Austria wprowadzi zaostrzenie przepisów dla azylantów

Austriacka minister ds. integracji, rodziny i UE Claudia Plakolm zapowiedziała znaczne ograniczenie pomocy finansowej dla azylantów, którzy nie będą brali udziału w procesie integracji. Potwierdziła też, że jesienią powróci głośne zaostrzenie przepisów – zakaz noszenia chust przez dzieci poniżej 14. roku życia.

Zakaz noszenia religijnych chust zostanie przywrócony

.W wywiadzie udzielonym Austriackiej Agencji Prasowej (APA) austriacka minister ds. integracji, rodziny i UE Claudia Plakolm zapowiedziała, że rząd w Wiedniu kończy z „dobrowolnością integracji”, zaś wysokość pomocy finansowej dla azylantów będzie uzależniona od zaangażowania. Jednocześnie zostanie wdrożony trzyletni obowiązkowy program integracyjny, który jesienią stanie się częścią reformy systemu opieki społecznej. Nowe przepisy będą dotyczyć osób, którym przyznano azyl i ochronę uzupełniającą, osób przesiedlonych oraz osób ubiegających się o azyl, jeżeli istnieje duże prawdopodobieństwo ich pozostania w kraju.

Jak zapowiedziała w APA minister Plakolm każdy, kto nie zapisał się bądź nie uczęszcza na zajęcia z języka niemieckiego bądź nie zarejestruje się w Publicznym Urzędzie Pracy (AMS), może spodziewać się znacznego ograniczenia zasiłku otrzymywanego w ramach pomocy społecznej. Jednocześnie szefowa resortu ds. integracji wyjaśniła, że powodem wprowadzenia ograniczeń nie są oszczędności, bowiem liczba azylantów spada, a konieczność egzekwowania od uchodźców integracji z austriackim społeczeństwem.

Rząd w Wiedniu zmieni też zasady przyznawania zasiłku rodzinnego uchodźcom z Ukrainy. Od 1 listopada uprawnienia do tego typu świadczeń będą zależne od gotowości danej osoby do pracy. Claudia Plakolm argumentuje zmiany tym, że ukraińscy uchodźcy, w odróżnieniu od azylantów, mają nieograniczony dostęp do austriackiego rynku pracy i mogą podejmować zatrudnienie praktycznie natychmiast po przybyciu do kraju. Minister zapowiedziała również wprowadzenie specjalnych rozwiązań dla osób, które w związku z koniecznością opieki nad małymi dziećmi pracy podjąć nie mogą.

Zgodnie z zapowiedzią resortu ds. integracji jesienią w szkołach zacznie obowiązywać zakaz noszenia chust przez dzieci poniżej 14. roku życia. Na razie nie ustalono, jakie kary będą grozić za złamanie tych przepisów, ale minister Plakolm zapewniła, że każdy uczeń będzie miał możliwość skonsultowania swojego przypadku z psychologiem szkolnym, służbami ds. dzieci i młodzieży oraz Biurem Rzecznika Praw Dzieci i Młodzieży.

Zakaz noszenia chust zostanie przywrócony po tym, jak podobne przepisy w 2020 roku uchylił austriacki Trybunał Konstytucyjny. Wtedy sędziowie argumentowali, że ograniczenie takie jest dyskryminujące, bowiem dotyczy wyłącznie muzułmanek.

Zaostrzenie przepisów coraz częstszym posunięciem europejskich przywódców

.W żądaniu, by Polska wpuściła na swój teren dodatkowy tysiąc emigrantów, albo by całkiem usunęła zasieki, nie ma żadnego sensu. Zasieki są tylko pewnym rodzajem państwowej granicy, odpowiednim do zagrożeń na terenie, gdzie przebiega granica. Istnieje takie zjawisko, jak przygniecenie rodzimej ludności przez najeźdźców – pisze prof. Jacek HOŁÓWKA

Łatwo dojść do przekonania, że Europa jest rajem na ziemi. Mamy tu wspaniałą tradycję kulturową, dobrze działającą gospodarkę, łagodny klimat i wysoki poziom społecznego bezpieczeństwa. Przez wiele lat za znośny poziom życia i bezpieczeństwo socjalne płaciliśmy wyrzeczeniami politycznymi. Ograniczanie wolności słowa i ślepe wdrażanie gospodarki nakazowej doprowadziły w 1956 roku do wybuchu protestów w Polsce i na Węgrzech. Protest wybuchł w Poznaniu i w Warszawie, jednak w tych miastach władze szybko opanowały sytuację, wyprowadzając wojsko na ulice i zamykając dysydentów w areszcie. 

