Prehistoryczna nekropolia z Wigan. To jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych w północnej Anglii

Podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie dystryktu Wigan w północno-zachodniej Anglii przez naukowców została odkryta prehistoryczna nekropolia, która pochodzi z czasów epoki brązu. Najstarsze warstwy tego stanowiska są jednak jeszcze starsze i powstały w neolicie. Znalezisko to zostało opisane jako jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych dokonanych na obszarze metropolitarnego obszaru Wielkiego Manchesteru.

Prehistoryczna nekropolia z Wigan

.Archeolodzy podkreślają duże znaczenie najnowszego odkrycia dokonanego na obszarze wchodzącego w skład hrabstwa ceremonialnego i metropolitarnego Wielki Manchester. Jak twierdzą eksperci prehistoryczna nekropolia z Wigan to jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych jakie miały miejsce w ostatnich latach w północnej Anglii. Pradawne cmentarzysko pozwoli w nowy sposób spojrzeć na historię Wielkiej Brytanii w czasach epoki brązu.

Licząca kilka tys. lat prehistoryczna nekropolia z Wigan został odkryta przez badaczy z lokalnej organizacji archeologicznej, w postaci Towarzystwa Archeologicznego w Wigan. Wykopaliska, które doprowadziły do odsłonięcia pradawnego cmentarzyska trwały przez cztery lata, od 2021 do 2025 r. Prace archeologiczne doprowadziły do odsłonięcia licznych fragmentów ludzkich kości i urny pogrzebowe.

W przekonaniu naukowców szczątki te pochodzą ze stosów pogrzebowych, jakie w tym miejscu niegdyś się znajdowały w dużej liczbie, a które to były wykorzystywane do ciałopalenia szczątków zmarłych. Forma kremacji zwłok stosowana przez społeczności północnej Anglii doby epoki brązu różniła się jednak tym, że często nie przybierała ona intensywnej formie, skoro zachowało bardzo wiele kości, które nie uległy całkowitemu spaleniu.

Doskonale zachowane kości

.Wyjątkowo dobry stan zachowania szczątek kostnych, i to nie tylko w odniesieniu do tego jaki jest stan takich rzadkich kości ludzkich z okresów, gdy powszechną praktyką pogrzebową było ciałopalenie zmarłych, takich jak epoka brązu, ale w ujęciu generalnym, został podkreślony przez archeologów prowadzących wykopaliska w Wigan. „Kiedy po raz pierwszy odkryliśmy kości, musieliśmy powiadomić policję, aby upewnić się, że odkryte szczątki nie pochodzą z czasów współczesnych. W momencie kiedy datowanie radiowęglowe potwierdziło, że mają one tysiące lat, zdaliśmy sobie sprawę, że mamy do czynienia z czymś naprawdę niezwykłym” – powiedział Bill Aldridge, sekretarz Towarzystwa Archeologicznego w Wigan.

Analiza radiowęglowa przeprowadzona przez naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego, Uniwersytetu w Belfaście oraz Uniwersytet w Edynburgu potwierdziła, że kremacje na terenie odkrytej nekropolii zachodziły w okresie wczesnej epoki brązu, od około 2000 do 1800 r. p.n.e. Badacze znaleźli wiele urn z prochami zmarłych, ale tylko w jednej z nich znajdowały się zachowane w wyjątkowo dobrym stanie kości.  

Krąg henge

.Jak podkreślili archeolodzy, jednym z tych aspektów, który sprawia, iż prehistoryczna nekropolia z Wigan jest wyjątkowa, jest sam jej kształt. Cmentarzysko to ma owalną formę, jest otoczone płytkim rowem, co wskazuje, iż nekropolia ta została postawiano na terenie wcześniej używanego terenu. Jeszcze starsza struktura, jaką jest neolity krąg henge, liczy ponad 5 tys. lat.

Budowane na planie koła lub mające generalnie owalną formę kręgi henge były konstrukcjami ziemnymi, które były wykorzystywane w celach rytualnych lub ceremonialnych. Struktury te są wyjątkowo rzadko odnajdywane w północno-zachodniej Wielkiej Brytanii. Właśnie m.in. dlatego zidentyfikowana w Wigan w Wielkim Manchesterze, czyli w północnej Anglii, prehistoryczna nekropolia jest takim unikatowym znaleziskiem.

Marcin Jarzębski