Czym jest Pascha – najważniejsze święto żydowskie

Pascha jest najważniejszym i najstarszym świętem żydowskim; wielkim świętem wolności i wiary. Żydzi wspominają historię wyzwolenia z niewoli egipskiej – napisała przełożona Wspólnoty Błogosławieństw w Emmaus-Nicopolis w Izraelu s. Eliana Kuryło.

Czym jest Pascha?

.Żydowskie święto Paschy jest obchodzone przez osiem dni od 15 do 22 dnia miesiąca Nissan. W tym roku przypada od 5 do 13 kwietnia i zbiega się ze świętami Zmartwychwstania Pańskiego w Kościele katolickim.

Siostra Kuryło podkreśliła, że Pascha, po hebrajsku Pesach, jest świętem wolności i wiary. „Do momentu wyjścia z Egiptu Bóg objawiał się jako Stwórca i jedyny Pan tego świata. W momencie wyprowadzenia Hebrajczyków z Egiptu ukazuje się jako Wyzwoliciel, który czyni znaki i cuda. Bóg, któremu należy ufać, gdyż to On i nikt inny krok po kroku prowadzi swój lud ku wolności” – napisała.

Wyjaśniła, że centralnym miejscem obchodzenia Paschy żydowskiej jest dom, który jest wysprzątany i w którym nie ma chleba ani produktów pszennych.

„Pierwszą noc, trwającego, z nakazu Boga, osiem dni święta, otwiera symboliczny posiłek o nazwie seder (z hebr. porządek, kolejność). Przypomina on o tym, co działo się w noc, podczas której Bóg uwolnił Hebrajczyków z niewoli egipskiej. Każda tradycyjna rodzina odczytuje wówczas Hagadę, czyli małą książeczkę zawierającą opis historii wyzwolenia, modlitwy, biblijne cytaty i komentarze pozwalające lepiej przeżyć noc oczekiwania na Bożą obecność i opiekę. Noc prowadzącą do wolności każdego, kto otwiera swoją duszę na działanie Boga” – czytamy w komentarzu.

Uroczysta kolacja

.Podczas paschalnej kolacji używa się specjalnego talerza, na którym znajduje się sześć symbolicznych potraw: gorzkie zioła i ocet symbolizują trud i łzy wylane podczas długich lat egipskiego niewolnictwa; jest też maca ukryta w specjalnym pokrowcu przypominająca o tym, że w nocy wyjścia nie było czasu, aby móc poczekać, by ciasto na upieczenie chleba wyrosło, i trzeba było się pożywić plackami pośpiesznie przygotowanymi na ogniu.

„Maca jest spożywana przez wszystkie osiem dni święta, aby nie zapomnieć o opatrzności Bożej jak i o trudach wyjścia” – zaznaczyła siostra Kuryło.

Dodała, że symbolem Paschy jest również słodka masa z ugotowanych jabłek, daktyli i fig wraz z domieszką cynamonu, orzechów i wina, która może mieć kształt małej cegły przywołującej na myśl niewolniczą pracę, ale ponieważ zawiera w sobie element słodyczy symbolizuje także radość wyzwolenia. Jest tam również kość przypominająca o jagnięciu, które było spożywane ostatniej nocy spędzonej w Egipcie oraz o owieczkach, które były później składane w ofierze w Świątyni Jerozolimskiej.

Z kolei ugotowane na twardo jajko symbolizuje ofiary przynoszone do świątyni przed świętem Paschy, zaś pietruszka przywołuje na myśl trudne warunki pracy w Egipcie. „Tak jak ona ugina się w giętki sposób, tak też zgięte były plecy obciążone nadludzkim wysiłkiem. Przed spożyciem każdego z dań wypowiadane jest specjalne błogosławieństwo by nie zapomnieć, że wszystko co mamy jest darem od Boga” – zaznaczyła autorka komentarza.

Pascha – zwyczaje

.Jak wyjaśniła, podczas kolacji wspominane są plagi egipskie, które wraz z każdym ich nadejściem były coraz silniejszą manifestacją Bożej mocy i obecności. Błogosławi się również cztery kielichy wina oznaczające cztery etapy wyzwolenia.

