Kobieta z epoki żelaza pochowana z igłą i nożem zafrapowała archeologów
Archeolodzy prowadzący wykopaliska na terenie cmentarzyska pochodzącego z epoki żelaza, które znajduje w mieście Norrköping w południowej Szwecji, odkryli niezwykły grobowiec kobiety, która została pochowana wraz z małą igłą oraz żelaznym składanym nożem.
.Jedne z największych badań archeologicznych w Szwecji w ostatnich latach trwają od 2023 r. w dzielnicy miasta Norrköping, Pryssgården, które jest położone w prowincji Östergötland w południowej części tego skandynawskiego kraju. Naukowcy skrupulatnie przeszukują między innymi teren nekropolii, jaka powstała w tym miejscu w czasach epoki żelaza. Prehistoryczne stanowisko obejmujące to stanowisko znajduje się w pobliżu rzeki Motala ström. Miejsce to było zamieszkiwane przez ludzi w sposób ciągły od 6 tys. lat – natomiast zgodnie z najnowszymi planami zostanie ono przekształcone na obszar przemysłowy.
Na terenie tym wykopaliska były prowadzone już w przeszłości, ale dopiero w trakcie ostatnich prac badawczych naukowcy zidentyfikowali w Pryssgården cmentarzysko pochodzące z wczesnej epoki żelaza, a także stanowiący jego część zaskakujący grobowiec kobiety z tego samego okresu. Jak informuje portal „Arkeonews”, w sumie na terenie nekropolii znajduje się około 50 miejsc pochówku. Co ciekawe były one znane już w XVII wieku, ale na skutek przekształcenia tego terenu w obszar rolniczy gołym okiem widoczne ślady grobowców uległy zatarciu. Niepamięć o tym miejscu trwała aż do połowy XX wieku. Od tego czasu miejsce to było wielokrotnie badane.
Odkryciem, które wzbudziło szczególne zainteresowanie specjalistów w trakcie ostatnich wykopalisk w Pryssgården, był niezwykły grobowiec kobiety, w którym oprócz przyrządów związanych z tkactwem i szyciem znalazła się także broń. „Ludzie, którzy pochowali tę kobietę w tym grobowcu włożyli do niego nóż, który bez wątpienia był przeznaczony dla niej” – stwierdziła w oświadczeniu prasowym Moa Gillberg, archeolog z Muzeum Historii Szwecji. Część grobowców była przykryta małymi, symetrycznie ułożonymi kamieniami, ale w większości przypadków były to doły, w których umieszczono skremowane szczątki – jak zaznaczyli eksperci była to powszechna praktyka pogrzebowa w epoce żelaza.
Wykopaliska były kontynuowane. Specjaliści przeszukali dokładnie także dwa znajdujące się obok siebie grobowce, które były położone w innej części nekropolii. Jeden z nich nie zawierał żadnych przedmiotów grobowych, ale był za to mniej zanieczyszczony sadzą oraz zawierał trochę kości zwierzęcych. Z kolei drugie miejsce pochówku nie tylko charakteryzowało się tym, iż było bardzo zabrudzone sadzą, ale oprócz tego znajdowała się w nim gruba warstwa popiołu. „Gdy zaczęliśmy kopać, zauważyliśmy, że żelazny zakrzywiony nóż został wbity w ziemię ostrzem do dołu. Prawdopodobnie służył do skórowania. Nóż zachował się w bardzo dobrym stanie” – przekazali archeolodzy wypowiadając się na temat grobowca, w którym pochowano kobietę.
„W tym odkrytym grobowcu pochowano kobietę. Tuż obok niej umieszczono igłę i nóż. Część kości palca wskazuje, że ta kobieta najprawdopodobniej cierpiała na osteoartrozę. Podobne groby kobiet znaleziono na cmentarzysku w Fiskeby, gdzie obok zmarłych też umieszczano igły i noże tego samego typu”.
.I chociaż do tej pory na terenie nekropolii z epoki żelaza badacze zidentyfikowali 50 grobowców, to zaznaczają, że na terenie tego miejsca może ich być jeszcze więcej. Naukowcy z Muzeum Historii Szwecji w trakcie ostatnich badań realizowanych przy pomocy wykrywaczy metali odkryli nie tylko dziesiątki grobowców, ale także spiżarnie, studnię, biżuterię oraz starożytne budowle.
Marcin Jarzębski