Wybory prezydenckie 2025. Zagrożona równość kandydatów?
Odbieranie wsparcia finansowego PiS jest niezgodne z prawem i uderza w sedno demokracji – ostrzegał wtorek 6 maja 2025 r. w Lublinie były premier, wiceprezes PiS Mateusz Morawiecki podczas spotkania przed wyborami prezydenckimi 2025. Skomentował w ten sposób decyzje PKW o pomniejszaniu subwencji dla PiS. Czy jest zagrożona równość kandydatów?
.Państwowa Komisja Wyborcza zdecydowała, że w piśmie do ministra finansów Andrzeja Domańskiego w sprawie subwencji partyjnych na 2025 rok umieszczona zostanie kwota subwencji dla PiS pomniejszona o 11 milionów zł i kwota subwencji dla Konfederacji pomniejszona o 87 tysięcy zł. Stąd subwencja proponowana za 2025 rok dla PiS to ok. 15 mln zł, zaś dla Konfederacji – ok. 8 mln zł.
Mateusz Morawiecki poproszony o komentarz do tej decyzji powiedział, że głównym aktem w systemie demokratycznym są wybory, a żeby wybory były rzeczywiście równe i demokratyczne, to muszą się odbywać na równych zasadach. „Jeżeli według ustawy kilka partii politycznych powinno otrzymywać wsparcie finansowe na jakimś poziomie i jedna z partii nie otrzymuje tego wparcia, to jest to uderzenie w serce demokracji. To jest uderzenie w samo sedno i sens systemu demokratycznego Do tego prowadzi pozbawienia nas środków” – powiedział Morawiecki i dodał: „PKW, która jest zdominowana przez polityków obecnej koalicji rządzącej, nie wypłacając należnych środków popełnia po prostu przestępstwo”.
Jego zdaniem, rząd powinien zainteresować się drożyzną, „a nie kradnie pieniądze partiom politycznym i tak naprawdę pozbawia równych szans uderzając w samo serce demokracji”. Dziękował Polakom, którzy wpłacają różne kwoty i „pomagają Karolowi NAWROCKIEMU w zwycięstwie wyborczym”.
Zgodnie z ustawą o partiach politycznych wniosek o wypłacenie subwencji, wraz z aktualnym wyciągiem z ewidencji partii politycznych, jest składany do ministra finansów za pośrednictwem PKW. Chodzi o subwencje dla partii, które dostały się do parlamentu. PKW zadecydowała, że prześle do ministra finansów wersję pisma z subwencją dla PiS pomniejszoną o niecałe 11 mln złotych. Oznacza to, że na 2025 rok partii przysługiwałoby ok. 15 mln zł subwencji. Za tym rozwiązaniem głosowało 4 członków PKW, 3 było przeciw, a jedna osoba – przewodniczący komisji Sylwester Marciniak – wstrzymała się od głosu. Na posiedzeniu nie był obecny jeden z 9 członków Komisji – Ryszard Kalisz.
W sierpniu 2024 r. PKW odrzuciła sprawozdanie finansowe komitetu PiS z wyborów parlamentarnych w 2023 r. Wykazała nieprawidłowości w wydatkowaniu funduszy na kampanię w kwocie 3,6 mln zł. W konsekwencji MF zmniejszyło wypłaty dla PiS dotacji za wybory oraz przypadającej na 2024 r. subwencji z budżetu. Partia tę uchwałę zaskarżyła, a Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, w której zakresie obowiązków jest m.in. rozpatrywanie skarg na uchwały PKW, tę skargę uznała.
Za 2024 r. PiS otrzymało najpierw dwie pełne kwartalne raty subwencji, a później – po odrzuceniu przez PKW sprawozdania i wobec stanowiska ministra finansów – trzecia transza nie została wypłacona. Czwarta transza – jak wynika z informacji przekazywanych mediom przez MF – wypłacona w styczniu 2025 roku została pomniejszona. Za 2024 r. PiS otrzymało więc ok 15 mln zł, czyli o ponad 10 mln zł mniej niż wynosiła przewidywana subwencja roczna dla tej partii.
W marcu PKW odrzuciła sprawozdanie finansowe komitetu Konfederacji z wyborów do Parlamentu Europejskiego z 2024 roku, m.in. z powodu nadesłania go po terminie. PKW zaznaczyła, że w związku z tym Konfederacja traci dotację podmiotową z wyborów do PE oraz prawo do subwencji. Pod koniec kwietnia partia zaskarżyła tę decyzję do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN.
Według ustawy o partiach politycznych, wniosek o wypłacenie subwencji, wraz z aktualnym wyciągiem z ewidencji partii politycznych, jest składany do ministra finansów za pośrednictwem PKW. Subwencja wypłacana jest każdego roku kadencji parlamentarnej, w czterech transzach kwartalnych. Transzę wypłaca się w miesiącu przypadającym po kwartale, za który jest wypłacana.
PiS w wyborach prezydenckich 2025 r. popiera kandydata obywatelskiego tzw. starej inteligencji krakowskiej, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Karola NAWROCKIEGO.
Kandydaci w wyborach prezydenckich 2025 [LISTA PKW]
- Artur BARTOSZEWICZ
Kandydat niezależny
PROGRAM Artura BARTOSZEWICZA: [LINK] - Magdalena BIEJAT
Kandydatka Nowej Lewicy
PROGRAM Magdaleny BIEJAT: [LINK] - Grzegorz BRAUN
Kandydat Konfederacji Korony Polskiej
PROGRAM Grzegorza BRAUNA: [LINK] - Szymon HOŁOWNIA
Kandydat Polski 2050/Trzeciej Drogi
PROGRAM Szymona HOŁOWNI: [LINK] - Marek JAKUBIAK
Kandydat Wolnych Republikanów
PROGRAM Marka JAKUBIAKA: [LINK] - Maciej MACIAK
Kandydat Ruchu Dobrobytu i Pokoju
PROGRAM Macieja MACIAKA: [LINK] - Sławomir MENTZEN
Kandydat Konfederacji
PROGRAM Sławomira MENTZENA: [LINK] - Karol NAWROCKI
Kandydat obywatelski popierany przez PiS
PROGRAM Karola NAWROCKIEGO: [LINK] - Joanna SENYSZYN
Kandydatka niezależna
PROGRAM Joanny SENYSZYN: [LINK] - Krzysztof STANOWSKI
Kandydat niezależny
PROGRAM Krzysztofa STANOWSKIEGO: [LINK] - Rafał TRZASKOWSKI
Kandydat Platformy Obywatelskiej/KO
PROGRAM Rafała TRZASKOWSKIEGO: [LINK] - Marek WOCH
Kandydat Bezpartyjni i Samorządowcy
PROGRAM Marka WOCHA: [LINK] - Adrian ZANDBERG
Kandydat Partii Razem
PROGRAM Adriana ZANDBERGA: [LINK]
PAP/AJ
