Zaginiona cywilizacja z Półwyspu Arabskiego. Ujawniła ją starożytna sieć osad-oaz

zaginione osady

Podczas prac archeologicznych realizowanych na pustyniach Arabii Saudyjskiej przez badaczy zostały odkryte zaginione osady sprzed 4 tys. lat. Te starożytne osiedla ludzkie były budowane na terenie oaz, które są położone w samej głębi pustyni. Zaskakująca wiekowa ufortyfikowana sieć oaz rozciąga się od oazy Tajma po starożytne stanowisko archeologiczne Thaj.

Zaginione osady sprzed 4 tys. lat z Arabii Saudyjskiej

.Niezwykłe odkrycie dokonane w ostatnim czasie na arabskiej pustynii w postaci sieci zaginionych osad sprzed kilku tysięcy lat ma iście rewolucyjny charakter, gdyż najpewniej przepisze ono na nowo całą najwcześniejszą historię Półwyspu Arabskiego. Otóż do tej pory uważano, że kraina ta u zarania swoich dziejów historycznych była zamieszkana przez nomadyczne plemiona koczowników, ale niedawno zidentyfikowane osady sprzed 4 tys. lat z obszaru rozciągającego się od oazy Tajma po stanowisko Thaj wskazują, iż ta perspektywa była błędna.

Najnowsze struktury i zabytki odsłonięte w Arabii Saudyjskiej wskazują, że Półwyspem Arabski już kilka tysięcy lat temu był domem dla ludów prowadzących także osiadły tryb życia, a nie tylko koczowniczy. Odsłonięta starożytna sieć osad-oaz ukazuje, iż 4 tys. lat temu na niegościnnych i gorących arabskich pustyniach rozkwitała cywilizacja, która miała złożony i trwały charakter. Rozwój tej społeczności był oparty na oazach rozpościerających się często w dużych odległościach od siebie. Ta zaginiona cywilizacja opierała się na zaawansowanym systemie rolniczym, rozbudowanej organizacji społecznej, rozwiniętej w znacznym stopniu infrastrukturze obronnej – to wszystko jest tym bardziej zaskakujące, iż tak złożona społeczność mogła funkcjonować na obszarze jednego z najbardziej ekstremalnych środowisk na globie.

10 tajemniczych osad sprzed 4 tys. lat

.Badanie, które doprowadziło do odkrycia tej zaginionej cywilizacji i pozostawionej po niej sieci starożytny ch osad-oaz zostało przeprowadzone przez międzynarodowy zespół archeologów. Jego wyniki opublikowano w czasopiśmie archeologicznym „Antiquity”. Archeolodzy zidentyfikowali co najmniej 10 głównych osad-oaz, które były chronione za sprawą silnych murów. Położone pomiędzy Taymą, niedaleko granicy z Jordanią, a Thaj nad Zatoką Perską, te ufortyfikowane osady były niegdyś siedzibą kwitnących społeczności. Niektóre mury rozciągają się na długość do ośmiu kilometrów i mają do dwóch metrów grubości, zawierając wieże obronne i bramy wjazdowe.

Wśród najbardziej znaczących nowo zidentyfikowanych oaz znajdują się Dumat al-Dżandal, Khaybar, Hait i Huwayyit. Dumat al-Dżandal – ta ostatnia osada-oaza została ujawniona dzięki analizie fotografii lotniczej z lat 60., otoczona jest murami o długości dwóch kilometrów. W Khaybar datowanie radiowęglowe wskazuje, że budowa miała miejsce między 2250 a 1950 rokiem p.n.e. Znajdują się tam pozostałości niegdyś 14-kilometrowego muru, wyposażonego w niemal 180 baszt, co świadczy o monumentalnym, zbiorowym wysiłku budowlanym

Marcin Jarzębski

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 4 lipca 2025
Fot. M. Bussy & G. Charloux /Dumat al-Jandal Archaeological Project