historia

Nie ukształtował się jak dotąd – powszechnie intelektualnie akceptowany – nowy standard ustrojowego modelu kapitalizmu i zalecanej polityki społeczno-gospodarczej. Tymczasem Polska ma obecnie potencjalnie szersze pole wyboru, niż gdy dokonywała wyboru programu transformacji.

Według ostatniej strategii bezpieczeństwa narodowego opublikowanej w lipcu 2021 r. ochrona „prawdy historycznej” ma na celu mobilizację narodu rosyjskiego, a także obrony tożsamości rosyjskiej przeciwko wpływom zachodnim.

Ani w wolnej, niepodległej i demokratycznej Polsce, ani w wolnej Europie nie ma miejsca na pomniki i symbole oznaczone czerwoną gwiazdą.

Maj 1939, Kołki nieopodal Łucka. Ślub przed synagogą. Fragmenty opowieści dwójki głównych bohaterów. Chana, chasydka, siostra panny młodej, Jan, ziemianin, student Politechniki Lwowskiej, przyjaciel nowożeńca.

Rzeczpospolita Obojga Narodów pozwalała budować w swoich granicach tożsamość Białorusinom, Litwinom, Polakom i Ukraińcom.

Michał KŁOSOWSKI, zastępca redaktora naczelnego Wszystko co Najważniejsze podkreśla, że dziś znajdujemy się w kluczowym momencie dla losów Europy.

Świat jest coraz bardziej wyspecjalizowany, wręcz hiperwyspecjalizowany, w którym istnieje ryzyko, że można wiedzieć wszystko o niczym. Musimy wypełnić to, co niektórzy nazywają sztuką syntezy, nauką o całości, wizją całości, tak aby człowiek był całością.

Współczesny świat obserwowany z perspektywy ONZ jest przestrzenią pełną podziałów, rywalizacji, napięć i konfliktów, a także uderzających obszarów ubóstwa, katastrof humanitarnych i łamania podstawowych praw człowieka.

Rehabilitacje delegitymizowały komunizm w jego wersji „rewolucyjnej”, gotowej zastępować go „dyktaturą proletariatu”.

Polacy, szukając swoich ścieżek w walce o podniesienie poziomu życia i rozwój wspólnoty, musieli zmagać się z klęskami naturalnymi, zagrożeniami zewnętrznymi, ale i własną niemocą.

Współcześni Ukraińcy chętnie szukają swego rodowodu w czasach Rusi Kijowskiej, choć niewątpliwie najważniejszym doświadczeniem formacyjnym dla tej wspólnoty było jej – niewolne od konfliktów – funkcjonowanie w ramach wieloetnicznej Rzeczypospolitej szlacheckiej.

Brak należytej oceny komunizmu i docenienia znaczenia przeszłości sprawił, że zlekceważono znaki ostrzegawcze. Najważniejszymi były prześladowania niezależnych historyków Rosji, faktyczna rehabilitacja Stalina i wreszcie wieloletnia kampania dezinformacji historycznej.

Po roku 1945 świat oddawał hołd swym żołnierzom, którzy mieli udział w zwycięstwie nad hitlerowskimi Niemcami. W Polsce było inaczej. Komunistyczne władze robiły wszystko, by społeczeństwo zapomniało o bohaterach wojennych. Najdłużej i najkonsekwentniej poniewierały tych, którzy ośmielili się im przeciwstawić. Dopiero dziś oddajemy im należną cześć.

Rewolucja rosyjska 1917 roku i powstanie systemu sowieckiego stanowiły doniosłe wyzwanie poznawcze i polityczne, rzucone przedstawicielom nauk społecznych z niemal wszystkich narodów wolnego świata.

Nie jest naszym obowiązkiem poświęcać się dla innych tylko dlatego, że cierpią. Czasem lepiej pomoże ktoś inny niż my. I czasem pomoc nie jest niczyim obowiązkiem, jeśli poszkodowany sam ściąga na siebie nieszczęście.

Wśród podziemnych armii, które rzuciły wyzwanie nazistowskim Niemcom, polska Armia Krajowa należała do największych. I spośród tych największych tylko ona – w odróżnieniu od sowieckiej i jugosłowiańskiej – walczyła o prawdziwą wolność i demokrację.