Jest już nr 31 "Wszystko co Najważniejsze". Zapraszamy do EMPIKów w całym kraju, wysyłkowo - w Sklepie Idei, także do Księgarni Polskiej w Paryżu
Ten numer miesięcznika rozpoczynamy mocnym tekstem Eugénie BASTIÉ, eseistki i redaktorki kolumn opinii dziennika „Le Figaro”, autorki m.in. głośnej krytyki feminizmu „Adieu mademoiselle”. Ostatnio ukazała się jej książka „La Guerre des idées : Enquête au cœur de l’intelligentsia française”. I właśnie o roli inteligencji pisze w porywającym tekście autorka.
„Nie ma już opinii, są tylko odczucia; nie ma już rzeczywistości, są tylko interpretacje. Czy w tym wielkim miszmaszu subiektywności intelektualiści mają jeszcze jakąś rolę do odegrania?” – pyta Eugénie BASTIÉ i odpowiada w porywającym tekście „Inteligencja nie może dezerterować”.
„Żenująca i coraz bardziej nieistotna inteligencja jeszcze nigdy nie upadła we Francji tak nisko” – pisze Anne-Elisabeth MOUTET. „Konformizm jest kluczem do dobrych stopni i rozwoju społecznego – czy to w polityce, sektorze prywatnym, czy w społeczności intelektualnej, gdzie gatekeeperzy kurczowo trzymają się swojej pozycji nieraz i przez pół wieku”. – konstatuje Moutet.
Ale pytanie „co się stało z inteligencją?” rozbrzmiewa nie tylko nad Sekwaną. „O upadku inteligencji” to tytuł eseju prof. Ryszarda LEGUTKO. „Dzisiejszym polskim elitom bliżej jest do elit komunistycznych czasów PRL-u, które również zajmowały się nicowaniem świadomości narodowej i tworzeniem nowego Polaka” – pisze prof. Legutko.
„Sądziłem kiedyś, że polska inteligencja przetrwa, ale pomyliłem się. Przeceniłem wpływ „Solidarności” na zachowania naszych elit, nie zauważyłem przyrodzonego polskiej klasie intelektualnej połączenia pychy i poddaństwa” – smutnie konstatuje prof. Ryszard LEGUTKO.
„Stworzyliśmy kraj intelektualistów umundurowanych, a więc umysłowo i politycznie przewidywalnych, niezdolnych do myślowej oryginalności i skazanych na pilnowanie respektu własnych myśli dla publicznie noszonego munduru” – to z kolei ocenia Jana ROKITY. Jego tekst nosi tytuł: „Myśliciele na służbie”. „Solidarność” wciągnęła do polityki, a także na jej obrzeża całe tabuny profesorów i artystów, którzy jednak wkrótce potem stali się bardziej kulą u nogi polskiej polityki aniżeli jakimś ożywczym źródłem jej autorefleksji i publicznej debaty” – pisze Jan Rokita.
Piszemy w tym wydaniu „Wszystko co Najważniejsze” także o najnowszym zjawisku czasów pandemii: renesansie religii. Zatrzymano nas w domach, zaatakowano nasze zwyczaje, naruszono podstawowe potrzeby bezpieczeństwa, powiedziano „stop” bezrefleksyjnemu trwaniu. Wszystkie badania pokazują, że jednym z efektów pandemii jest – na całym świecie – renesans religii. Najlepszymi piórami – prof. Pabla PÉREZA LÓPEZA, prof. Marka JUERGENSMEYERA i Michała ŁUCZEWSKIEGO – wyjaśniamy przyczyny tej zmiany.
„Blisko 30 proc. Amerykanów, 16 proc. Hiszpanów i 10 proc. Francuzów uważa, że pandemia umocniła ich przekonania religijne” – pisze prof. Pablo PÉREZ LÓPEZ
„Przynajmniej do końca tej dekady polski wzrost gospodarczy będzie o wiele szybszy niż na Zachodzie. W czasie pandemii nie tylko nie straciliśmy pozycji lidera, ale nadgoniliśmy dystans do Europy Zachodniej” – pisał w poprzednim numerze prof. Marcin PIĄTKOWSKi, a prof. Mariana MAZZUCATO i prof. Alessandra SMERILLi poszukiwały pomysłu na gospodarkę opartą na wartościach. Polski Nowy Ład jest wielką generacyjną szansą.
„Kryzys, z którego nie wyciągniemy wniosków, to katastrofa. Ale kryzys, który jest prawidłowo odczytany i zrozumiany, to nie tylko szansa, ale też akcelerator zmiany – tak można streścić myśl, która stoi u podstaw Polskiego Ładu” – pisze premier Mateusz MORAWIECKI. Tytuł tekstu: „Polska po pandemii. Kurs na cywilizacyjny skok”.
„Edukacja i cierpliwe inwestycje – polskie klucze do wzrostu innowacyjności” – to z kolei tytuł analizy prof. Aleksandra SURDEJA, polskiego ambasadora przy OECD.
„Mamy ambitne plany na przyszłość doganiania krajów o najwyższym poziomie zamożności. W dążeniu do tego celu musimy nie tylko prowadzić roztropną politykę pieniężną, ale także w pełni wykorzystać wzrost naszych rezerw dewizowych” – pisze prof. Adam GLAPIŃSKI, prezes Narodowego Banku Polskiego.
„Posiadanie przez Polskę rezerw w złocie – o wartości jednej czwartej rocznego PKB – podnosi wiarygodność międzynarodową oraz obniża koszty prywatnych pożyczek zagranicznych” – dodaje William A. ALLEN, ekonomista National Institute of Economic and Social Research w Londynie, w latach 1972–2004 pracował w Banku Anglii.
