Nekropolia z czasów greckiej epoki archaicznej. Sensacyjne odkrycie nad dawnym jeziorem Kopais

W trakcie wykopalisk prowadzonych w pobliżu jeziora Kifisída, które stanowi resztki starożytnego większego jeziora Kopais w historycznej krainie Beocja w Grecji, archeolodzy odkryli jedną z najbardziej bogatych w liczne znaleziska nekropolię z czasów greckiej epoki archaicznej. Naukowcy zidentyfikowali w tym miejscu elitarne miejsca pochówku, unikatowe artefakty oraz cały szereg innych zabytków.  

Nekropolia z czasów greckiej epoki archaicznej  

.Niedawne prace badawcze realizowane przez archeologów z Eforatu ds. Starożytnej Ftiotydy i Eurytanii w okolicach dawnego starożytnego jeziora Kopais w Beocji w środkowej Grecji doprowadziły do odkrycia nekropolii z czasów greckiej epoki archaicznej, która bywa określana także jako greckie wieki ciemne. Zespół archeologów na czele którego stoją Euthymia Karantzali i Aristei Papastathopoulou na terenie starożytnego cmentarzyska ujawnił unikatowe grobowce, takie jak miejsce pochówku, które zostało przez ekspertów określone jako grobowiec pani z odwróconym diademem. Oprócz tego badacze odkopali liczne zabytki i artefakty sprzed blisko 3 tys. Lat. 

Okolice dawnego jeziora Kopais to jedno z najbardziej bogatych w znaleziska archeologiczne stanowisk eksplorowanych w ostatnim czasie w Grecji. NIeistniejące we współczesnych czasach jezioro Kopais zostało osuszone w znacznej mierze pod koniec XIX wieku, ale co ciekawe pierwsze jego osuszanie miało miejsce jeszcze w epoce brązu. Ostatnie całkowite i jak dotąd trwałe osuszenie jeziora nastąpiło w drugiej połowie lat 50. XX wieku. Obszar na którym leżał ten zbiornik wodny był określany jako Kopaida. Jezioro to było zasilane przez wodę dopływającą do niego z rzeki Kefisos. W czasach antycznych było ono znane m.in. z tego, że żył nim wówczas popularny gatunek węgorza. Co ciekawe jezioro Copais pojawia się również w grze „Assassin’s Creed Odyssey” z 2018 r. firmy Ubisoft.

„Dama z odwróconym diademem”

.Nic dziwnego, że to cieszące się tak dużą popularnością miejsce jakim jest obecnie sucha Kopaida wzbudza również duże zainteresowanie wśród archeologów. Najnowsze badania prowadzone na terenie dawnego jeziora Kopais przez zespół naukowców na czele którego stoi archeolog Marię Papageorgiou doprowadził do odkrycia cmentarza pochodzącego z okresu od archaicznego do klasycznego. Znaleziska rzucają światło nie tylko na codzienne życie i zwyczaje pogrzebowe nadjeziornej zamożnej społeczności, ale także poszerzają naszą wiedzę na temat politycznych zawirowań, które zmieniły oblicze społeczeństwa greckiego w VII wieku p.n.e.

Zgodnie ze starożytnymi mapami obszar na którym trwały wykopaliska nazywa się dokładnie jako Spítia–Katavóthra. Pod ziemią archeolodzy odkryli cały szereg grobów typu jamowego, pochówków pokrytych płytkami ceramicznymi i stosów pogrzebowych – łącznie archeolodzy zidentyfikowali co najmniej czterdzieści grobowców. Nawet na tym wczesnym etapie ogólny obraz tego miejsca jest jasny: osoby pochowane w tym miejscu należały do zamożnego społeczeństwa właścicieli ziemskich, mającego dostęp do wysokiej jakości towarów, wykwalifikowanych rzemieślników i rozległych sieci handlowych.

.Oprócz samej nekropolii archeolodzy odsłonili w tym miejscu pozostałości ufortyfikowanej osady, co wskazuje, że na obrzeżach Kopaïs funkcjonowała w wiekach ciemnych dobrze prosperująca społeczność, co nie dziwi, gdyż był to jeden z najważniejszych obszarów rolniczych środkowej Grecji. Jednak spośród wszystkich odkryć, jedna mogiła szczególnie pobudziła wyobraźnię naukowców i opinii publicznej: pochówek kobiety znanej obecnie jako „Dama z odwróconym diademem”. Jak wynika z badań naukowców, grobowiec ten pochodzi z VII wieku p.n.e. i została w nim pochowana arystokratka, która zmarła będąc w przedziale wiekowym 20-30 lat. 

Marcin Jarzębski