Niezwykłe odkrycie w starożytnym grobowcu w Chinach. Zbroja łuskowa sprzed 2 tys. lat

Chińscy badacze podczas przeszukiwania starożytnego grobowca cesarza Liu He, który znajduje się w Nanchang w prowincji Jiangxi we wschodnich Chinach, natknęli się na pochodzącą sprzed 2 tys. lat zbroję łuskową. Liu He był znany także jako markiz Haihun i należał do zachodniej dynastii Han, która panowała w Chinach w okresie od 206 r. p.n.e. do 25 r. n.e.  

Zbroja łuskowa z grobowca chińskiego cesarza

.Jak poinformował chiński Instytut Archeologii i Zabytków Kultury Prowincji Jiangxi najnowsze znalezisko dokonane w grobowcu chińskiego cesarza Liu He jest pierwszym takim zabytkiem odkrytym na stanowisku archeologicznym pochodzącym z czasów panowania zachodniej dynastii Han. Nigdy wcześniej w takich miejscach nie znaleziono podobnego pancerza kompozytowego – tj. zbroi wykonanej z różnych materiałów – w tym przypadku lakierowanego żelaza, miedzi i skóry – z których każdy pełni inną funkcję w konstrukcji uzbrojenia. W przekonaniu naukowców odkryta zbroja łuskowa reprezentuje najwyższy poziom kunsztu płatnerskiego w epoce Han.

Najmniejszy element zbroi ma szerokość 1 centymetra i grubość około 2 milimetrów. Stojący na czele zespołu archeologów prowadzących wykopaliska w cesarskim grobowcu Yang Jun w trakcie rozmowy z agencją informacyjną Xinhua stwierdził, że łuskowe elementy starożytnego pancerza w zachodniej części zewnętrznego grobowca, gdzie zidentyfikowano także egzemplarze broni. Starożytna zbroja została odkryta w 2022 r. ponad dwóch latach skrupulatnej pracy badacze zrekonstruowali w znacznym stopniu to uzbrojenie, składając je z 6 tys. płytek zbroi, jakie znaleziono w cesarskim grobowcu w jego części, w której znajdowały się także noże i miecze, informuje portal „Arkeonews„.

Unikatowy pancerz sprzed wieków

.„Najmniejsza płytka ma zaledwie 1 cm szerokości i około 0,2 cm grubości, co sprawia, że jest to najmniejsza płyta zbroi łuskowej odkryta na stanowiskach z okresu dynastii Han” – powiedział Bai Rongjin, ekspert ds. ochrony zbroi i badań z Instytutu Archeologii Chińskiej Akademii Nauk Społecznych. Jak poinformowała specjalista w dziedzinie archeologii, chociaż same zbroje łuskowe nie są rzadko spotykane w przypadku miejsc pochówku pochodzących z czasów dynastii Han, to zazwyczaj są one wykonane z jednego materiału (a na pewno nie takiej ich liczby jak to jest w tym przypadku), a średnia szerokość płytek wynosi od 4 do 10 cm. Im mniejsze są płytki zbroi, tym więcej elementów jest potrzebnych do jej złożenia, co świadczy o rosnącej złożoności procesu produkcji.

Proces wydobywania około 6 tys. elementów zbroi z grobowca zajął archeologom dwa lata. Zgodnie z wstępnymi badaniami zespołu zajmującego się konserwacją zabytków, zbroja została wykonana z materiałów poddanych procesowi lakierowania, takich jak skóra, brąz, czy żelazo. Z uwagi tym samym na kompozytowy charakter tego znaleziska z grobowca markiza Haihun zabytek ten jest absolutnym unikatem, poinformował Yang Jun. Badacze przyjmują, że elementy zbroi były przechowywane w lakierowanych pudełkach, na co wskazują ślady lakieru na miejscu. Jednak podczas wykopalisk odkryto, że pudełka lakierowane uległy rozkładowi, a sama pozostała część zbroi i miecze leżały na jednej stercie.

.„Grobowiec ten doświadczył w swojej historii kilku trzęsień ziemi, a także częściowego zalania na skutek podniesienie poziomu wód gruntowych, co było efektem wylanie jeziora Poyang, będącego największym jeziorem słodkowodnym w Chinach. Te wydarzenia spowodowały, że zbroja stała się cienka i kruche” – powiedział Yang w wywiadzie dla „Global Times”. Zespół zdecydował się zapakować zabytki do skrzyń i przeprowadzić badania konserwatorskie w laboratorium.

Oprac. Marcin Jarzębski