Inaczej było w Budapeszcie. Tam protest był bardziej widoczny. Na ulice Budapesztu wyszło ponad 200 tys. osób, po części z zamiarem wyrażenia solidarności z Polakami. Dla Moskwy to było już zbyt wiele. Przeraziła się reakcji łańcuchowej. Ponadto Węgrów było mniej niż Polaków i może okazaliśmy się bardziej ustępliwi niż oni. Wreszcie pojawił się pewien ważny wzgląd historyczny. W Warszawie na miejsce promoskiewskiej ekipy, która musiała odejść, szykowano Gomułkę, przedwojennego komunistę, później uwięzionego w latach stalinizmu za snucie wizji „polskiej drogi do socjalizmu”. Wypuszczono go ledwie dwa lata wcześniej, w 1954 r., gdy „twardogłowi” i „reformatorzy” mieli nadzieję, że uda im się przeciągnąć go na swoją stronę. W każdym razie Chruszczow zgodził się na jeden eksperyment, ale nie na dwa. Powstanie węgierskie zostało krwawo stłumione. Dwadzieścia tysięcy osób wtrącono do więzienia, dwustu tysiącom pozwolono wyemigrować, głównie do Europy Zachodniej i do Stanów Zjednoczonych. 

Rok 1956 stał się przełomowym rokiem dla nowego rozumienia prawa do emigracji w Europie Środkowej i co wcześniej było po prostu niemożliwe, teraz stało się trudne, ale wykonalne. Przypomniano sobie dokument, który istniał już od roku 1950. We Włoszech przyjęto wtedy Europejską Konwencję Praw Człowieka, która zatwierdzała „fundamentalne wolności”. Szczególne znaczenie nabrały artykuły 4 i 5, postanawiające odpowiednio, że nikt nie może być trzymany w niewoli lub poddaństwie oraz że każdy ma prawo do wolności i do bezpieczeństwa. Można było uznać, że te dwa postanowienia wzięte razem ustanawiają prawo do przemieszczania się i osiedlania zgodnie z własną wolą, jeśli inne prawa państwowe państwa przyjmującego takich działań nie wykluczają. Nadal było oczywiste, że każde państwo ma prawo uznać, iż na jego teren pewne osoby nie mają wstępu. Ale przestało być oczywiste, że w zasadzie za granicę wyjeżdżać nie wolno i że tego ograniczenia uzasadniać nie trzeba. Prawo do zagranicznych podróży i do emigracji istnieje, tylko trzeba się nim właściwie posłużyć. Posłuszeństwem zasłużyć na zaufanie. Teraz prawa do wyjazdu za granicę na stałe można było odmówić ze względu na racje polityczne, propagandowe, religijne lub społeczne, ale nie można go było podważać pryncypialnie. 

Takie uprawnienie zostało otwarcie ogłoszone w 2000 roku przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Ten dokument w artykule 18 ustanawia prawo do ubiegania się o azyl polityczny za granicą na warunkach zgodnych z ustaleniami Konwencji genewskiej z 28 lipca 1951 r. i Protokołu z 31 stycznia 1967 r., które dotyczą statusu uchodźców, i w zgodzie z postanowieniami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Wolność osobista przestała wymykać się z rąk. 

Dla wielu młodych ludzi wyjazd na jakieś kursy, studia lub praktyki zawodowe stał się cenionym epizodem w życiu osobistym i wiele osób wyjeżdżało nie po to, by osiedlić się za granicą, ale po to, by uznać siebie za część elity, która jeździ. Później jako bardziej doświadczeni mieli lepsze mniemanie o sobie i część z nich do dziś myśli, że wyjazd za granicę w epoce komunizmu był jednym z najciekawszych epizodów w ich życiu. Te osoby są do dziś szczególnie uwrażliwione na wolność podróżowania i z wielką przykrością patrzą na metalowe płoty na granicy polsko-białoruskiej. Czują się na nowo zniewoleni jak w czasach komunizmu. To jest zrozumiały, a nawet miły przypadek „oddźwięku uczuciowego”, o którym pisała Maria Ossowska: „Mnie kiedyś nie wolno było pojechać do Francji, więc chciałabym przynajmniej, żeby dziś innym wolno było pojechać do Niemiec, i płot na granicy polsko-białoruskiej nie powinien im stać na przeszkodzie”. To jest jednak fałszywa analogia. Między tymi dwiema sytuacjami nie zachodzi istotne podobieństwo. Teraz osoby starające się przekroczyć granice państwowe nie myślą o krótkotrwałej wizycie i poznaniu świata, tylko szukają miejsca do trwałego osiedlenia. Większość z nich jednak chce się w Niemczech osiedlić na stałe, co nas specjalnie nie dotyczy, więc nas nie musi bulwersować. Nikt nas tu nie woła na pomoc.

Tekst dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-jacek-holowka-polityka-emigracyjna

PAP/MB

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 28 sierpnia 2025