Wzrost przypadków wypalenia zawodowego wyraża utratę sensu i wartości ludzkich w organizacji społecznej - Marie-Estelle Dupont
Marie-Estelle Dupont jest psychologiem klinicznym. W wywiadzie dla “Le Journal du Dimanche” analizuje korzenie globalnego pogorszenia zdrowia psychicznego w społeczeństwie.
.Francuski premier, François Bayrou, nazwał zdrowie psychiczne “wielką sprawą narodową”. Jak stwierdza Marie-Estelle Dupont, kilka lat temu jednak, gdy lekarze alarmowali o pogorszeniu zdrowia psychicznego wśród ogółu społeczeństwa, oceniano że powielają teorie spiskowe czy wyolbrzymiają ryzyko. “Zawsze jest to samo: gdy lekarze opisują rzeczywistość, są wytykani palcami, dopóki ich obserwacje zostaną powielone przez dominujący dyskurs, ponieważ są liczby. Ale kiedy są liczby, to znaczy że zło już się wydarzyło” – podkreśla. “Od trzydziestu lat, psychiatria i medycyna w ogóle, zmierzają we Francji w niewłaściwym kierunku. To, że klasa polityczna rozeznaje problem, nie oznacza, że podważy ona model opieki zdrowotnej, który jest jego powodem. Ponieważ konieczne zmiany kwestionują całą antropologię, działającą w nowoczesnym społeczeństwie zachodnim” – ocenia.
Zdaniem psycholog, jednym z powodów pogorszenia zdrowia psychicznego wśród ogółu społeczeństwa zachodniego jest “utrata poczucia sensu”. “Człowiek jest przeznaczony do pokonywania przeciwności, ale nie do utraty poczucia sensu. Otóż społeczeństwo konsumpcyjne jest pozbawione duchowości, a wzrost przypadków wypalenia zawodowego wyraża utratę sensu i wartości ludzkich w organizacji społecznej” – podkreśla. “Francja w pewien sposób połączyła to, co najgorsze w socjalizmie i to, co najgorsze w neoliberalizmie, z których oba negują wagę więzi i wartość życia, a zatem generują uzależnienia i poczucie beznadziei” – dodaje.
“Antropologia materialistyczna redukuje człowieka do roli konsumenta-podatnika, którego kultura pochodzenia nie ma żadnej wartości a zatem można ją dowolnie wymieniać, w zależności od wymogów gospodarczych. Panowanie posiadania, wizerunku oraz braku różnic między pokoleniami, płciami i kulturami, prowadzi do zamieszania i utraty myśli, wyobraźni, symboliki i duchowości. To myślenie pozwala nam jednak na zabronienie sobie przejścia do czynów. Te zasoby pozwalają nam na pokonanie przeciwności, traum i lęków. Dziś, mamy psychotropy, rozrywkę i narkotyki. Posiadający obsesję na punkcie swojego wizerunku i oderwany od swojej wewnętrznej istoty, współczesny człowiek jest kruchy, jak tylko spotyka go próba, ponieważ nie potrafi już analizować problemów” – stwierdza Marie-Estelle Dupont.
“Miejsca katharsis destruktywności, wrodzonej ludzkiej naturze, zostały obalone: sacrum i wielkie opowieści zostały porzucone na rzecz pogoni za iluzoryczną nieśmiertelnością oraz na rzecz posiadania za wszelką cenę kontroli nad życiem i śmiercią. (…) Kiedy sacrum i symbolika są niszczone i kiedy modele, kształtujące tożsamość, prowadzą do ujednolicenia (influencerzy, mecze piłki nożnej i sztuka w stylu Andy’ego Warhola, która ogranicza się do powtarzania ad nauseam tego co identyczne), destruktywność, wrodzona ludzkiej naturze, nie odnajduje innego sposobu wyrażenia niż przez uzależnienia (typowy symptom utraty nadziei i poczucia własnej wartości), smutną konsumpcję i przemoc – wobec drugiego człowieka lub wobec samego siebie. Tracąc nadzieję, nowoczesny człowiek zamyka się w sobie, podczas gdy więzi uczuciowe, więzi “tworzone w umyśle” (myśl, odczuwanie, postrzeganie), więzi społeczne, są ostatecznym oparciem wobec tragizmu istnienia” – tłumaczy.
.Zdaniem Marie-Estelle Dupont, pandemia Covid-19 i lockdown nie były jedynym faktorem, odpowiedzialnym za zły stan psychiczny w społeczeństwie, jednak pogorszyły już panującą “utratę poczucia sensu i rozpad więzi, koniecznych do tworzenia empatii”. Jak stwierdza, innymi, mniej oddalonymi w czasie, powodami pogorszenia stanu psychicznego w społeczeństwie jest “stała narracja kryzysowa”, w której “sytuacja kryzysowa staje się argumentem autorytarnym, histeryzującym debatę”, a także społeczeństwo cyfrowe, które “waloryzuje natychmiastową satysfakcję”.
oprac. Julia Delanne
