Czy work-life balance jest w Polsce w ogóle możliwy?
Work-life balance w Polsce jest wyświechtanym hasłem, które ma odzwierciedlenie jedynie w idealnym życiu w social mediach – pisze Jan STOSIO
.Kultura pracy w Polsce coraz częściej zmusza młodych ludzi do funkcjonowania w trybie, który trudno nazwać zrównoważonym. Dążenie do stabilizacji finansowej, szczególnie w dużych miastach, często wiąże się z koniecznością pracy na dwóch etatach, zwłaszcza na początku kariery zawodowej. Dla wielu młodych Polaków, którzy nie mogą liczyć na wsparcie finansowe rodziców, jest to jedyny sposób na utrzymanie się na akceptowalnym poziomie życia.
Rzeczywistość młodych pracowników w dużych miastach
.Weźmy przykład Kamila, 26-latka mieszkającego w Warszawie. Przeprowadził się tu z małego miasta na studia, a po ich ukończeniu postanowił zostać i rozpocząć karierę w marketingu. Niestety, początkowe zarobki na poziomie ok. 3500 zł netto okazały się niewystarczające na pokrycie kosztów życia w stolicy, gdzie wynajem małego mieszkania to wydatek co najmniej 2000 zł miesięcznie, nie licząc rachunków i kosztów codziennych. Aby związać koniec z końcem, Kamil zaczął dorabiać jako dostawca jedzenia w weekendy, co zwiększyło jego dochody o 1500 zł miesięcznie. Choć pozwoliło mu to opłacić rachunki i odłożyć niewielką sumę, kosztem była całkowita rezygnacja z wolnego czasu i odpoczynku.
Wyzwania życia na dwóch etatach
.Praca na dwóch etatach wiąże się z ogromnym obciążeniem fizycznym i psychicznym. W przypadku wielu młodych ludzi, takich jak Kamil, dni wyglądają podobnie: od 9.00 do 17.00 praca biurowa, a wieczorami lub w weekendy dodatkowe zlecenia. To życie w ciągłym biegu, gdzie jedyną przerwą bywa krótki sen. Odpoczynek, życie towarzyskie czy rozwijanie pasji schodzą na dalszy plan. Taki styl życia może prowadzić do wypalenia zawodowego już na początku kariery, co jest coraz częściej diagnozowanym problemem wśród osób w wieku 20–30 lat.
Jednym z powodów takiej sytuacji są wysokie koszty życia w dużych aglomeracjach, które rosną szybciej niż zarobki młodych pracowników. Według raportu Koszty życia w Polsce 2023 największe miasta, takie jak Warszawa, Kraków czy Wrocław, należą do najdroższych miejsc w kraju, a młodzi pracownicy często zarabiają tam pensje niewiele wyższe niż ich koledzy z mniejszych miast, gdzie koszty życia są znacznie niższe. Z raportu wynika, że w 2023 r. wydatki miesięczne na towary i usługi na przeciętnego Polaka wynoszą 1580 zł, a jeżeli ktoś pracuje na własny rachunek, to kwota zbliża się do 2000 zł – mówimy tu o przekroju całego kraju, gdzie koszty życia w dużych aglomeracjach są znacznie wyższe.
Wielu młodych ludzi rozpoczyna pracę na stanowiskach juniorskich, które nie oferują wystarczających zarobków, aby żyć niezależnie bez wsparcia rodziców. Sytuacja ta sprawia, że praca na dwóch etatach staje się jedyną opcją, aby mieć satysfakcjonujący poziom życia.
Czy work-life balance jest możliwy?
.Dla wielu młodych Polaków work-life balance w tradycyjnym rozumieniu wydaje się nierealny. W sytuacji, gdy priorytetem jest utrzymanie się na powierzchni finansowej, trudno mówić o harmonii między życiem zawodowym a prywatnym.
Mimo to coraz więcej osób zaczyna dostrzegać potrzebę zmiany podejścia. Niektórzy starają się inwestować w edukację i zdobywanie specjalistycznych kwalifikacji, które mogą zwiększyć ich wartość na rynku pracy i pozwolić im na znalezienie lepiej płatnej pracy. Inni szukają elastycznych form zatrudnienia lub możliwości pracy zdalnej, które mogą poprawić ich sytuację.
W porównaniu z Polską kraje takie jak Niemcy, Hiszpania czy Włochy oferują bardziej dostosowane podejście do pracy. W Niemczech regulacje dotyczące czasu pracy oraz priorytet efektywności pozwalają ograniczyć nadgodziny, a pracownicy mogą cieszyć się nawet 30 dniami urlopu rocznie. W Hiszpanii i Włoszech kładzie się większy nacisk na życie prywatne i relacje rodzinne, przez co praca często kończy się wcześniej, a dni urlopowe są wykorzystywane na regenerację i odpoczynek. Choć problemy gospodarcze, takie jak bezrobocie w Hiszpanii, nadal istnieją, młodzi ludzie w tych krajach mają większe możliwości zachowania równowagi między pracą a życiem prywatnym niż ich rówieśnicy w Polsce.
Życie młodych ludzi w dużych miastach w Polsce wiąże się z wieloma wyzwaniami, w tym koniecznością podejmowania dodatkowej pracy, aby utrzymać się na akceptowalnym poziomie. Choć taka rzeczywistość może wydawać się zniechęcająca, to także odzwierciedlenie ambicji i determinacji młodych Polaków, którzy nie boją się trudnych decyzji. W dłuższej perspektywie jednak kluczowe będzie stworzenie warunków, które umożliwią lepszy balans między życiem zawodowym a prywatnym, co jest niezbędne dla ich zdrowia i jakości życia.