„Niepokonani” wystawa IPN w Warszawie o polskich bohaterach w II wojnie światowej

7 maja 2025 r. o godz. 16.00 na Skwerze Hoovera w Warszawie zostanie otwarta wystawa plenerowa IPN „Niepokonani”, która przedstawia istotny wkład polskich żołnierzy, wywiadowców, naukowców, konstruktorów – wynalazców w zwycięstwo Aliantów nad nazistowskimi Niemcami. Wydarzenie to zostało zaplanowane na 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej.

Niepokonani IPN w Warszawie

.Najnowsza wystawa plenerowa Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Warszawie pt. „Niepokonani”, przedstawia losy polskich bohaterów, którzy przyczynili się do pokonania III Rzeszy Niemieckiej. Będzie ona dostępna dla zwiedzających od 7 do 28 maja 2025 r. na Skwerze Hoovera przy Krakowskim Przedmieściu 60A w Warszawie. Oficjalne otwarcie nastąpi 7 maja o godzinie 16.00.

Tego samego dnia godzinę później, o 17.00, rozpocznie się koncert uliczny utworów muzycznych z okresu II wojny światowej. Pieśni te zostaną wykonane przez kapelę „Ferajna z Hoovera”, która specjalizuje się w przybliżaniu słuchaczom patriotycznych utworów z czasów okupacji niemieckiej. Jak sami o sobie piszą, są oni dziewięcioosobową grupą znajomych, którzy połączyli swoje muzyczne talenty, aby oddać hołd Powstańcom Warszawskim, śpiewając ich piosenki. W repertuarze warszawskiej grupy muzycznej znajdują się takie utwory jak „My, pierwsza brygada”, „O mój rozmarynie”, czy „Przybyli ułani pod okienko”.

Organizatorzy z IPN określają wystawę „Niepokonani”, jako wydarzenie, które ukazuje znaczący oraz wieloaspektowy wkład Polski w pokonanie III Rzeszy Niemieckiej. To bowiem nie tylko dokonania bojowe ze wszystkich kampanii tej wojny, ale także ogromny wkład polskiego wywiadu (w tym kobiet) i polskich konstruktorów. Wystawa „Niepokonani” przedstawia historię tych wszystkich polskich bohaterów, którzy za sprawą swojej odwagi, determinacji, pomysłowości, przyczynili się do pokonania Niemiec w i którzy w pełni zasłużyli na nasz szacunek i pamięć – tzn. właśnie na miano „Niepokonanych”.

Zaprezentowane postacie polskich bohaterów, są wzbogacone wieloformatowymi fotografiami, które stanowiącymi egzemplifikację ich dokonań i sukcesów. Pozwala to lepiej zrozumieć ich międzynarodowy wymiar i kontekst.

„Na wystawie są przedstawione 32 postacie – w tym 7 kobiet. Mamy tu pilotki, wywiadowczynie. Mamy konstruktorów  radiostacji różnych typów, wykorzystywanych przez SOE na terenie całej okupowanej przez Niemców Europy, czy też podczas lądowania żołnierzy amerykańskich na wyspach Pacyfiku. Jest tu także miejsce dla inżynierów, którzy opracowali wykrywacz min, odwrotny peryskop czołgowy, wyrzutnik bomb, czy też radionamiernik dla marynarki wojennej. Szacuje się, że tylko pierwszy z wymienionych wynalazków uratował podczas II wojny światowej życie kilkuset tysięcy żołnierzy” – powiedział w rozmowie z „Wszystko co Najważniejsze” zastępca dyrektora warszawskiego oddziału IPN Zbigniew Siedlewski.

Wystawa adresowana jest zarówno do polskiego odbiorcy, jak i zagranicznego. Z jednej strony chodzi o wzbudzenie poczucia dumy u naszych współobywateli z tak znaczącego udziału naszych rodaków w zwycięstwo nad nazistowskimi Niemcami, z drugiej zaś o uzmysłowienie Europejczykom, iż Polska, pomimo utraty niepodległości w 1939 r. nigdy nie zaprzestała walki o wolność i była krajem ludzi prawdziwie „niepokonanych”.

Polscy bohaterowie walczący na frontach II wojny światowej

.Wojna to jednak przede wszystkich historia dowódców i szlaki bojowe jednostek różnych broni. Na wystawie pokazani są czterej najważniejsi generałowie PSZ na Zachodzie: Władysław Anders oraz trzech Stanisławów: Kopański, Maczek i Sosabowski. Poprzez ich losy prezentowane są dokonania: 2 Korpusu Polskiego, który zdobył klasztor Monte Cassino, a później wyzwolił Ankonę i Bolonię, Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, która walczyła  pod Tobrukiem w Libii, 1 Dywizji Pancernej, która wzięła udział w bitwie pod Falaise i wyzwoliła szereg miast we Francji, Belgii i Holandii i wreszcie 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, która wzięła udział w operacji powietrznodesantowej „Market Garden”.

Oprócz historii jednostek piechoty, broni pancernej czy wojsk powietrznodesantowych wystawa prezentuje również, poprzez postać Stanisława Skalskiego, losy polskich pilotów walczących w obronie Wielkiej Brytanii, a także w ramach Polskiego Zespołu Lotniczego na egzotycznym teatrze działań – w Afryce Północnej. Twórcy wystawy nie zapomnieli także o polskich marynarzach, którzy chronili alianckie konwoje przed niemieckimi okrętami wojennymi w bitwie o Atlantyk.

600 tys. polskich żołnierzy pod koniec II wojny światowej

.Na ekspozycji wspomina się także o polskich formacjach zbrojnych walczących u boku Armii Czerwonej na froncie wschodnim – 1 i 2 Armii Wojska Polskiego, które wraz z sowieckimi żołnierzami brały udział w starciach na terenach II Rzeczypospolitej, czy też zdobywały Berlin. Wystawa „Niepokonani” przypomni, że w sumie we wszystkich polskich jednostkach wojskowych pod koniec II wojny światowej służyło łącznie około 600 tys. żołnierzy, co czyniło polskie formacje zbrojne czwartą co do stanu liczebnego armią Aliantów na europejskim teatrze działań..

Rola polskich  agentów w pokonaniu Niemiec

.Ekspozycja przypomina także istotną rolę polskich siatek wywiadowczych, które swoim zasięgiem  obejmowały Europę, Bliski Wschód oraz Afrykę Północną. Organizatorzy z IPN chcą unaocznić to, że właśnie za ich sprawą były możliwe takie operacje sprzymierzonych jak lądowania Amerykanów w Afryce (operacja „Torch”), czy lądowanie aliantów w Normandii. Jak wskazuje IPN, to polscy szpiedzy i agenci zdobyli informację o niemieckiej Wunderwaffe („cudownej broni”), czyli latających bombach V-1 oraz rakietowych pociskach batalistycznych V-2. To ni wskazali miejsce ich produkcji.

Oprac. Marcin Jarzębski