Najstarsza ulica świata pochodzi z Turcji? „Liczy prawie 10 tys. lat”

Podczas wykopalisk realizowanych na terenie pradawnego kopca składającego się na stanowisko Canhasan w prowincji Karaman w środkowej Turcji została odkryta licząca 9750 lat ulica. Tu pojawia się pytanie: czy jest to najstarsza ulica świata, jaka do tej pory została odkryta? Naukowcy stwierdzili, iż bez wątpienia jest to jedna z najstarszych ulic znanych na świecie, lecz pierwszego miejsca jej przypisali. Ulica z Canhasan mając 9750 jest starsza o kilkaset lat od słynnej neolitycznej osady Çatalhöyük.

Najstarsza ulica świata pochodzi z Turcji?

.Najnowsze badania archeologiczne realizowane w Canhasan, a dokładnie na obszarze kopca Höyük, w środkowej Turcji doprowadziły do odsłonięcia niezwykłego znaleziska, którym okazała się jedna z najstarszych ulic na świecie. Licząca blisko 10 tys. droga jest tym samym starsza niż pierwsze znane miasto w historii, za które jest uważane przez historyków i archeologów Çatalhöyük – neolityczna osada pochodząca sprzed 9150 lat. Tym samym najstarsza ulica świata jest starsza niż najstarszy znany quasi ośrodek miejski. 

Odkrycie z Çatalhöyük jest świadectwem tego, że jeszcze zanim powstały pierwsze miasta, to społeczność zamieszkująca środkową Anatolię już eksperymentowała z nowymi sposobami organizacji zamieszkałego przez siebie terenu. Jedna z najstarszych ulic świata została zidentyfikowana, kiedy archeolodzy podczas wykopalisk w Canhasan odsłonili starannie zaplanowane przejście między domami. Takie korytarze, który my znamy pod nazwą ulic, były wówczas zupełnie nowym wynalazkiem i innowacją dokonaną przez neolityczne społeczności.

Neolityczna innowacja przestrzenna

.Najnowsze znalezisko z Canhasan podważa dotychczasowe wyobrażenie o tym jak wyglądało życie w domostwach w osadach w okresie wczesnego i środkowego neolitu, zgodnie z którym to wioski te były skupiskami setek domów bez ulic, które były złączone ze sobą ścianami oraz pomiędzy którymi to poruszano się poprzez dach. Tego typu osady były pozbawione zewnętrznej organizacji – przykładem takiej osady jest Çatalhöyük. Zatem nie dość, że od większości takich osad Canhasan 3 jest starsze, to dodatkowo lud zamieszkujący ją wykazywał wczesne formy organizacji społecznej, a także zaawansowane planowanie architektoniczne jak na czasy, w których Canhasan powstało – dowodem tego są pozostawione pomiędzy budynkami korytarze. 

Wykopaliska realizowane w Canhasan są prowadzone w ramach projektu „Dziedzictwo dla przyszłości” za który to odpowiada tureckie ministerstwo kultury i turystyki. Na czele zespołu archeologów prowadzących wykopaliska w tym miejscu stoi prof. Adnan Baysal z Uniwersytetu w Ankarze. Badacze na terenie stanowiska odkryli korytarz oddzielający dwa domy, co sugeruje, że społeczność jaka zamieszkiwała Canhasan blisko 10 tys. lat temu celowo stworzyła taką przestrzeń o charakterze rozdzielającym – już z tak odległych czasów dysponujemy zatem przykładem planowania o charakterze funkcjonalnym i wspólnotowym.

Marcin Jarzębski