Przestańmy traktować nauczycieli jak animatorów [Joachim LE FLOCH-IMAD]

Joachim Le Floch-Imad jest francuskim publicystą, nauczycielem akademickim i dyrektorem Fondation Res Publica. W wywiadzie dla tygodnika „Journal du Dimanche” analizuje kryzys szkolnictwa we Francji i przedstawia możliwe środki, pozwalające na wzrost poziomu nauczania.
.„Nasze szkolnictwo nie podupada – ono się rozpada. Według badania TIMSS, poziom znajomości matematyki wśród naszych uczniów plasuje się między Kazachstanem a Czarnogórą. W zakresie czytania (badanie PIRLS) nasi 10-latkowie zajmują 16. miejsce na 19 wśród krajów Unii Europejskiej, podczas gdy krajowe testy pokazują, że ponad połowa gimnazjalistów nie posiada podstawowych kompetencji z języka francuskiego” – stwierdza Joachim Le Floch-Imad w „Journal du Dimanche”.
„Sytuacja wciąż się pogarsza, podczas gdy stale zmieniają się ministrowie – 189 w ciągu ostatnich 197 lat – sprowadzeni do roli rzeczników prasowych czy wręcz statystów. Pozbawieni woli i wizji, zderzają się oni z technostrukturą, która, jeśli nie blokuje reform bezpośrednio, osłabia reformy, oparte na zdrowym rozsądku. Tymczasem nasz system edukacji dryfuje, miotany sprzecznymi decyzjami, efektownymi zapowiedziami i propozycjami powierzchownymi, dotyczącymi tematów pobocznych (…). Poddał się nie tylko minister: szkoła płonie, a klasa rządząca odwraca wzrok. W przeciwieństwie do mniej uprzywilejowanych grup społecznych, dla których szkoła jest jedynym środkiem awansu społecznego, elita wie, że jest chroniona przed konkretnymi konsekwencjami polityk, które sama głosi” – ocenia.
Jak przypomina dyrektor Fondation Res Publica, we Francji w ciągu ostatnich 20 lat liczba kandydatów, przystępujących do egzaminu państwowego, będącego warunkiem do zatrudnienia jako nauczyciel w szkole publicznej, spadła o 30 proc. W ciągu 10 lat, liczba nauczycieli, rezygnujących z pracy w tym zawodzie, wzrosła natomiast o 567 proc.
„Autorytet wymaga pewnego rodzaju podziwu. Przestańmy traktować naszych nauczycieli jak animatorów: dobry nauczyciel jest przede wszystkim ekspertem w swojej dziedzinie, zdolnym do przekazania pasji do niej. (…) W obliczu obniżenia statusu nauczycieli, musimy zapewnić bardziej godne warunki pracy, a jednocześnie zapewnić wsparcie tym, którzy stają się celem przemocy fizycznej i psychicznej” – podkreśla.
Jak ocenia Joachim Le Floch-Imad, aby przywrócić wysoki poziom szkolnictwa we Francji, „priorytetem jest uwolnienie polityki spod dominacji technostruktury i przywrócenie jej realnej możliwości działania”. Jak zauważa, „odrodzenie szkolnictwa wymaga spójnej i długofalowej polityki”, opierającej się na „skoncentrowaniu się na podstawowych umiejętnościach i kulturze ogólnej kosztem pedagogiki i nauczania opartego wyłącznie na kompetencjach ucznia; opracowaniu na nowo programów i podręczników; przywróceniu wartości egzaminów jako narzędzi weryfikujących wiedzę i przywróceniu powtarzania klasy; wcześniejszym ukierunkowaniu uczniów dzięki odejściu od modelu jednolitego gimnazjum i gruntownej reformie kształcenia technicznego; reorganizacji systemu szkół na obszarach defaworyzowanych; powrocie do asymilacyjnego modelu integracji kulturowej; poprawie statusu zawodowego nauczycieli; braku bezkarności dla przemocy uczniów i zaniechań ze strony rodziców”.
oprac. JD