Matcha chroni przed paradontozą

Płukanie ust płynem z napoju znanego jako matcha niszczy bakterie odpowiedzialne za zapalenie przyzębia – wskazało badanie. Sproszkowana zielona herbata miała kiedyś znaczenie ceremonialne, lecz staje się coraz bardziej popularna, także w Polsce.

Paradantozy można uniknąć

.Zapalenie przyzębia zwane potocznie paradontozą to zapalna choroba dziąseł, która z czasem może prowadzić do utraty zębów. Ponadto, choć nie wykazano dokładnie relacji przyczynowych, powiązano ją także ze zwiększonym ryzykiem innych problemów zdrowotnych, w tym cukrzycy, raka, chorób serca, nawet przedwczesnego porodu.

Za rozwojem paradontozy w dużej mierze kryje się bakteria Porphyromonas gingivalis, która zasiedla powierzchnie zębów i wnika głęboko w utrzymujące je kieszonki w dziąsłach.

Naukowcy z japońskiego Narodowego Instytutu Chorób Zakaźnych zauważyli, że dobrym sposobem na pozbycie się niebezpiecznych bakterii jest użycie herbaty matcha. To wywar, który przyrządza się ze sproszkowanych liści herbaty zielonej. Po pierwsze badacze w testach laboratoryjnych zobaczyli, że marcha zabija Porphyromonas gingivalis. Później poprosili ochotników z zapaleniem przyzębia o płukanie ust przygotowanym z matchy płynem. W ślinie uczestników zanotowali znaczący spadek ilości bakterii.

Matcha może pomóc niszczyć bakterie i wirusy

.Jednocześnie matcha nie miała wpływu na pożyteczne dla człowieka bakterie.

Naukowcy zaznaczają przy tym, że już wcześniejsze badania wskazywały na to, że wywary z herbaty niszczą bakterie, grzyby i wirusy. Jeden z eksperymentów pokazał nawet, że ekstrakt z zielonej herbaty niszczy P. gingivalis i utrudnia tej bakterii przyleganie do błon śluzowych.

„Matcha może mieć kliniczne zastosowanie w prewencji i leczeniu zapalenia przyzębia” – podsumowują naukowcy, autorzy publikacji w „Microbiology Spectrum” (https://journals.asm.org/doi/10.1128/spectrum.03426-23). 

Narastające wyzwania w ochronie zdrowia

.Technologiczne osiągnięcia, które mogą pomóc lekarzom lepiej chronić nasz organizm, opisuje profesor Michał KLEIBER, redaktor naczelny „Wszystko Co Najważniejsze”i profesor zwyczajny w Polskiej Akademii Nauk. Prezes PAN 2007-2015. Są to m.in:

Wykorzystywanie sztucznej inteligencji (SI). SI w ochronie zdrowia oznacza wykorzystywanie zaawansowanego oprogramowania naśladującego poznawcze zdolności człowieka do analizy danych medycznych i sugerowanie na tej podstawie diagnozy i ewentualnych działań leczniczych. Innymi słowy, SI jest zdolnością komputerowych algorytmów do formułowania przydatnych dla lekarzy opinii w złożonych problemach medycznych. Zastosowania SI różnią się istotnie od tradycyjnych metod medycyny możliwością pozyskiwania wielkiej liczby informacji, ich przetwarzania i podejmowania na tej podstawie działań. Fundamentalną cechą stosowanych algorytmów jest ich zdolność do uczenia się na drodze rozpoznawania cech charakteryzujących przetwarzane dane i tworzenia na tej podstawie opinii na temat analizowanego problemu.

Zdalne monitorowanie pacjenta (RPM – remote patient monitoring). RPM to ważne uzupełnienie spopularyzowanej w czasie pandemii telemedycyny, umożliwiające zdalne przekazywanie lekarzowi informacji o pacjencie. Pozwala to na znaczne obniżenie kosztów leczenia i przyspiesza czas lekarskiej reakcji na objawy chorobowe. Telemedycyna – zdalne usługi kliniczne – jest naturalnym następstwem stosowanych już od dłuższego czasu metod określanych mianem telezdrowia, obejmujących rejestrowane przez smartfony informacje niekliniczne, takie jak liczba wykonanych kroków, ciśnienie krwi i tętno, wzorce snu czy elektrokardiogram, i przekazujące te dane w trybie ciągłym do centrum diagnostycznego. System może także przypominać o porach zażywania właściwych leków i zachęcać do zachowań prozdrowotnych Zaawansowane badania prowadzone są dzisiaj także w zakresie opracowywania wynalazków do stosowania wewnątrz organizmu (np. połykane kapsułki przesyłające zmierzone wartości poziomu glukozy bądź obrazy z wnętrza organizmu), a także urządzeń implantowalnych. 

Wnikliwa analiza obrazowania medycznego – zdjęć rentgenowskich, rezultatów rezonansu magnetycznego czy tomografii komputerowej. Stwierdzono na przykład, że opracowany w Australii i bazujący na sztucznej inteligencji program XRAIT diagnozuje na podstawie zdjęć rentgenowskich osteoporozę znacznie trafniej niż najbardziej doświadczeni lekarze. Dalsze zastosowania precyzyjnej analizy obrazów medycznych wykorzystującej olbrzymie bazy danych porównawczych będą z pewnością niebawem się pojawiać.

Rzeczywistość rozszerzona (AR – augmented reality) i rzeczywistość wirtualna (virtual reality). AR i VR to podstawy wielu ciekawych zastosowań w obszarze ochrony zdrowia. VR może np. wspomagać tradycyjną edukację medyczną, zapewniając szkolenie symulacyjne. Umożliwiając wirtualne zwiedzanie placówki medycznej, działa uspokajająco na pacjentów, zapoznając ich z czekającymi ich zabiegami, wykorzystywana jest także w fizjoterapii, wspomagając pacjentów w walce z bólem. Dostępne już okulary AR pozwalają chirurgom widzieć np. wnętrze ciała pacjenta poprzez nakładanie danych z uprzednio wykonanych skanów, istotnie wspomagając stosowane procedury chirurgiczne.

Robotyka chirurgiczna. Niezwykle szybko poszerzają się możliwości medycznych zastosowań robotów, które wspomagają chirurgów w przeprowadzaniu zabiegów, dokonując na bieżąco szczegółowej analizy obrazu pola operacyjnego. Chirurgia robotyczna jest małoinwazyjna i bardziej chroni przed infekcją. Dowodem postępu jest wykorzystywany także w Polsce robot da Vinci – wprowadzenie szybkich internetowych połączeń 5G umożliwi wkrótce zdalne przeprowadzanie operacji z udziałem specjalistów z nawet bardzo odległych szpitali. Niebawem spodziewać się możemy wykorzystywania nanorobotów wędrujących w organizmie pacjenta. 

Neuroprotetyka. Prowadzone są obecnie badania w zakresie interfejsów mózg-komputer, czyli implantów mózgowych. Pierwsze ważne osiągnięcia na tym polu są już stosowane. Należą do nich implanty ślimakowe i implanty siatkówkowe, zapewniające odpowiednio dobre słyszenie i dobry wzrok. Prowadzone są również prace nad implantami mózgowymi na przykład dla osób z urazami rdzenia kręgowego.