Jak wyginęły dinozaury?

Kluczem do odpowiedzi na pytanie, jak wyginęły dinozaury, jest badanie struktury Ziemi, w której tkwią zachowane ślady zderzenia z wielką asteroidą. Odnaleziono właśnie kolejny ślad – przybliżający ludzkość do odpowiedzi na to pytanie.
.Naukowcowi z Uniwersytetu Heriot-Watt w Edynburgu udało się prawdopodobnie odnaleźć geologiczne zniekształcenie warstw gleby, wskazujące na uderzenie ogromnego meteorytu. Uisdean Nicholson, adiunkt na Uniwersytecie Heriot-Watt w Edynburgu, natknął się na krater przez przypadek podczas przeglądania danych sejsmicznych dla innego projektu, dotyczącego tektonicznego rozłamu między Ameryką Południową a Afryką. W konsekwencji znajdując dowody na istnienie krateru pod 400 metrami osadów na dnie Oceanu Atlantyckiego. „Podczas interpretacji danych, (natknąłem się) na ten bardzo niezwykły element przypominający krater, niepodobny do niczego, co widziałem wcześniej” – komentuje Uisdean Nicholson. Odkrycie prowadzi nas wprost do odpowiedzi na pytanie: jak wyginęły dinozaury?
Krater znajduje się 248 mil od wybrzeża Afryki Zachodniej, a jego powstanie pokrywa się w czasie ze śmiercią dinozaurów. Według badacza, dalsze badania krateru Nadir mogą wstrząsnąć tym, co historia naturalna wie na temat tego kataklizmu.
Aby mieć absolutną pewność, że krater powstał w wyniku uderzenia asteroidy, konieczne byłoby wiercenie w kraterze i zbadanie minerałów z jego dna. Jednak już obecny stan wiedzy pozwala stwierdzić, że ma on wszystkie cechy, które naukowcy wiążą z miejscem po uderzeniu meteorytu. Odpowiedni stosunek szerokości krateru do jego głębokości, wysokość krawędzi oraz wysokość centralnego wypiętrzenia, kopca w centrum, utworzonego przez skały i osady wypchnięte w górę przez ciśnienie uderzeniowe.
Odkrycie lądowego krateru uderzeniowego jest zawsze znaczące, ponieważ są one bardzo rzadkie w zapisie geologicznym. Na Ziemi jest mniej niż 200 potwierdzonych struktur uderzeniowych i sporo prawdopodobnych kandydatów, którzy nie zostali jeszcze jednoznacznie potwierdzeni – komentuje dla CNN Mark Boslough, profesor naukowy w dziedzinie nauk o Ziemi i planetarnych na Uniwersytecie Nowego Meksyku.
Mark Boslough mówi, że najbardziej znaczącym aspektem tego odkrycia jest jego rodzaj, bowiem jest bardzo rzadki przykład podwodnego krateru uderzeniowego: „Możliwość zbadania podwodnego krateru uderzeniowego tej wielkości pomogłaby nam zrozumieć proces uderzeń oceanicznych, które są najczęstsze, ale najsłabiej zachowane lub zrozumiane”, dodaje badacz.
Krater ma 8 kilometrów szerokości. Uisdean Nicholson uważa, że powstał w wyniku uderzenia asteroidy o szerokości ponad 400 metrów.
Uderzenie (Nadir) miałoby poważne konsekwencje lokalne i regionalne, przynajmniej na całym Oceanie Atlantyckim. (…) Wystąpiłoby duże trzęsienie ziemi (magnitudy 6,5 – 7), a więc lokalnie znaczne wstrząsy gruntu. Wybuch powietrza byłby słyszany na całym świecie i sam spowodowałby poważne lokalne zniszczenia w całym regionie, zwraca uwagę adiunkt na Uniwersytecie Heriot-Watt w Edynburgu
W wyniku uderzenia powstałaby ogromna fala tsunami o wysokości do 1 kilometra wokół krateru, rozpraszając się do wysokości około pięciu metrów po dotarciu do Ameryki Południowej. Dla porównania, eksplozja w powietrzu znacznie mniejszej asteroidy, o szerokości 50 metrów, w 1908 roku w Rosji, znana jako katastrofa tunguska, spłaszczyła las na obszarze 1000 kilometrów kwadratowych. Na wysokości około 400 metrów, wybuch powietrza (który spowodował krater u wybrzeży Afryki Zachodniej) byłby o rzędy wielkości większy, komentuje autor badania.
.Informacje z mikroskamieniałości w pobliskich odwiertach badawczych wskazują, że krater powstał około 66 milionów lat temu, pod koniec okresu kredowego. Jednak margines błędu to nadal około 1 miliona lat.
Nicholson dodaje, że uderzenie asteroidy może być powiązane z mającym 180 km średnicy, meksykańskim kraterem Chicxulub. Jeśli tak, asteroida, która stworzyła odkryty krater, mogła być wynikiem rozpadu macierzystej asteroidy w pobliżu Ziemi. Równie możliwe jest to, że była częścią trwającego przez dłuższy czas deszczu asteroid, które uderzały w Ziemię w okresie miliona lat. Odpowiedź na pytanie: jak wyginęły dinozaury – znajduje się na wyciągnięcie ręki.
Wyniki badania zostały opublikowane na łamach czasopisma Science Advances. [LINK]
Oprac. MAC