

Jan ŚLIWA
Польща – Швейцарія Центральної Європи
Чи все так добре, а буде ще краще, чи хтось бачить сни в милій країні омани й національно боїться? Але оскільки так багато людей бачать шанс піднятися до вищої ліги, він може бути реальним, хоча, якщо нам не пощастить і ми зіграємо погано, у нас може залишитися лише одна мотузка

Jan ŚLIWA
Швейцария Центральной Европы
Все ли так хорошо, а будет еще лучше, или кто-то сны в милой стране заблуждения и национально боится? Но поскольку многие видят шанс подняться в высшую лигу, он может быть реальным, хотя, если нам не повезет и мы сыграем плохо, у нас может остаться одна только веревка

Jan ŚLIWA
Polska – Szwajcaria Europy Środkowej
Czy jest tak dobrze, a będzie jeszcze lepiej, czy ktoś śni w słodkiej krainie ułudy i się narodowo bałamuci? Ale skoro tylu widzi szansę awansu do wyższej ligi, jest może ona realna, choć przy pechu i złej grze może się nam ostać ino sznur.

Jan ŚLIWA
Referendum w Szwajcarii - najwyższy poziom demokracji
Szwajcarzy obawiają się, że po ewentualnym przystąpieniu do UE ich kraj mógłby mieć poważne kłopoty. Ultrapopulistyczna konstytucja, pozwalająca populusowi nie tylko zatwierdzać lub odrzucać prawa, lecz również je definiować, byłaby dla brukselskiej administracji solą w oku.

Jan ŚLIWA
Polska i historycy. Jeśli nie opowiemy swojej historii, inni zrobią to za nas
W przekazie popularnym historia Polski podczas II wojny światowej i tuż po niej redukuje się do dwóch pojęć: Jedwabne i Kielce. Mamy do czynienia z brudną wojną propagandową.

Jan ŚLIWA
Ekspertomachia - wojna ekspertów
Eksperci jak dawni rycerze pędzą na rywali z wyciągniętymi lancami, chcąc jeden drugiego strącić z konia. A gdzie tu jest prawda? W turnieju nagrodą jest rękawiczka upuszczona z rączek nadobnej Marty, rycerze chcą ją zdobyć i oddać damie w zamian za jej uśmiech.

Jan ŚLIWA
Україна – конфлікт пам’яті
Україна, наш донедавна дещо забутий сусід, уже понад рік як енергійно увійшла в польське життя. Так не ставалося вже давно. Здавалося, наша спільна події вже належать до історії, хоча й не завжди погодженої і закритої. Українці та українки приїжджають працювати – і це все. А виявилося, що Україна, яка воює з Росією, є викликом для Польщі, але, можливо, й шансом на майбутнє. Безсумнівно, вона стала новим фактором на карті Європи – не обов’язково лише в регіоні. Було б добре познайомитися з нею ближче – пише Jan ŚLIWA

Jan ŚLIWA
Ukraina – konflikt pamięci
Dojście do obiektywnego obrazu Ukrainy nie jest łatwe. Nie jest to jednoznaczny, wspólny dla wszystkich obraz. Raczej można wyobrazić sobie przyciemnioną scenę, gdzie krząta się wielu aktorów, a na całość skierowane jest dziesięć reflektorów, oświetlających równolegle toczące się wątki. Każdy z widzów widzi to, co chce, a często to, co zostaje mu akurat podane.

Jan ŚLIWA
Błyskotliwa wizja świata. Euroatlantyzm i eurazjanizm
Europa, w XIX wieku dominująca nad światem, po podwójnym samobójstwie w wieku XX, stała się cieniem samej siebie. Coś po niej pozostaje do dziś: marynarki i krawaty, suknie wieczorowe, skład orkiestry symfonicznej, Nagrody Nobla, kalendarz i układ metryczny. Ale stała się bezsilnym tworem pomiędzy dwoma potęgami.

