Nagroda Bookera 2025 [Lista nominowanych autorów]

Trzynaście powieści autorów i autorek z dziewięciu państw znalazło się na ogłoszonej we 29 lipca długiej liście do Nagrody Bookera 2025. Wśród nich dwa debiutanckie dzieła prozatorskie. Pochodząca z Indii Kiran Desai już raz zdobyła tę nagrodę – było to w 2006 r. za „Brzemię rzeczy utraconych”.

Nagroda Bookera 2025

.Jak poinformowało jury, na liście znalazło się siedem pisarek i sześciu pisarzy z czterech kontynentów, którzy reprezentują: Albanię, Kanadę, Węgry, Indie, Malezję, Trynidad i Tobago, Ukrainę, Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone. Nominowane książki i ich autorzy to: „Love Forms” Claire Adam (Trynidad i Tobago), „The South” Tasha Awa (Malezja), „Universality” Natashy Brown (Wielka Brytania), „One Boat” Jonathana Buckleya (Wielka Brytania), „Flashlight” Susan Choi (USA), „The Loneliness of Sonia and Sunny” Kiran Desai (Indie), „Audition” Katie Kitamury (USA), „The Rest of Our Lives” Ben Markovits (USA / Wielka Brytania), „The Land in Winter” Andrew Millera (Wielka Brytania), „Endling” Marii Revy (Kanada), „Flesh” Davida Szalaya (Węgry), „Seascraper” Benjamina Wooda (Wielka Brytania) oraz „Misinterpretation” Ledii Xhogi (Albania).

„Są powieści eksperymentujące z formą i takie, które robią to w sposób mniej oczywisty. Niektóre z nich analizują przeszłość, a inne podważają naszą niepewną teraźniejszość. Wszystkie tętnią życiem, pełne są wspaniałych postaci i zaskakujących narracji. Wszystkie w jakiś sposób badają tożsamość, indywidualną lub narodową, i wszystkie, moim zdaniem, są wciągające i znakomite” – napisał w oświadczeniu przewodniczący jury pisarz i laureat Nagrody Bookera z 1993 r. Roddy Doyle. Oprócz niego w kapitule zasiadają Ayobami Adebayo, Sarah Jessica Parker, Chris Power oraz Kiley Reid.

Wśród nominowanych powieści są dwa debiuty – „Misinterpretation” Ledii Xhogi i „Endling” Marii Revy. W 56-letniej historii nagrody sześć debiutanckich powieści zdobyło Bookera, ostatnią z nich było „Shuggie Bain” Douglasa Stuarta. Najdłuższą książką na liście jest „The Loneliness of Sonia and Sunny” autorstwa Kiran Desai – liczy ponad 650 stron, natomiast najkrótszą jest „Universality” autorstwa Natashy Brown – ma zaledwie 156 stron i jest jedną z czterech książek na tegorocznej liście, których długość wynosi mniej niż 200 stron.

„The Loneliness of Sonia and Sunny”

.To właśnie Kiran Desai jest jedyną laureatką Bookera na tegorocznej długiej liście. Powieść „The Loneliness of Sonia and Sunny” to jej pierwsza publikacja od czasu wygranej 19 lat temu. Gdyby zwyciężyła w tym roku, zostałaby piątą podwójną laureatką w historii nagrody. Jej matka, Anita Desai, była nominowana do Nagrody Bookera trzykrotnie.

Tash Aw, który dołączył do elitarnego grona 24 pisarzy trzykrotnie nominowanych do Nagrody Bookera, ubiega się o zostanie pierwszym malezyjskim laureatem nagrody. Dwóch innych pisarzy z tegorocznej listy było już wcześniej nominowanych do Bookera: Andrew Miller znalazł się na krótkiej liście w 2001 r. za powieść „Oxygen”, a David Szalay w 2016 r. za powieść „Czym jest człowiek”.

Pozostała dziewiątka finalistów została nominowana po raz pierwszy, ale każdy z nich ma na koncie wiele nagród literackich. Do tegorocznego konkursu zgłoszono 153 tytuły napisane w języku angielskim i opublikowane w Wielkiej Brytanii lub Irlandii między 1 października 2024 r. a 30 września 2025 r. Zeszłorocznym zwycięzcą była powieść „Orbital” brytyjskiej pisarki Samanthy Harvey. Lista sześciu finalistów zostanie ogłoszona 23 września, a tegoroczny zwycięzca zostanie ogłoszony 10 listopada podczas uroczystości w Old Billingsgate w Londynie.

Znaczenie literatury

.Na temat znaczenia literatury na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze Michel HOUELLEBECQ w tekście „Literatura jest najważniejsza„.

„Proszę nie oczekiwać, że w lectio magistralis wyjaśnię, w jaki sposób autor przenosi czytelnika w wykreowany przez siebie świat. Każdy pisarz ma bowiem inną metodę, inne postrzeganie rzeczywistości. Trudno wymagać od pisarzy, żeby na kartach swoich książek oddawali się czemuś na kształt zajęć praktycznych. Świadoma refleksja nie odgrywa tutaj żadnej roli. W momencie zapisywania strony wiemy, co jest ważne. Ale zapominamy o tym równie szybko, jak zapisujemy kolejną stronę. Czasami odkrywamy to przy ponownym czytaniu, po latach, i mówimy sobie: „Tak, ten czy inny szczegół jest naprawdę dobry”. Ale mamy to odczucie, że książka została napisana jakby przez kogoś innego”.

„Nie trzeba się więc zastanawiać, czy ta, czy inna strona to dobra literatura. Nie ma też sensu prosić autora o wyjaśnienie: on tego nie wie. Dużo lepiej zaufać badaczowi, że ten pomoże dostrzec istotne szczegóły, idiosynkrazje i metody stosowane przez autora. To jego zawód. Zewnętrzna pozycja badacza jest lepsza. Jestem autorem, to prawda, ale jestem jednak przede wszystkim czytelnikiem. Zdecydowanie więcej czasu spędziłem w życiu na czytaniu niż na pisaniu. A moje życie jako czytelnika, w przeciwieństwie do życia jako autora, doprowadziło mnie do pewnego ostatecznego wniosku, który jest zarazem wnioskiem mojego krótkiego wystąpienia”.

.„Fundamentalną racją bytu literatury powieściowej jest to, że człowiek na ogół ma umysł zbyt skomplikowany, zbyt bogaty, jak na egzystencję, którą musi prowadzić. Fikcja nie jest dla niego tylko przyjemnością – jest potrzebą. Potrzebuje innych egzystencji, innych niż jego własna, po prostu dlatego, że jego własna mu nie wystarcza. Te inne egzystencje nie muszą koniecznie być ciekawe, mogą być równie dobrze posępne. Mogą zawierać wiele doniosłych wydarzeń lub prawie żadnych. Nie muszą być egzotyczne: mogą rozgrywać się pięćset lat temu na innym kontynencie, a mogą być osadzone w domu obok. Ważne jest tylko to, że są inne” – pisze Michel HOUELLEBECQ.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/michel-houellebecq-literatura-jest-najwazniejsza/

PAP/MJ