Dyskusję, która toczyła się na naszych łamach po tekście prof. Ryszarda BUGAJA „Czy Polska może stać się państwem dobrobytu” (nr 27), podsumowuje Autor. „Przytłaczająca większość Polaków uznaje istniejące nierówności za nadmierne. Dlaczego żadne ugrupowanie polityczne (łącznie z lewicą) nie zaproponowało programu ograniczenia nierówności?” – pyta prof. Bugaj.
„Państwo jest silniejsze niż jedna partia i jedna rządowa ekipa. Ale by tę siłę wykorzystać, trzeba się nauczyć partnerstwa” – przekonuje w ciekawym eseju „Jak naprawić Rzeczpospolitą?” prof. Rafał MATYJA. Z kolei prof. Henryk DOMAŃSKI, socjolog, który dużą część pracy naukowej poświęcił badaniom nad polską klasą średnią, z tej perspektywy analizuje Polski Ład.
„Jak to możliwe, że takie projekty jak „Opowiadamy Polskę światu” dochodzą do skutku?” – pyta Michał KŁOSOWSKI, zastępca redaktora naczelnego „Wszystko co Najważniejsze”, szef działu projektów międzynarodowych Instytutu Nowych Mediów. Opowiada o kulisach największego dziś projektu budowania wizerunku Polski poza granicami. „Ten projekt wszedł do kanonu polskiej dyplomacji” – ocenia Sebastian HEJNOWSKI, prezes SEC Newgate Central & Eastern Europe, który współtworzył Ciszewski PR, zasiadał w komitecie sterującym Grupy Publicis w Polsce i europejskim zarządzie MSL.”Powstała sprawna machina zajmująca się wyszukiwaniem ciekawych historii, nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji z dziennikarzami i wydawcami, a następnie plasowaniem informacji”.
W najnowszej odsłonie projektu „Opowiadamy Polskę światu” prezentujemy równolegle we „Wszystko co Najważniejsze” i w prasie światowej teksty o polskich innowatorach, wynalazcach, odkrywcach. „Dzięki Polakom rozwinęła się elektronika, chemia, przemysł lotniczy. Polacy skonstruowali ręczne wykrywacze min i rozszyfrowali niemiecką Enigmę, dzięki czemu szybciej skończyła się II wojna światowa” – pisze Jarosław SZAREK, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
„150 lat temu urodził się Henryk Arctowski – pionier ochrony ekologicznej stref polarnych” – przypomina prof. Michał KLEIBER, red. naczelny miesięcznika. „Kariera ropy naftowej jako najważniejszego dla cywilizacji surowca energetycznego nie byłaby tak błyskawiczna, gdyby nie czterech obrotnych Polaków” – zauważa Andrzej KRAJEWSKI, historyk, publicysta, popularyzator nauki. Autor książki „Krew cywilizacji. Biografia ropy naftowej”.
„Polska nauka to nie tylko historia, ale także teraźniejszość. Polscy naukowcy są obecni w najważniejszych ośrodkach naukowych na świecie” – pisze Marcin JAKUBOWSKI, fizyk w Instytucie Fizyki Maxa Plancka w Greifswaldzie zajmujący się badaniami nad syntezą termojądrową.
Uwagę świata przyciąga Azja. Tam zaczęła się pandemia COVID-19. Na Chiny i indie zwrócone są dziś oczy analityków i strategów próbujących zrozumieć przyszłość świata. Esej Lee EDWARDSA zwraca uwagę na coraz bardziej agresywne zachowania Chin, a prof. Kishore MAHBUBANI – na rosnącą pozycję Indii na globalnej mapie zmieniającego się świata.
„Nadszedł czas, aby stworzyć Międzynarodowe Rezerwy Naukowe. Jest jasne, że odpowiednie naukowe przygotowanie do klęsk żywiołowych jest kluczem do uratowania milionów istnień ludzkich i miliardów euro w gospodarce światowej” – piszą prof. Rafael YUSTE i Darío GIL w tekście „Nauka uratuje politykę”. „Jeśli wepchniemy na dobre naukę i technologie w ramiona ideologów, możemy stać się niezdolni do stawiania czoła wyzwaniom i do walki z wieloma ograniczeniami, które mogą pozbawić nas naszej wolności” – zauważa z kolei Jean-Paul OURY.
Jacek Malczewski wszedł na stałe do narodowego imaginarium Polaków i zajmuje jednocześnie poczesne miejsce w sztuce światowej – zauważa prof. Jerzy MIZIOŁEK, przybliżając nam tę niezwykłą postać. Więcej tekstów o sztuce i kulturze już dziś obiecujemy naszym Czytelnikom! O Japończykach zakochanych w Polakach pisze już w tym wydaniu Haruka KOSAKA, japońska publicystka zajmująca się muzyką klasyczną, redaktorka magazynu „Chopin”, autorka m.in. „Kin no Himawari”, krytycznej biografii japońskiej pianistki Hiroko Nakamury (Shueisha).
Na zakończenie wydania jak zwykle autorstwa Agatona KOZIŃSKIEGO wywiad w formule „Rozmowa Agatona”. Pytań do Nialla FERGUSONA, profesora historii Uniwersytetu Oksfordzkiego i Uniwersytetu Harvarda, który specjalizuje się w globalnej historii politycznej, jest wiele. Ważna rozmowa!
Zapraszamy do lektury! Najnowsze wydanie „Wszystko Co Najważniejsze” dostępne w EMPIKach w całym kraju, w Księgarni Polskiej w Paryżu (123, Bd Saint-Germain), a także wysyłkowo, wydania archiwalne i bieżące oraz prenumerata, w SKLEPIE IDEI: www.SklepIdei.pl/wcn.