Awarska szabla sprzed 1500 lat. Unikatowe odkrycie z Székesfehérvár

W trakcie wykopalisk prowadzonych na terenie stanowiska archeologicznego położonego nieopodal miasta Székesfehérvár na Węgrzech przez naukowców została odkryta unikatowa awarska szabla z wczesnego średniowiecza. Artefakt został przez archeologów opisany unikatowy. Zabytek ten rzuca nowe światło na historię tego starożytnego koczowniczego ludu, który pod koniec VI i na początku VII wieku znacząco wpłynął na historię Europy.
Awarska szabla sprzed 1500 lat
.Archeolodzy realizujący wykopalisk niedaleko miasta Székesfehérvár, które znajduje się w środkowo-zachodniej części Węgier, odkryli niezwykły skarb sprzed wieku w postaci wczesnośredniowiecznej szabli awarskiej. Odkrycie tej broni oraz innych awarskich artefaktów ma ujawnić nowe fakty i szczegóły na temat historii regionu 1500 lat temu, czyli w okresie ekspansji awarskiej. Jak stwierdzili eksperci, zidentyfikowana awarska szabla nie zostałaby odkryta, gdyby nie kompleksowe badania, które objęły nawet analizę danych satelitarnych.
Wykopaliska prowadzone w pobliżu Székesfehérvár stanowią część programu naukowego „Cmentarze z kosmosu” za który odpowiadają naukowcy z Węgierskiego Muzeum Narodowego i Muzeum Króla Stefana. Badacze posługując się mapami satelitarnymi identyfikowali ukryte miejsca pochówku – ich znalezienie w taki sposób było możliwe m.in. za sprawą tego, że takie ukryte grobowce odróżniają się od najbliższej swojej okolicy pod kątem glebowo-uprawowym, informuje portal „Arkeonews„.
Na obszarach, gdzie gleba została kiedyś naruszona przez kopanie grobów, uprawy są zazwyczaj bardziej zielone i gęstsze, ponieważ luźniejsza gleba lepiej zatrzymuje wodę. Dzięki temu naukowcy mogą zlokalizować nie tylko cmentarze, ale nawet poszczególne groby, zwłaszcza te którego zostały wykopane głębiej niż pod powierzchnią jednego metra, co jest charakterystyczne dla niektórych okresów historycznych, takich jak chociażby czasy wielkiej wędrówki ludów, czyli przypadającego na przełom późnej starożytności i wczesnego średniowiecza, tj. IV–VI wieku, okresu migracji plemion barbarzyńskich.
Broń, która należała do awarskiego szlachcica
.Naukowcy za sprawą zdjęć satelitarnych i zastosowania tej metody badawczej odkryli nowe cmentarzysko Awarów, na terenie którego znajduje się cały szereg artefaktów i zabytków pozostawionych przez ten eurazjatycki koczowniczy lud. Archeolog Frigyes Szücsi jako teren do prowadzania nowych badań wskazał okolice 100 tys. miasta Székesfehérvár, co okazało się strzałem w dziesiątkę, bo w istocie znajdowała się tam nekropolia awarska pełna skarbów z przeszłości.
Badania archeologiczne objęły dokładnie obszar położony pomiędzy wzdłuż granicy między Székesfehérvár a Aba, na prywatnych terenach rolniczych. Zdjęcia satelitarne właśnie tam wykazały obecność dużego cmentarza zawierającego 400–500 grobów, a także mniejszego cmentarza położonego kilkaset metrów dalej. To właśnie na tej wielkiej nekropolii została odkopana unikatowa awarska szabla.
Archeolog Frigyes Szücsi wyjaśnił w rozmowie z mediami, że szable są niezwykle rzadkim znaleziskiem, jeśli chodzi o awarskie grobowce, co może być zaskakujące, bo w końcu Awarowie byli wschodnim koczowniczym ludem. Takie znaleziska są szczególnie rzadkie, jeśli chodzi o powiat Fejér. Ostatnie podobne odkrycie w tym regionie miało miejsce w 1979 roku, kiedy to nieżyjący już archeolog Gyula Fülöp odnalazł analogiczny eksponat w Kajászó-Újmajor.
.W przypadku większości awarskich grobowców archeolodzy odkrywają włócznie, łuki oraz inne rodzaje broni. Obecność szabli jest jednak wyraźnym znakiem statusu społecznego. Według Frigyesa Szücsiego „sam miecz wskazuje już, że pochowano tu osobę o wyższej randze”. W grobie znaleziono również pozłacane brązowe ozdoby do włosów i tłoczoną brązową klamrę do pasa, które dodatkowo sugerują, że zmarły cieszył się wysoką pozycją społeczną.
Marcin Jarzębski