Jan ŚLIWA
Trzy lata samotności (z COVID-19)
O epidemii COVID-19 trudno jest pisać. Na szczęście sprawa przyschła i przycichła, wciąż jednak budzi silne emocje. Sformowały się zwalczające się wzajemnie stronnictwa, trudno o neutralny grunt. Na szukającego centrum spadają raczej pociski z obu stron. Zakładam więc hełm i zbroję i z tarczą w ręku (bez miecza) spróbuję jednak podsumować te trzy lata, trzy lata z COVID-19.

Jan ŚLIWA
Rozum, biologia, podświadomość
Obecnie dyskusja zdominowana jest przez modernistyczny Zachód. Western, educated, industrialized, rich, democratic – w skrócie: WEIRD, czyli dziwaczny. Wewnątrz nich najdziwaczniejsze są społeczności intelektualistów i studentów Harvardu czy Yale, a to właśnie one dominują w dyskursie. Uważają się za „przebudzonych” (woke), przez co jak niegdyś jakobini biorą swoje idee za wartości uniwersalne i chcą je narzucać innym.

Jan ŚLIWA
Ludzkość i wojna
Wojna jest przedstawiana w sztuce często jako coś wspaniałego. Wodzowie w dumnych pozach, na koniach, szaleńcze szarże kawaleryjskie, nasze galeony oddające salwę w kierunku okrętów wroga.

Jan ŚLIWA
Niemcy i Polska dokonywały wielokrotnie przeciwnych wyborów
Na dłuższą metę współpraca musi być możliwa. Wymaga to jednak zmiany map mentalnych – akceptacji przez Niemcy, że są państwem jak wszystkie inne, a Polska jest równorzędnym partnerem mimo różnicy liczbowej i gospodarczej.

Jan ŚLIWA
Polska – awans do wyższej ligi
Ważne, by wiedzieć, co robić, gdy pojawi się okazja do wskoczenia na wyższy poziom. Ważne, by nie przysnąć, gdy zagra złoty róg. A okazja taka może nie trwać długo.

Jan ŚLIWA
Wojny półprzewodnikowe – droga do Pearl Harbor?
Wszyscy mówią o półprzewodnikach – przyjrzyjmy się im dokładniej. Wszyscy mówią o ich znaczeniu strategicznym – przyjrzyjmy się aktualnej sytuacji i zastanówmy się, do czego może ona doprowadzić.

Jan ŚLIWA
Książka dla papieża. Historia w kapsułce
Podczas audiencji w Watykanie prezydent Francji Emmanuel Macron podarował papieżowi Franciszkowi książkę Immanuela Kanta Projet de Paix Perpétuelle. Losy książki wyjaśniono, właściwie historii nie ma. Niemniej nasuwają się różne interesujące refleksje.

Jan ŚLIWA
Gdy nikt nic nie wie. 没人知道
Sytuacja świata przypomina dziś wczesne średniowiecze, gdy z powodu najazdów barbarzyńców klasztory bardziej inwestowały w grube mury niż w nowe księgozbiory.

Jan ŚLIWA
Historia, teraźniejszość, przyszłość. Na marginesie podręcznika prof. Wojciecha Roszkowskiego
Dziecko z bajki Andersena powiedziałoby od razu, że król jest nagi, ale jako ludzie dorośli jesteśmy wytrenowaniu w dwójmyśleniu. Możemy więc przyznać, że zależnie od koloru skóry i orientacji seksualnej dwa razy dwa może dawać pięć.

Jan ŚLIWA
Gry bez końca
Przynależność do Unii Europejskiej wydawała się przystąpieniem do związku (prawie) równych na uczciwych warunkach, ze wzajemnym szacunkiem (art. 3.5 Traktatu o UE). Jednak najsilniejsi chcą ją przekształcić w coś zupełnie innego bez zauważalnej dyskusji publicznej. Wynik gry jest otwarty.

Jan ŚLIWA
Jak Rosja przenikała Amerykę
Sowieccy agenci brali udział w przygotowaniach do konferencji Bretton Woods oraz tworzeniu Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego. Jeden z nich przekazał Sowietom w 1944 r. informację, że prezydent Roosevelt – mimo werbalnych deklaracji – jest gotów zgodzić się na terytorialne żądania ZSRR wobec Polski.