Japoński zwiastun wiosny – Festiwal Lalek

Trzeciego marca Japonia obchodziła dzień dziewczynek. Tradycyjnie wiąże się to z wystawami lalek przedstawiających orszak cesarski (tzw. japoński festiwal lalek). W tym roku niektóre miasta i świątynie wznowiły obchody po raz pierwszy od początku pandemii Covid-19.
.Tak było m.in. w mieście Katsuura w prefekturze Chiba, gdzie po raz pierwszy od 2020 roku wystawiono ponad 7 tysięcy tradycyjnych lalek. Centralnym punktem obchodów Festiwalu jest orszak cesarski, gdzie codziennie ponad dwa tysiące figurek jest na nowo ustawianych na schodach świątyni Tomisakijina.
Japoński Festiwal Lalek (雛祭, Hina-matsuri) jest także nazywany dniem dziewczynek. Nieodłącznie kojarzy się z wystawami figurek orszaku cesarskiego w szkołach, parkach, muzeach i supermarketach. Dziewczynki – niezależnie od wieku – obchodzą święto zakładając tradycyjne kimona. Zwyczajowo dzień świętuje się przy słodkich ciastkach ryżowych i prezentach. Popołudniem dziewczęta wraz z rodzicami odwiedzają shintoistyczne świątynie.
Niektórzy Japończycy dekorują domy lalkami, niekoniecznie decydując się na uczestnictwo w pełnym orszaku. Czasami też symbolicznie stawiają w widocznym miejscu parę lalek kokeshi – symbolizujące cesarza i cesarzową. Pełen komplet kokeshi wymaga przynajmniej 15 figurek – pary cesarskiej, trzech dam dworu, pięciu muzyków, dwóch ministrów i trzech strażników w strojach z okresu historycznego Heian (794-1185).
W rodzinach, w których są córki, tradycyjnie 3 marca jest dniem modlitwy o zdrowie. Historia Festiwalu Lalek sięga okresu Heian, kiedy wierzono, że można przenieść choroby, klątwy i pecha z ludzi na lalki. Wtedy członkowie dworu cesarskiego ofiarowywali cesarzowi figurki, które miały symbolizować księżniczki. Dlatego też wystawy lalek, także dziś, kończą się równo z dniem 3 marca, żeby nie przyciągać pecha i złych duchów.
Dzień dziewczynek jest także nazywany Festiwalem Kwitnących Śliw (桃の節句, momo no sekku). Ich owoce symbolizują długowieczność i chronią przed złymi duchami. Kwitną pod koniec lutego, wcześniej niż wiśnie. Hina-matsuri (Festiwal Lalek) to jeden z pięciu sekku, świąt zwiastujących kolejne pory roku. Inne takie święta to Nowy Rok, Dnia Dziecka (5 maja), festiwal Tanabata (7 lipca) i Chryzantem (9 września).
.W niektórych częściach Japonii 3. marca kultywuje się także zwyczaj hina-okuri, który może być kojarzony z topieniem Marzanny. Późnym popołudniem spławia się papierowe lalki w rzekach, pozbywając się w ten sposób pecha i chorób.