żywych kwiatów, przy asyście statku m/t „Franek”.

Msza św. za zmarłych biskupów i kanoników warmińskich kapituł odbędzie się 3 listopada 2023 roku w konkatedrze św. Jakuba w Olsztynie o godz. 18.00.

Tego samego dnia odbędą się „Zaduszki chełmżyńskie” w bazylice Trójcy Świętej w Chełmży. W czasie muzycznego rozważania, które rozpocznie się o godz. 19.00, można będzie usłyszeć duet „Armonia di cuori” oraz chór Święta Cecylia. Rozważania ks. Pawła Murawskiego przeczyta Beata Widomska.

Zgodnie z decyzją Penitencjarii Apostolskiej, odpust zupełny za wiernych zmarłych można uzyskać od 1 do 8 listopada pod zwykłymi warunkami: nawiedzając kościół lub kaplicę publiczną i odmawiając „Ojcze Nasz”, „Wierzę w Boga” i modlitwę w intencjach wyznaczonych na dany dzień przez papieża.

Zgodnie z nauką Kościoła katolickiego, poza modlitwą, dusze zmarłych można wesprzeć poprzez uczynki miłości, praktykę postu, ofiarowanie w ich intencji codziennego cierpienia, trudności czy choroby.

Przesłanie Wszystkich Świętych

.„Uroczystość Wszystkich Świętych stanowi publiczne świadectwo, że my, chrześcijanie, w życie wieczne wierzymy naprawdę” – pisze o. Jacek SALIJ, dominikanin, teolog tomista, filozof, publicysta i pisarz, w tekście „Przesłanie Wszystkich Świętych” opublikowanym na łamach „Wszystko co Najważniejsze”.

Jak podkreśla, „Apostoł Paweł mówił: «Jeżeli tylko w tym życiu w Chrystusie nadzieję pokładamy, jesteśmy bardziej od wszystkich ludzi godni politowania» (1Kor 15,19). Już w początkach Kościoła właśnie wiara w życie wieczne była dla wierzących w Chrystusa źródłem siły i motywacji do znoszenia utrapień i prześladowań, jakie ich spotykały. Trwajcie przy Chrystusie również w prześladowaniach – zagrzewa wiernych apostoł Piotr. «Przez to wartość waszej wiary okaże się o wiele cenniejsza od zniszczalnego złota, które przecież próbuje się w ogniu.” Jeżeli mimo utrapień wytrwacie przy Chrystusie, „ucieszycie się radością niewymowną i pełną chwały wtedy, gdy osiągniecie cel waszej wiary – zbawienie dusz» (1P 1,6-9). Te słowa, że celem wiary jest zbawienie duszy, włóżmy głęboko w nasze serca. Oby rozświetlone cmentarze świadczyły o wierze każdego z nas w życie wieczne”.

„Są ludzie, czasem są to nawet katolicy, którym trudno uwierzyć w życie wieczne. Wydaje im się ono jakieś nierealne i niemożliwe. Uroczystość Wszystkich Świętych jest dobrą okazją, żeby się zastanowić, skąd się to bierze: skąd się bierze ten opór przed uwierzeniem Panu Jezusowi, że On jest zmartwychwstaniem i życiem i ma moc obdarzyć nas życiem wiecznym” – pisze o. Jacek SALIJ.

Duchowny dodaje, że „uroczystość Wszystkich Świętych daje nam wspaniałą okazję do odnowienia naszej wiary w życie wieczne. Miliony świateł, jakie na wszystkich cmentarzach zapłoną na grobach naszych bliskich, są przecież wyrazem naszego powszechnego przeświadczenia, że – jak modlimy się w liturgii Dnia Zadusznego – «życie Twoich wiernych, o Panie, zmienia się, ale się nie kończy». Oby to była nie tylko nasza wspólna wiara, ale oby to była również osobista wiara każdego z nas. Oby rozświetlone cmentarze świadczyły również o wierze każdego z nas, kto zapala światła na grobach swoich bliskich – że śmierć nie musi być przepaścią, która gruntownie rozdziela żywych od umarłych, bo przecież każdy, kto wierzył w Chrystusa, mimo że umarł, nadal żyje”.

„Dzień ten nazywa się uroczystością Wszystkich Świętych, a to znaczy, że wielu, bardzo wielu tych, którzy od nas odeszli, są już bez reszty święci i przepełnieni Bogiem. Oni już osiągnęli pełny i nieprzemijalny sens swojego życia. Czytamy w Apokalipsie, że tych świętych jest «wielki tłum, którego nikt nie może policzyć, z każdego narodu i wszystkich pokoleń, ludów i języków»” – podkreśla o. Jacek SALIJ.

Jak twierdzi, „uroczystość Wszystkich Świętych pozwala nam jeszcze raz uświadomić sobie, że gdyby nie Chrystus, gdyby nie Jego śmierć i zmartwychwstanie, nikt nie byłby zbawiony. Po to właśnie On umarł na krzyżu, żeby przyprowadzić do swojego Ojca niezliczony tłum zbawionych – żeby niezliczony tłum grzeszników uczynić Bożymi przyjaciółmi i świętymi”.

PAP/Magdalena Gronek/WszystkoCoNajważniejsze/SN