Zaginiona średniowieczna synagoga z Rothenburga. Uległa zniszczeniu na skutek pogromu

Archeolodzy prowadzący wykopaliska w mieście Rothenburg ob der Tauber w południowych Niemczech odkryli zaskakującą strukturę pochodzącą sprzed kilkuset lat. Konstrukcją tą okazała się zaginiona średniowieczna synagoga. Eksperci opisali to znalezisko, jako jedno z najważniejszych centrów religijnych judaizmu w regionie południowych Niemiec w wiekach średnich.

Zaginiona średniowieczna synagoga z Rothenburga

.Wykopaliska prowadzone na terenie zabytkowego Kapellenplatz w mieście Rothenburg ob der Tauber, które znajduje się w rejencji środkowa Frankonia w Bawarii, przez archeologów doprowadziły do ujawnienia unikatowego zabytku pochodzącego ze średniowiecznych czasów. Przez naukowców w tym miejscu została zidentyfikowana zaginiona średniowieczna synagoga, a dokładnie jej pozostałości. Była to pierwsza synagoga w Rothenburg ob der Tauber oraz jednocześnie pełniła ona funkcję jednego z najważniejszych ośrodków religijnych judaizmu w południowych Niemczech, informuje portal „Arkeonews„.

Odkryta świątynia judaistyczna została zbudowana około 1180 roku. Zdaniem badaczy znalezisko to pozwoli nam lepiej zrozumieć historię Żydów w średniowieczu. O istnieniu w Rothenburgu w jakimś ukrytym miejscu pozostałości zaginionej średniowiecznej synagogi wiadomo od dawna. Za sprawą pochodzących z XIII wieku rysunków historycy od dawna wiedzieli o tym, że w Rothenburg ob der Tauber znajdują się ruiny synagogi, ale prowadzone na przestrzeni stuleci poszukiwania aż do tej pory nie przynosiły oczekiwanych rezultatów.

Przełom w poszukiwaniach zaginionej świątyni przyniosły niedawne wykopaliska, które były realizowane w ramach prac renowacyjnych na terenie Kapellenplatz  – historycznego i niedużego rynku tego miasta. To właśnie w tym miejscu badacze odkryli potężne fundamenty z wapienia, które dokładnie pokrywają się z dawnymi opisami zaginionej średniowiecznej synagogi. Jak poinformował Bawarski Urząd ds. Ochrony Zabytków (BLfD), który nadzorował prace archeologiczne prowadzone na rothenburgskim Kapellenplatz, nie ma żadnych wątpliwości, że odkryty zabytek to pozostałości pierwszej synagogi, jaka powstała w mieście Rothenburg. Według ekspertów świątynia ta została zbudowana w stylu romańskim oraz dominowała nad panoramą tego frankońskiego miasta.

Pogrom z 1349 r.

.Prof. Mathias Pfeil, główny konserwator w Bawarskim Urzędzie ds. Ochrony Zabytków (BLfD), podkreślił duże znaczeni ostatniego odkrycia archeologicznego w Rothenburgu. „Przez długi czas uważano, że ta synagoga znajdowała się w innej części miasta. Odkrycie tego zabytku podkreśla nieocenioną rolę ochrony dziedzictwa archeologicznego. Tylko dzięki takim badaniom możemy nadal składać w jedną całość złożoną historię europejskich Żydów” – powiedział ekspert.

Pod koniec XII i na początku XIII wieku Rothenburg był zamieszkiwany przez jedną z najbardziej wpływowych społeczności żydowskich w całych południowych Niemczech. Uczeni i rabini z tego miasta wywarli wpływ na prawo żydowskie i edukację daleko poza granicami regionu. Synagoga stanowiła centrum tego kwitnącego życia kulturowo-religijnego. Budynek ten uległ zniszczeniu, tak jak cała dzielnica żydowska, w 1349 r., kiedy w najbardziej ciężkim i przynoszącym największą śmiertelność momencie czarnej śmierci w Rothenburgu miał miejsce pogrom.

Jedno z najważniejszych centrów judaizmu w południowych Niemczech

.Po zniszczeniu świątyni i dzielnicy żydowskiej w Rothenburgu pozostałości synagogi zostały przejęte przez miasto, a następnie sprzedane w 1404 roku lokalnemu patrycjuszowi, który na przełomie lat 1406/1407 przekształcił to miejsce w kaplicę św. Marii (Marienkapelle). Chociaż większość podstawowej konstrukcji przetrwała, dodano elementy gotyckie, takie jak absyda. Kaplica była używana do 1805 roku, kiedy to została zburzona podczas sekularyzacji, co spowodowało zniknięcie ostatnich widocznych śladów średniowiecznej synagogi.

Najnowsze znalezisko archeologiczne w Rothenburgu rozbudziło wśród archeologów i historyków ponowne zainteresowanie bogatą przeszłością żydowską tego miasta. „Te potężne fundamenty wyraźnie pokazują, że Rothenburg był jednym z największych pod kątem populacyjnym ośrodków żydowskich w południowych Niemczech. Fundamenty te przypominają nam także również o mrocznych rozdziałach naszej historii. Zachowanie i badanie tego dziedzictwa ma zasadnicze znaczenie dla naszej zbiorowej pamięci” – stwierdził burmistrz miasta Markus Nase.

Marcin Jarzębski