Zbiornik, który stał się interaktywnym muzeum. Dekada wrocławskiego Hydropolis
Jolanta PAWNIK
5 grudnia 2015 roku dawne podziemia miejskiego zbiornika wody przy ulicy Na Grobli we Wrocławiu ożyły na nowo. W miejscu, gdzie przez ponad sto lat magazynowano wodę dla mieszkańców, otwarto Hydropolis – nowoczesne, interaktywne, pełne światła i dźwięku centrum wiedzy o wodzie. W ciągu dekady miejsce to stało się jedną z najpopularniejszych atrakcji Dolnego Śląska – pisze Jolanta PAWNIK
.Wrocław od początków swojego istnienia był miastem wody i to nie tylko dlatego, że oplatają go ramiona Odry. Woda decydowała o jego położeniu, handlu i zdrowiu mieszkańców. Już w XIII wieku Henryk IV Probus nadał przywilej poboru wody z rzeki, a w XIV wieku działały pierwsze miejskie rurociągi.
Nowoczesny system wodociągowy powstał w drugiej połowie XIX wieku, w czasach dynamicznego rozwoju przemysłu i komunikacji. Miasto, które na początku wieku liczyło 130 tysięcy mieszkańców, u schyłku stulecia przekraczało już 400 tysięcy. Bez wody nie dało się żyć, dlatego władze zainwestowały w zaawansowany program modernizacji sieci. Wodociągi pobierały wodę z Odry i uzdatniały ją, stosując cztery żwirowo-piaskowe filtry. W latach 1890-1892 zbudowano piąty filtr, o powierzchni 4600 m2, opierając podziemny obiekt na kamiennych filarach i sklepieniach kolebkowych i wykładając go czerwoną cegłą klinkierową. Filtr był używany ledwie przez kilka lat, później w podziemnych przestrzeniach przechowywano czystą wodę, którą pod ciśnieniem przepompowywano do mieszkań i instytucji. Mieściło się tam 12 mln litrów czystej wody.
Zbiornik funkcjonował do 1945 roku. Podczas walk o Wrocław strop zbiornika przebiły rosyjskie bomby, ale szybko naprawiono szkody i nadal gromadzono w nim wodę, aż do czasu powodzi w 1997 roku, kiedy Zakład „Na Grobli” został poważnie zniszczony. W 2002 roku zbiornik został wpisany do rejestru zabytków, zaczęto przygotowania, by wyłączyć go z eksploatacji.
Nastąpiło to w 2011 roku. Wtedy w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK) narodził się pomysł, by w zabytkowym budynku wieży ciśnień i dawnym zbiorniku stworzyć centrum wiedzy o wodzie, które połączy historię techniki z nowoczesną edukacją. By ułatwić zwiedzanie, z betonu, szkła i miedzi dobudowano strefę wejścia, która stanowi wizytówkę muzeum i świetnie wpisuje się w klimat obiektu.
Prace nad przystosowaniem trwały cztery lata. Projekt stałej wystawy w Hydropolis opracował Mieczysław Bielawski. Powstało 7 stref tematycznych, miejsca na cykliczne wystawy czasowe, strefa dla dzieci i przestrzeń relaksu.
.Ekspozycje opowiadają o cyklu wody w przyrodzie, jej znaczeniu dla życia, technologiach uzdatniania, ale też o groźnych skutkach nadmiaru wody, o czym akurat wrocławianie, doświadczeni powodziami, mają wiele do powiedzenia.
W multimedialnych salach można m.in. obejrzeć projekcję filmu 360º na 65-metrowym ekranie, wejść do kapsuły batyskafu Trieste, którym w 1960 roku zanurkowano na dno Rowu Mariańskiego, a także zobaczyć, jak działają starożytne wynalazki wodne, podziwiać wykonane w skali 1:1 modele ryb głębinowych i rafę koralową, oglądać interaktywny schemat systemu przesyłania wody, multimedialną mapę Wrocławia i zabytkową kotłownię.
.W ciągu dziesięciu lat działania Hydropolis stało się jedną z najpopularniejszych atrakcji Dolnego Śląska, odwiedziły je w tym czasie ponad 3 mln osób. W 2016 roku uznano to miejsce za Cud Polski 2016 National Geographic Traveler, w kolejnych latach Hydropolis zdobywało nagrody i wyróżnienia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego czy Copper in Architecture Awards. Kilkakrotnie zdobywało tytuł Najlepszego Obiektu Turystycznego w regionie i w kraju.
Specjaliści doceniają innowacyjne rozwiązania architektoniczne, zwłaszcza liczącą ponad 40 metrów długości, rozstępującą się przed przechodzącymi kurtynę wodną, która jest symbolicznym przejściem do wodnego miasta Hydropolis.
.W roku jubileuszu 10-lecia prowadzono prace budowlane na dachu obiektu, gdzie zaplanowano nasadzenia i specjalne maty z rozchodnikami i trawami. Instalacja nawadniająca ma ok. 17 km długości. Nowością jest także udostępnienie zwiedzającym zabytkowej kotłowni przy Wieży Ciśnień.
