Sensacyjne odkrycie archeologiczne z Aççana Höyük. Starożytne tabliczki klinowe i książęca pieczęć

Podczas badań archeologicznych prowadzonych na terenie stanowiska Aççana Höyük, gdzie znajdują się ruiny starożytnego miasta Alalach, w prowincji Hatay w południowej Turcji badacze dokonali odkopali niezwykłe artefakty liczące kilka tysięcy lat. Wśród wiekowych odkopanych zabytków znalazły się tabliczki klinowe oraz pieczęć nieznanego z imienia hetyckiego władcy.

Tabliczki klinowe i książęca pieczęć sprzed 3500 lat

Jedno z najbardziej zadziwiających i unikatowych odkryć archeologicznych w Turcji w 2025 roku nastąpiło na obszarze ruin starożytnego miasta Alalach, będącego stolicą dawnego królestwa Mukisz. Pozostałości tego ośrodka miejskiego są położone nad rzeką Orontes na równinie Amuk w prowincji Hatay. To właśnie tam archeolodzy zidentyfikowali tabliczki klinowe i pieczęć hetyckiego władcy, które pochodzą sprzed 3,5 tys. lat. Zaskakujące zabytki, z których jeden z pochodzi z czasów królestwa Mitanni, a drugi z okresu Państwa Hetyckiego, zostały odkryte na terenie spalonego jeszcze w starożytnych czasach kompleksu pałacowego, który był siedzibą lokalnej administracji.

Badacze przekonują, że odsłonięte artefakty ujawnią nowe informacje na temat rzeczywistości politycznej, gospodarczej i religijnej czasów późnej epoki brązu. Znalezisko zostało dokonane w trakcie realizacji jednego z licznych w ostatnim czasie projektów archeologicznych, które są finansowane przez Republikę Turcji, w postaci „Dziedzictwo dla przyszłości”. Za wykopaliska w Aççana Höyük odpowiada zespół archeologów na czele którego stoi prof. Murata Akara z Wydziału Archeologii Uniwersytetu w Hatay im. Mustafa Kemala.

Jak stwierdzili archeolodzy w rozmowie z mediami, odkopane tabliczki klinowe zostały zapisane inskrypcjami wykonanymi w j. akadyjskim, natomiast odsłonięta pieczęć była symbolem władzy nieznanego wcześniej hetyckiego władcy. Eksperci podkreślili również, że dokonane znaleziska rzucają nowe światło na życie polityczne, administracyjne i artystyczne późnej epoki brązu, która w przybliżeniu odpowiada latom 1500–1400 p.n.e.

Zamówienia na meble i listy personelu – treść tabliczek

Tabliczki zostały odkryte przez archeologów w grubej warstwie spalonego materiału, co wskazuje, że miasto mogło zostać zniszczone przez wielki pożar. Pomimo zniszczenia w burzliwych okolicznościach samego pałacu tabliczki pozostały dobrze zachowane, co pozwoliło badaczom rozszyfrować szczegóły dotyczące działań administracyjnych i handlowych prowadzonych przez władców z dynastii Yamhad panujących m.in. w Alalach. Znalezisko to pochodzi z królestwa Mukiszu, które znajdowało się w orbicie wpływów imperium Mitanni, będącego jednym z głównych mocarstw epoki brązu.

Treść odkrytych tabliczek z Alalach dotyczy zapisów zamówień na meble, listy personelu oraz szczegółowe informacje dotyczące dystrybucji żywności i surowców, co sugeruje istnienie dobrze zorganizowanej biurokracji działającej pod zwierzchnictwem imperium Mitanni. Napisane w języku akadyjskim odkryte dokumenty wskazują na istnienie złożonego systemu zarządzania regionalnego i dostarczają cennych informacji na temat gospodarki i handlu międzymiastowego w okresie panowania Mitanni w północnej Mezopotamii i północnej Syrii.

Pieczęci zaginionego księcia

Równie interesującym odkryciem, co liczne tabliczki z pismem klinowym w j. akadyjskim, będących mini-kroniką tego jak wyglądało życie polityczne, gospodarcze i administracyjne w Imperium Mitanni oraz królestwie Mukiszu, jest odkryty w górnych warstwach stanowiska Alalach zbiór odcisków pieczęci, który należał do nieznanego hetyckiego władcy. Te będące jednym z ważniejszych przyrządów władz administracyjnych Państwa Hetyckiego pieczęci są źródłem cennych informacji na temat rządów i praktyk biurokratycznych tego okresu.

Cylindryczne pieczęcie, używane niegdyś do uwierzytelniania oficjalnych dokumentów, przedstawiają również wyszukane sceny – w tym wizerunki boga burzy walczącego ze skrzydlatymi stworzeniami, motyw bogaty w symbolikę religijną Hetytów i północnej Syrii. Razem znaleziska te podkreślają wzajemną złożoną zależność pomiędzy administracją, polityką i religią w regionie północnej Mezopotamii w okresie przejściowym pomiędzy imperium Mitanni i Państwem Hetytów.

Marcin Jarzębski