Kim jest Friedrich Merz - nowy kanclerz Niemiec?
Wybrany 6 maja na kanclerza Niemiec Friedrich Merz przeszedł długą polityczną drogę – od wschodzącej gwiazdy CDU w latach 90., przez wczesną polityczną emeryturę, aż po powrót w roli lidera opozycji i w końcu zwycięstwo w lutowych wyborach do Bundestagu.
Kim jest Friedrich Merz?
.Pochodzi z najludniejszego kraju związkowego Niemiec, Nadrenii Północnej-Westfalii. Urodził się w listopadzie 1955 r. w miasteczku Brilon w powiecie Hochsauerland. Po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej Friedrich Merz w latach 70. XX w. rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Bonn jako stypendysta chadeckiej Fundacji Konrada Adenauera. W 1989 r. został europosłem, a pięć lat później trafił do Bundestagu jako wschodząca gwiazdy Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU). W 2000 r. został przewodniczącym chadeckiej frakcji CDU/CSU, jednak na drodze do realizacji jego dalszych ambicji stanęła Angela Merkel. Ówczesna liderka CDU odsunęła Merza na boczny tor, a Friedrich Merz wycofał się z polityki i przeszedł do biznesu.
Po odejściu Angeli Merkel z czynnej polityki Friedrich Merz trzykrotnie ubiegał się o przywództwo w CDU. Dwa razy przegrał – najpierw z Annegret Kramp-Karrenbauer, potem z Arminem Laschetem – ale w 2022 r. w końcu dopiął swego, obiecując zerwanie z centrową linią Merkel i zwrot ku bardziej konserwatywnej i wolnorynkowej polityce. Ma doświadczenie jako parlamentarzysta, ale nigdy nie zajmował stanowiska w rządzie. W partii przypisuje mu się zjednoczenie CDU po utracie władzy w 2021 r. i naprawienie relacji z rządzącą w Bawarii siostrzaną partią chadecką, CSU.
Konserwatywny liberał
.W CDU Friedrich Merz należy do skrzydła liberalnego pod względem gospodarczym i konserwatywnego w kwestiach społeczno-politycznych. Jest zwolennikiem obniżenia podatku dochodowego, ograniczenia biurokracji i bardziej elastycznego rynku pracy, co – jego zdaniem – ma pobudzić wzrost gospodarczy. Chce, by Niemcy poszły śladem Francji i stworzyły warunki sprzyjające zakładaniu start-upów.
Friedrich Merz jest znany z kontrowersyjnych, nierzadko populistycznych wypowiedzi o migrantach. W październiku 2022 r., po pełnowymiarowej agresji Rosji na Ukrainę, zarzucił części uchodźców z Ukrainy uprawianie tzw. turystyki socjalnej „do Niemiec, z powrotem do Ukrainy, do Niemiec, z powrotem do Ukrainy”. W innej wypowiedzi lider CDU zarzucił osobom ubiegającym się o azyl, których wnioski zostały odrzucone, że „zabierają Niemcom wizyty lekarskie, robiąc sobie nowe zęby”. Później przeprosił za swoje słowa.
Zwolennik pogłębienia współpracy Niemiec z Polską i Francją
.Friedrich Merz wielokrotnie opowiadał się za ożywieniem współpracy w ramach Trójkąta Weimarskiego, tworzonego przez Niemcy, Polskę i Francję. Zapowiada odbudowę relacji z Polską i Francją. Nowy kanclerz ma udać się z pierwszymi wizytami zagranicznymi do Paryża, Warszawy oraz Kijowa. W opinii Jutty Falke-Ischinger, współautorki wydanej w 2024 r. biografii polityka CDU, Friedrich Merz dość łatwo obraża się, gdy ludzie są wobec niego nielojalni. „Czasami jego impulsy biorą nad nim górę” – oceniła dziennikarka. „Zawsze mówię, że jego największą siłą i słabością jest przemawianie. Bardzo dobrze przemawia, ale czasami zbyt szybko, przez co nie zastanawia się nad tym, co mówi. Z czasem stał się jednak znacznie lepszym mówcą i bardziej mężem stanu” – uważa Jutty Falke-Ischinger.
Według niej Friedrich Merz kieruje się właściwymi wartościami, ale instynkt polityczny lidera CDU nie zawsze jest dopasowany do sytuacji. „Używa języka charakterystycznego dla polityków z lat 90. Nie zawsze jest więc politycznie poprawny, ale to może być też zaletą” – oceniła. Volker Resing, autor biografii Friedricha Merza „Friedrich Merz; Sein Weg zur Macht” („Friedrich Merz; jego droga do władzy”), zapytany w lutym w rozmowie o fakt, że Friedrich Merz – jako „milioner z samolotem” – w opinii części Niemców sprawia wrażenie aroganckiego, powiedział: „W relacjach osobistych Friedrich Merz w żadnym razie nie jest arogancki. Jest uważny i zainteresowany tym, co ma do przekazania druga strona”.