„Podczas okresu Paschy odczytywana jest Księga Pieśni nad Pieśniami. Tam właśnie słyszymy o głosie naszego Oblubieńca, który nas wzywa, pragnie byśmy szli za Nim i Go szukali, kosztując Jego miłości i wolności. Każdy obchodzący Paschę ma czuć się tak jakby tu i teraz sam wychodził z Egiptu porzucając swoje osobiste zniewolenia, to co paraliżuje duszę. Jest to piękna lekcja ufności i uzdrowienia zarówno dla Żydów jak i dla Chrześcijan” – napisała.

Siostra Eliana Kuryło jest z wykształcenia anglistką, korektorem starożytnego języka hebrajskiego w Biblijnym Instytucie w Tuluzie. Prowadząc warsztaty biblijne pracowała w duszpasterstwie akademickim w Nowej Zelandii i w Tuluzie. Od wielu lat jest zaangażowana w dialog żydowsko-chrześcijański. Obecnie jest przełożoną Wspólnoty Błogosławieństw w Emmaus-Nicopolis w Izraelu.

Wspólnota Błogosławieństw jest obecna na pięciu kontynentach w około 51 domach. Obecnie wspólnota posiada 11 domów w Afryce, 3 w Ameryce, 4 w Azji, 1 w Oceanii 31 w Europie, w tym 15 we Francji, i 1 w Polsce. We wszystkich tych miejscach, członkowie wspólnoty, osoby konsekrowane i świeccy, starają się żyć według ośmiu błogosławieństw, realizując misje ewangelizacyjne i charytatywne w służbie Kościołowi.

Polacy i Żydzi

.Pasjonat języków, kultury i informatyk, Jan Śliwa, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” podaje, że: „Dlaczego interesują nas Żydzi? Nasz los był powiązany z ich losem przez stulecia, w mniej lub bardziej przyjemny sposób. Zacznijmy od wyliczenia ich osiągnięć. Przede wszystkim: przetrwali w diasporze 2000 lat – inaczej nie byłoby tematu. W końcu wykorzystując koniunkturę polityczną, doprowadzili do powstania państwa. Odparli zmasowany atak arabski, od pierwszego dnia. W kolejnych wojnach obronili swoje istnienie, powiększyli terytorium i osiągnęli dominację nad sąsiadami. Zmienili pustynię w ogród. Zintegrowali żydowskich przybyszów od Etiopii i Jemenu po Rosję. Odtworzyli i zmodernizowali język, który ich połączył, podobnie jak długa służba w armii, która korzysta z sojuszy, ale nie jest od nich zależna. Również izraelscy przywódcy polityczni potrafią samodzielnie określić cele i konsekwentnie dążyć do ich osiągnięcia. Stali się potęgą w technologiach decydujących o bezpieczeństwie i przyszłym rozwoju dzięki skutecznej współpracy instytutów badawczych, wojska i biznesu prywatnego. Tak więc niezależnie od sympatii warto się im przyjrzeć, bo wiele z ich osiągnięć chcielibyśmy powtórzyć, ale mamy z tym problemy”.

„Podobieństwem między Polakami i Żydami jest długotrwałe przetrwanie bez państwa w ekstremalnie niesprzyjających okolicznościach. U nas to było około 300 lat, u nich 2000. Większość naszej ludności mieszkała w obszarze rdzeniowym, do tego mówiła tym samym językiem. Żydzi żyli głównie w diasporze, przejmując języki i po części zwyczaje lokalnej ludności. Trzymały ich wiara i tradycja, do tego ograniczenia małżeństw poza grupą. Zwłaszcza przejście kobiety, matki, do nie-Żydów było uważane za wielką stratę, jako że to matka przekazuje przynależność do narodu żydowskiego. Reguły koszerności praktycznie uniemożliwiały spożywanie posiłków z innymi, a więc i bliższe kontakty przy zastawionym stole. Samoizolacja w gettach pozwalała na przestrzeganie zasad religijnych bez ingerencji obcych. Również dziś, w jerozolimskiej dzielnicy Mea Szearim, ortodoksyjni Żydzi mogą żyć po swojemu” – pisze Jan Śliwa w tekście „Żydzi o sobie„.

PAP/Iwona Żurek/WszystkocoNajważniejsze/eg