ewolucja

Czy będziemy w stanie zjednoczyć siły, aby uniknąć najgorszych konsekwencji nieuchronnie nadciągającego kryzysu demograficzno-strukturalnego? Mam taką nadzieję. Wskaźnik PSI nie osiągnął jeszcze poziomu, który wywołał wojnę domową w latach 1861-1865. Niemniej jednak jego lawinowy wzrost powinien być dla nas wszystkich poważnym ostrzeżeniem – tak dla naszych elit gospodarczych i politycznych, jak i dla ogółu społeczeństwa.

Rewolucje w innowacjach, takie największe, tym razem mogą mieć miejsce na peryferiach. Mamy więc szansę. Robić coś tylko dobrze albo nawet doskonale to nie jest recepta na innowacje. Próbować, mylić się i ponownie próbować, kombinować, pozwolić myślom z różnych dziedzin zapładniać się. Wstawać po upadku, otrzepać się z kurzu wcześniejszych nieudanych prób i działać z podniesioną głową. To nie jest proste – ani psychologicznie, ani wizerunkowo.

Kryzys pandemiczny ukazał ścisłą współzależność między polityką i naturą. Ale efekty starcia logik rozwoju obu światów życia mogą pójść w dwóch różnych kierunkach.

Nawet jeśli w ewolucję nie jest wpisany jakiś ostateczny kres, nadal możemy pytać się o konkretne stany spoczynku poszczególnych procesów ewolucyjnych, których jesteśmy świadkami. Moglibyśmy zwłaszcza zapytać, czy gatunek ludzki wciąż jeszcze ewoluuje.

Zgodnie z zasadą, że kiedy ewoluuje jeden tylko element układu, to ewoluuje cały układ, nie da się zakwestionować ewolucji Ziemi. Dużo osób, w tym geologów, pozostaje przy „bezpiecznym”, cyklicznym pojmowaniu procesów, w tym geologicznych, odrzucając ewolucyjną teorię ekspansji.

Mechanizmy psychiczne i różne motywacje ukształtowane zostały po to, aby nas skłonić do określonego postępowania, nie ujawniając biologicznego celu tych zachowań, a nie po to, aby nam szkodzić czy zwiększać ryzyko zaburzeń. Ewolucja jest bezkierunkowa i bezcelowa.

Ewolucja jest faktem, takim jak grawitacja i to że Słońce świeci, a dowodów na jej istnienie jest bardzo wiele. Dostarczają ich dziedziny nauki takie jak paleontologia, filogenetyka, ewolucyjna biologia rozwoju czy genetyka. Choć opinie na temat mechanizmów i przebiegu ewolucji są nadal przyczyną zażartych sporów pomiędzy biologami, to uczymy się nią kierować, co może okazać się prawdziwą rewolucją w biologii i medycynie.