„W dyskusji politycznej chętnie prezentuje odrębne stanowisko. Jest świetnym mówcą, nie unika jasnych odpowiedzi na trudne pytania, nie udziela mętnych odpowiedzi, jest spójny i klarowny w swoich komunikatach. Być może dlatego część osób odbiera to zdecydowanie i jasność wypowiedzi jako arogancję” – zauważył Resing. 69-letni w dniu objęcia urzędu Friedrich Merz jest najstarszym kanclerzem Niemiec od czasów Konrada Adenauera. Friedrich Merz jest żonaty z prawniczką Charlotte Merz (z domu Gass) od 1981 r. Mają syna i dwie córki. Friedrich i Charlotte lubią wędrować, jeździć na wycieczki rowerowe lub spędzać dni relaksując się w swoim domu wakacyjnym nad jeziorem Tegernsee.
Merz
.”Najpóźniej wczesną wiosną 2025 roku, a być może nawet dużo wcześniej nowym kanclerzem Niemiec zostanie Friedrich Merz. To w porównaniu z wyjątkowo nieudanym Olafem Scholzem zmiana o wielkiej politycznej doniosłości, i to niezależnie od tego, jak ostatecznie wyglądać będzie nowa koalicja, która gabinetowi Merza da w Bundestagu większość parlamentarną – pisze Jan ROKITA w opublikowanym na łamach „Wszystko co Najważniejsze” tekście „Merz„.
„Nagły kryzys rządowy w Niemczech jest z polskiej perspektywy niczym szansa na łyk świeżego powietrza płynącego od strony zachodu. Bez względu na to, jak długo będą trwać w niemieckiej polityce obecne – co tu dużo mówić – groteskowe partyjne przepychanki i personalne oskarżenia, rezultat tego wszystkiego może być tylko jeden. Najpóźniej wczesną wiosną 2025 roku, a być może nawet dużo wcześniej nowym kanclerzem Niemiec zostanie Friedrich Merz. To w porównaniu z wyjątkowo nieudanym Olafem Scholzem zmiana o wielkiej politycznej doniosłości, i to niezależnie od tego, jak ostatecznie wyglądać będzie nowa koalicja, która gabinetowi Merza da w Bundestagu większość parlamentarną”.
„Wiele lat temu (pamiętam to doskonale z czasów własnego zaangażowania w bliskie relacje z niemiecką chadecją) Merz był na niemieckiej prawicy traktowany jako „oficer wielkich nadziei”. W czasach, gdy Merkel dochodziła do władzy, był drugą osobą w chadecji, szefem frakcji parlamentarnej CDU/CSU, politykiem w sposób widoczny wybijającym się inteligencją i talentami ponad ówczesną panią kanclerz. To go właśnie wtedy zgubiło. Merkel i jej najbliżsi zausznicy intrygowali przeciw niemu każdego dnia, usuwając go najpierw z funkcji szefa frakcji, aż w końcu zmuszając do wycofania się z polityki. Przy całej niepozorności i chłodzie Merkel budziła się w niej natura rekina ludojada, kiedy obok siebie widziała kogoś lepszego od niej i bardziej utalentowanego. Merz poszedł do biznesu, gdzie przez lata dorobił się astronomicznego majątku. I wrócił dopiero wtedy, gdy jego śmiertelny wróg odszedł na emeryturę”.
.”Merz ma jasną wizję europejskiej architektury politycznej, w której o tym, jak ma wyglądać europejska polityka, decydować musi kompromis między czterema stolicami: Berlinem, Londynem, Paryżem i Warszawą. W Polsce media odnotowywały jego filipiki przeciw polityce Scholza, jakie wygłaszał regularnie w Bundestagu, gdy obecny kanclerz marnował kolejne szanse na bliski sojusz z Warszawą. Domagał się, aby Scholz przedstawił publicznie „kompleksową propozycję nowej agendy strategicznej wobec Polski”, gdy w grudniu 2023 nastąpiła w Warszawie zmiana rządu. Piętnował Scholza za złamanie obietnicy dostarczenia Polsce nowoczesnych czołgów w zamian za sprzęt, który Warszawa wysłała Kijowowi. Żądał poparcia Niemiec dla unijnego finansowania muru na polskiej granicy wschodniej i poparł Tuska, gdy ten zapowiedział zawieszenie prawa azylu. W zasadzie zgadzał się z Scholzem tylko w jednym elemencie jego nieprzyjaznej polityki wobec Polski: tym, że kwestia reparacji nie jest teraz aktualna”.
LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/jan-rokita-merz/
PAP/Iwona Weidmann/Berenika Lemańczyk/MJ
