Blisko 60 prelegentów, 27 paneli dyskusyjnych, 22 warsztaty tematyczne, 10 Kościołów chrześcijańskich zaangażowanych w organizację – złoży się na XI Zjazd Gnieźnieński, który w dniach 21-23 września 2018 r. obradować będzie pod hasłem: „Europa ludzi wolnych. Inspirująca moc chrześcijaństwa”. Tegoroczny zjazd – organizowany przez 16 organizacji katolickich i ekumenicznych – jest ważnym elementem obchodów 100-lecia niepodległości.
Zjazdy Gnieźnieńskie to międzynarodowe kongresy laikatu, będące miejscem refleksji i debaty o podstawowych wyzwaniach przed jakimi stoi dziś Europa, jak i o roli chrześcijaństwa w budowaniu europejskiej przestrzeni.
Zjazd odbędzie się z osobistym udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz reprezentującego Stolicę Apostolską kard. Petera Turksona, prefekta Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka. Jest to tradycja nawiązująca do pierwszego Zjazdu Gnieźnieńskiego, który odbył się w 1000 r., kiedy na zaproszenie polskiego władcy Bolesława Chrobrego do grobu św. Wojciecha przybył cesarz Otton III oraz legat papieski. Ogłoszono wówczas powstanie pierwszej na ziemiach polskich metropolii ze stolicą w Gnieźnie. Zjazdy Gnieźnieńskie zostały wznowione z inicjatywy św. Jana Pawła II w 1997 roku., kiedy papież zaprosił do Gniezna siedmiu prezydentów państw europejskich. Od 2003 r. organizowane są one w formie międzynarodowych, ekumenicznych kongresów laikatu.
Tematyka tegorocznego zjazdu koncentruje się wokół wolności, tym bardziej, że mija setna rocznica, kiedy w 1918 r. uzyskała ją Polska jak i wiele narodów naszego regionu Europy. Mowa więc będzie m. in. jak ten „dar wolności” powinien być mądrze zagospodarowywany oraz jakie niebezpieczeństwa mu dziś zagrażają.
W Zjeździe wezmą udział chrześcijanie różnych wyznań z Europy Środkowo-Wschodniej: duchowni, politycy, myśliciele, publicyści. Omawiając kluczowe wyzwanie współczesnej Europy – kryzys europejskiej tożsamości, będą mówić o odpowiedzialność za przyszłość Kościoła, swoich ojczyzn i całego kontynentu. W programie znalazły się wykłady, dyskusje warsztaty, modlitwy i liturgie.
Wybitna francuska filozof prof. Chantal Delsol przedstawi wykład pt. „Kochaj i czyń co chcesz”? Wolność chrześcijańska w świecie, w którym wszystko wolno”. Zaplanowano też panel o Janie Pawle II i Prymasie Wyszyńskim jako nauczycielach polskiej wolności. W dyskusji o roli Polski w Europe wystąpią m.in. byli polscy premierzy: Jerzy Buzek i Hanna Suchocka. W programie jest także międzynarodowa dyskusja o pojednaniu z sąsiadami w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W Zjeździe weźmie udział też m.in. udział prof. Rocco Buttiglione, były włoski polityk oraz kard. Peter Turkson, prefekt watykańskiej Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka, który wygłosi wykład pt. „Ból świata jest bólem Kościoła. Chrześcijanie na rzecz lepszego świata”. W dyskusji o roli Polski w Europie wystąpią m.in. byli polscy premierzy: Jerzy Buzek i Hanna Suchocka. W programie jest także międzynarodowa dyskusja o pojednaniu z sąsiadami w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz o kryzysie migracyjnym z udziałem m.in. bp. Krzysztofa Zadarki i ks. dr. hab. Waldemara Cisło, przewodniczącego polskiej sekcji Pomocy Kościołowi w Potrzebie. Ważną częścią Zjazdów będą warsztaty dla jego uczestników. „Jak być polskim patriotą, a zarazem solidarnym Europejczykiem?”, „Byłem przybyszem…”, „Chrześcijanin wobec uchodźców – w praktyce”, „Nowe technologie – szansa czy bariera dla ewangelizacji” – to tylko niektóre tematy warsztatów.
W organizacji Zjazdu współpracuje 10 Kościołów: oprócz Kościoła rzymskokatolickiego i greckokatolickiego – wszystkie Kościoły zrzeszone w Polskiej Radzie Ekumenicznej oraz Kościół Zielonoświątkowy. Każdego dnia modlitwę przed obradami poprowadzi trzech kapelanów zjazdu, reprezentujących trzy tradycje chrześcijańskie: katolicką, prawosławną i ewangelicką. Przewidziano specjalne nabożeństwo „Ekumeniczna Droga wolności” w pierwszym dniu Zjazdu, które opierać się będzie na tekstach biblijnych dotyczących wolności. Nabożeństwo rozpocznie się na rynku gnieźnieńskim a zakończy w katedrze u grobu św. Wojciecha, świętego niepodzielonego wówczas Kościoła. Homilię wygłosi metropolita łódzki, abp Grzegorz Ryś.
Głównym Organizatorem Zjazdu jest Fundacja św. Wojciecha–Adalberta, a jego współorganizatorami: Centrum Myśli Jana Pawła II, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Instytut Ekumeniczny KUL, Instytut Kultury Europejskiej UAM, Instytut Chrześcijańsko-Demokratyczny im. Ignacego Paderewskiego , Katolicka Agencja Informacyjna, Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie, Klub Jagielloński, Laboratorium „Więzi”, Stowarzyszenie Pokoju i Pojednania „Effatha”, Wspólnota Chemin Neuf, Wspólnota Sant’Egidio i Związek Dużych Rodzin 3+. Współudział w organizacji zjazdu ma także Polska Rada Ekumeniczna. Partnerami międzynarodowymi zjazdu są Renovabis oraz Fundacja Konrada Adenauera; partnerami samorządowymi Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Starostwo Powiatowe w Gnieźnie i Urząd Miasta Gniezna; partnerami lokalnymi Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie i Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Gnieźnie, a partnerem technologicznym Orange Polska. Sponsorami zjazdu są Międzynarodowe Targi Poznańskie i Bank Gospodarstwa Krajowego.
Zjazd odbywa się pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w roku 100-lecia Odzyskania Niepodległości 1918–2018.
