Polacy częściej odwiedzają muzea – najnowsze dane GUS

W 2023 r. 42,3 mln osób zwiedziło 974 działające w Polsce muzea i oddziały muzealne. Oznacza to wzrost o 15,3 proc. w porównaniu z 2022 r. – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Największą popularnością cieszyły się muzea sztuki.
Jak w 2023 r. działały muzea?
.W poniedziałek 13 maja GUS opublikował informację nt. działalności muzeów w 2023 r.
Najwięcej muzeów – odpowiednio 140 i 111 – działało w woj. mazowieckim i małopolskim. ”W tych województwach zwiedzający stanowili 59,3 proc. ogólnej liczby zwiedzających muzea i odziały muzealne. Najmniej muzeów oraz zwiedzających odnotowano w województwie lubuskim (17 muzeów oraz 281,6 tys. zwiedzających)” – poinformował Urząd. Z danych wynika też, że muzea prezentowały 2,7 tys. wystaw stałych oraz zorganizowały 4,6 tys. wystaw czasowych w kraju.
GUS podał, że do sektora publicznego należało 71,9 proc. muzeów, w tym dla zdecydowanej większości organizatorem były jednostki samorządu terytorialnego (83,9 proc.). W sektorze prywatnym organizatorami muzeów były najczęściej osoby fizyczne (52,2 proc. prywatnych muzeów).
Muzea i oddziały muzealne zwiedziło 42,3 mln osób, w tym 12,8 mln bezpłatnie, a 7,9 mln zwiedzających skorzystało z biletów ulgowych. Zorganizowane grupy młodzieży szkolnej stanowiły 9 proc. wszystkich zwiedzających.
„Największą popularnością wśród wszystkich zwiedzających cieszyły się muzea sztuki, które odwiedziło 15,7 mln osób (37,1 proc. ogólnej liczby zwiedzających)” – przekazał GUS.
Noc Muzeów w Polsce
.Zgodnie z danymi Urzędu w „Nocy Muzeów” 13-14 maja 2023 r. wzięło udział 762,4 tys. zwiedzających (w 2022 r. – 619,6 tys.). Największą popularnością podczas tego wydarzenia cieszyły się muzea historyczne, które zwiedziło 290,2 tys. osób (w 2022 r. – 231,8 tys.).
„Z ogólnej liczby muzeów i oddziałów muzealnych 39,2 proc. prezentowało ekspozycje na wolnym powietrzu, a 38,2 proc. posiadało dostępne dla zwiedzających tereny przynależne (ogrody, parki, tereny zielone). Muzea historyczne stanowiły połowę muzeów oferujących zarówno ekspozycje na świeżym powietrzu, jak i tereny przynależne (odpowiednio: 48,4 proc. i 50 proc.)” – czytamy w raporcie GUS.
Według stanu na koniec 2023 r. łączna liczba zbiorów muzealnych wyniosła 21,4 mln sztuk, tj. o 2,6 proc. więcej w porównaniu z 2022 r. Muzea prezentowały 2,7 tys. wystaw stałych (o 3,4 proc. więcej niż w 2022 r.) oraz 4,6 tys. wystaw czasowych (o 4,2 proc. więcej). Najwięcej wystaw czasowych zorganizowały muzea historyczne (2,3 tys.).
„W 2023 r. oprócz wystaw muzea i oddziały muzealne zorganizowały również 144,2 tys. imprez, w których uczestniczyło 6,9 mln osób. Najwięcej odbyło się lekcji muzealnych i warsztatów – 107,8 tys., w których brało udział 2,2 mln osób. Muzea i oddziały zorganizowały również 11,1 tys. oprowadzań kuratorskich – z tej formy zwiedzania skorzystało 258,0 tys. osób” – podał Urząd.
Jak zaciekawiać polską historią
.Na temat tego, w jaki sposób zaciekawiać zwiedzających muzea polską historią, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” pisze Robert KOSTRO, dyrektor Muzeum Historii Polski w tekście „Nowoczesne muzeum. Sposób na zaciekawienie Polską”.
„Polska ma niezwykle bogatą i ciekawą historię, którą należy opowiadać umiejętnie. W tym celu powstało Muzeum Historii Polski – instytucja mająca zbierać pamiątki dotyczące dziejów Polski, a także badać polską historię, popularyzować ją oraz pokazywać w formie wystaw. Jest ono również pierwszą próbą opowiedzenia historii Polski i Polaków – od jej zarania aż po współczesność – w formule muzeum narodowego.”
„Istnieją trzy linie tematyczne, po których Muzeum Historii Polski porusza się, opowiadając o dziejach Polski i Polaków – wolność, tożsamość i cywilizacja.”
„Historia Polski i Polaków to także dzieje złożonych relacji tożsamościowych. W czasach piastowskich nasz kraj był stosunkowo mało zróżnicowany etnicznie, z czasem stawał się jednak w coraz większym stopniu wieloetniczny, wielonarodowy, wieloreligijny, a apogeum tego procesu nastąpiło w 2. połowie XVI w., kiedy Polska i Litwa zawarły unię lubelską, dając początek Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jej mieszkańcy mówili różnymi językami i wyznawali różne religie; obok chrześcijan wielu obrządków żyli żydzi i muzułmanie. Sytuacja ponownie uległa zmianie po upadku Rzeczypospolitej – w wieku XIX i na początku XX – kiedy następuje powrót do bardziej jednolitego narodu, bazującego na wspólnej kulturze, wspólnym etnosie, co jest bliższe współczesnemu modelowi polskiego społeczeństwa. Skomplikowana ewolucja polskiej tożsamości jest niezwykle ważnym elementem naszego charakteru narodowego. To istotne, by ją pokazywać i o niej opowiadać” – przekonuje dyrektor Muzeum Historii Polski.
„Mając na uwadze owe trzy linie tematyczne, Muzeum Historii Polski gromadzi i pokazuje zbiory z różnych epok. Pośród nich znajduje się m.in. rekonstrukcja fasady wczesnobarokowego pałacu wazowskiego Villa Regia, którą Szwedzi zniszczyli w czasie „potopu”. Podczas transportu skradzionych marmurowych elementów fasady jedna ze szwedzkich łodzi zatonęła w Wiśle. Polscy archeolodzy wydobyli jednak drogocenne fragmenty rezydencji Wazów, które następnie posłużyły nam do zbudowania wspomnianej rekonstrukcji.”
„Doświadczenie z uczestnictwa Muzeum Historii Polski w międzynarodowym projekcie Recovering Forgotten History dowodzi, że zainteresowanie polską historią osób z zagranicy jest możliwe. Wspomniany program polega na wspólnych spotkaniach i wymianie myśli między autorami anglojęzycznych monografii i podręczników historycznych z polskimi historykami, którzy recenzują ich publikacje. Podobnych programów oraz innych form aktywności polegającej na popularyzacji polskiej historii i promowaniu Polski za granicą powinno być jak najwięcej” – uważa autor.
PAP/Katarzyna Krzykowska/Wszystko co Najważniejsze/JT