Towarzystwo Jana Karskiego poinformowało, że prof. Piotr Hofmański – prezes Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze – został uhonorowany Medalem 75-lecia Misji Jana Karskiego za bezkompromisowe stanie na straży międzynarodowego porządku prawnego.
.Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał w piątek nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina. Sędziowie przychylili się do wniosku prokuratury, uznając, że są realne podstawy by sądzić, że Putin jest odpowiedzialny za zbrodnie wojenne polegające na bezprawnych deportacjach dzieci z okupowanych terenów Ukrainy do Rosji. MTK w tej samej decyzji wydał również nakaz aresztowania rosyjskiej rzeczniczki praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej, oskarżanej o te same zbrodnie.
O uhonorowaniu Hofmańskiego Towarzystwo Jana Karskiego poinformowało w komunikacie. Podkreślono w nim, że prezes MTK został doceniony “za bezkompromisowe stanie na straży międzynarodowego porządku prawnego, ładu moralnego i poczucia ludzkiej sprawiedliwości”.
„Decyzja zapada w dniu ogłoszenia przez Trybunał kryminalnego ścigania prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina oraz towarzyszącego mu nakazu aresztowania tego osobnika. Podobnie rosyjskiej rzeczniczki praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej” – poinformowano.
Przypomniano, że “Putin i jego popleczniczka oskarżani są o +zbrodnię wojenną polegającą na bezprawnej deportacji dzieci oraz bezprawnym przesiedleniu dzieci z okupowanych obszarów Ukrainy do Rosji+ w procederze ciągłym trwającym na terytorium Ukrainy co najmniej od 24 lutego 2022 roku”.
„Ze śledczych ustaleń ONZ oraz specjalnego prokuratora trybunału Karima Khana wynika, iż proceder dotyczy przynajmniej 16 tysięcy dzieci ukraińskich porwanych do Rosji i tam poddawanych planowemu wynarodawianiu, zmienianiu tożsamości i bezprawnej «adopcji». […] Już tylko to jest wystarczającym powodem ścigania przestępcy zasiadającego na Kremlu […] Katalog kolejnych zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości obciążających go zostanie zapewne rozszerzony” – przekazano w komunikacie.
Profesor Piotr Hofmański jest ekspertem i autorytetem prawa karnego i prawa karnego wykonawczego, długoletnim wykładowcą Uniwersytety Jagiellońskiego, a także Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2015 roku zasiada w Międzynarodowym Trybunale Karnym, a drugi rok kieruje nim jak przewodniczący tego gremium.
Towarzystwo Jana Karskiego poinformowało ponadto, że profesor zaakceptował wyróżnienie uzasadniając, że “misja wojenna Jana Karskiego w obronie praw ludzkich i powstrzymania masowej zbrodni Holocaustu jest mu szczególnie bliska i stara się do niej w swej działalności zawodowej nawiązywać”. “Dodał, że medal przyjmuje jedynie jako reprezentant całego zespołu Międzynarodowego Trybunału Karnego i w jego imieniu. Bez ogromnego wysiłku tego zespołu postawienie zarzutów Putinowi i wydanie nakazu aresztowania nie byłoby możliwe” – czytamy w komunikacie.
„Medal 75-lecia Misji Jana Karskiego trzyma właściwy kurs i jego patron byłby obecną decyzją z pewnością usatysfakcjonowany” – powiedział Waldemar Piasecki, przewodniczący Towarzystwa Jana Karskiego.
MTK z siedzibą w Hadze w Holandii jest trybunałem międzynarodowym powołanym do sądzenia osób fizycznych. Ma uprawnienia do rozpoznawania oskarżeń o zbrodnie wojenne, zbrodnie ludobójstwa i zbrodnie przeciwko ludzkości. Statut Rzymski został przyjęty przez ponad 120 krajów, w tym Rosję, która jednak w 2016 r. się z niego wycofała. Rosyjskie władze nie dokonują zatem ekstradycji podejrzanych, którzy mogą jednak być wydani przez inne państwa, będące stronami statutu. Ukraina również nie jest stroną statutu, ale zadeklarowała, że uznaje jurysdykcję MTK w odniesieniu do zbrodni popełnionych na jej terytorium, jeśli trybunał zdecyduje się je zbadać.
Śledztwo w sprawie zbrodni wojennych na Ukrainie zostało wszczęte 3 marca 2022 r. na wniosek kilkudziesięciu państw, w tym Polski. Prokuratura MTK przesłała sędziom wniosek o wydanie nakazów aresztowania Putina i Lwowej-Biełowej 22 lutego b.r.
Rozliczenie zbrodni wojennych
.O tym, w jaki sposób można pociągnąć Rosję do odpowiedzialności za zbrodnię agresji, na łamach Wszystko co Najważniejsze pisał prof. Kevin HELLER. Jak wskazał, „z punktu widzenia prawa międzynarodowego sytuacja przedstawia się dość jasno. Artykuł 2.4 Karty Narodów Zjednoczonych zakazuje użycia siły przeciwko politycznej niezależności lub suwerenności terytorialnej innego państwa. Zgodnie z dominującą wykładnią tego przepisu zakaz obejmuje użycie siły bez względu na zakres. Nie ma zatem znaczenia, czy Rosja posługuje się terminem «specjalna operacja wojskowa», podobnie jak nieistotne jest to, że państwa NATO nazywały sytuację w Libii «kinetyczną akcją wojskową», a interwencja w Wietnamie określana była przez Stany Zjednoczone «akcją policyjną»”.
„Ściganie zbrodni agresji jest jednak bardziej skomplikowane. Międzynarodowy Trybunał Karny jest wprawdzie właściwy do rozpatrywania zbrodni agresji, ale jego jurysdykcja jest bardzo ograniczona i znacznie różni się od jurysdykcji obejmującej zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciw ludzkości i ludobójstwo. Największą różnicą jest to, że państwo niebędące członkiem Trybunału nie może być ścigane za zbrodnię agresji, nawet jeżeli dopuści się jej na terytorium państwa, które jurysdykcję Trybunału uznaje. Trybunał może zatem rozpatrywać zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości i ludobójstwo, ale nie może prowadzić śledztwa przeciwko Rosji w sprawie zbrodni agresji popełnionej na terytorium Ukrainy” – pisał prof. Kevin Heller.
PAP/Grzegorz Bruszewski/Wszystko co Najważniejsze
