Polska kultura wygenerowała 59 mld zł do budżetu

Sektor kultury

Polski Instytut Ekonomiczny w swoim raporcie „Wpływ kultury na rozwój społeczno-gospodarczy w Polsce” wskazał, że polska kultura wygenerowała do budżetu 59 mld zł, zatrudniając w 2019 roku 460 tys. osób.

.Autorzy opublikowanego w piątek raportu PIE zwrócili uwagę, że korzyści ekonomiczne płynące z działalności związanej z kulturą lub kreatywnością (tzw. SKK) nie ograniczają się tylko do tej dziedziny. „W całej UE 40 proc. miejsc pracy związanych z SKK można znaleźć poza tym sektorem” – zaznaczono. Przypomniano, że okres pandemii był bardzo trudny dla twórców – w 2020 r. spadek przychodów generowanych przez sektor kultury i kreatywny w Polsce wyniósł 38 proc. Jednak jeszcze rok wcześniej polska kultura wygenerowała 59 mld zł.

Wskazano, że w 2019 r. sektor kultury i kreatywny – SKK, który obejmuje działania innowacyjne i kreatywne twórców w zakresie sztuki, mediów i projektowania, zatrudniał prawie 460 tys. osób, generując dla gospodarki 59 mld złotych.

PIE przeanalizował w raporcie zarówno ekonomiczne, jak i pozaekonomiczne znaczenie kultury, jej kondycji po pandemii, a także potencjalne modele finansowania. Jak zaznaczył Krzysztof Kutwa z PIE, SKK są ważnym czynnikiem napędzającym gospodarkę. „W 2019 r. firmy z sektorów kultury i kreatywnego bezpośrednio odpowiadały za średnio ponad 2,3 proc. całkowitej wartości dodanej brutto (WDB) w krajach UE, co nominalnie odpowiada około 160 mld euro” – stwierdził. Dodał, że SKK przed wybuchem pandemii odpowiadały za niemal 4,8 proc. łącznej wartości brutto przedsiębiorstw na Cyprze, ponad 2,8 proc. na Malcie i we Francji. „W Polsce było to nieco ponad 2,1 proc., a więc poniżej średniej unijnej, ale jednocześnie najwięcej wśród krajów z regionu CEE” – podkreślił.

W raporcie zauważono, że sektory kultury i kreatywne są źródłem miejsc pracy i dochodów, a także pozytywnie oddziałują na całą gospodarkę. Branże, które najwięcej na tym korzystają to, jak wskazano, rynek nieruchomości (zwłaszcza pod względem wartości dodanej), budownictwo (szczególnie jeśli chodzi o miejsca pracy) oraz usługi profesjonalne, naukowe i techniczne (ze względu na wypłacone wynagrodzenia). „W rankingu największych korzyści z tytułu wpływu wywieranego przez SKK na poszczególne gałęzie w relacji do ich własnej skali działalności przodują informacja i komunikacja (10 proc.), a zaraz za nią usługi profesjonalne, naukowe i techniczne (8,1 proc.)” – podano.

Jak przypomniano, pandemia „doprowadziła do bezprecedensowego kryzysu w sektorach kultury i kreatywnym”. Na całym świecie zamykały się muzea, kina, teatry i sale koncertowe. UNESCO oszacowało, że ogólny wkład SKK w globalną wartość dodaną spadł w 2020 r. o 20-40 proc. Dodano, że znaczne spadki przychodów zanotowano w państwach Afryki (np. RPA –38 proc.), Europy (np. Polska i Rumunia –38 proc., Czechy, Austria, Belgia i Francja –34 proc., Niemcy i Skandynawia –30 proc.) oraz Ameryki Północnej (np. USA –27 proc.).

Według cytowanych w raporcie danych Eurostatu w 2020 r. w porównaniu do roku poprzedniego zatrudnienie w sektorach kultury i kreatywnych w UE spadło o 2,6 proc., a całkowite zatrudnienie w unijnej gospodarce skurczyło się średnio o 1,3 proc. „Szacuje się, że całkowite obroty tego sektora w UE spadły o ponad 30 proc., co nominalnie odpowiada prawie 200 mld euro” – wskazano.

Autorzy raportu zaznaczyli, że sektory kultury i kreatywny nie przynoszą jedynie korzyści ekonomicznych, ale też społeczne, takie jak np. poprawa dobrostanu i spójności społeczności. „Uczestnictwo w kulturze stanowi nie tylko podstawę podaży i popytu na dobra i usługi kulturalne i kreatywne, ale także tworzy korzyści społeczne w takich obszarach, jak zdrowie, a szerzej well-being, innowacje, zrównoważony rozwój środowiska, spójność społeczna i dialog międzykulturowy, edukacja włączającą, upodmiotowienie mniejszości, nowe formy przedsiębiorczości społecznej” – podsumował Krzysztof Kutwa.

Połączenie kultury i gospodarki

Sekretarz Generalny Prix Versailles, Jérôme GOUADAIN, na łamach “Wszystko co Najważniejsze” zwraca uwagę, że „Obecny kryzys i związane z nim ograniczenia zwiększyły wagę, jaką wszyscy przywiązujemy do tego, co nas otacza. Jednocześnie ukazuje on w jasnym świetle wszystkie wymiary tego otoczenia, w tym kulturę, przyrodę i więzi społeczne. Pokrywa się to z wnioskiem, do jakiego doszła wiele lat temu społeczność międzynarodowa, a w szczególności UNESCO, że kultura ma w pełni swoje miejsce w koncepcji zrównoważonego rozwoju”.

.”Wymiar kulturowy kształtuje środowisko, w którym rozgrywa się nasze życie. Jest on nierozerwalnie związany z gospodarką życia codziennego, dlatego tak mocno wybrzmiewa w dzisiejszej sytuacji. Wzrost kulturowego komponentu wartości dodanej to silny trend, który już teraz odgrywa ważną rolę w sferze publicznej i strategiach biznesowych. Biorąc pod uwagę te ewolucje, wszędzie tam, gdzie najlepiej chronione są i promowane oryginalne elementy tożsamości, możliwa jest prawdziwa przewaga konkurencyjna. Istnieje jednak pewien warunek – te elementy należy odpowiednio wyeksponować” – pisze Jérôme GOUADAIN w swoim tekście „Kultura, przyroda, więzi społeczne, to wszystko się ze sobą wiąże” [LINK].

PAP/Magdalena Jarco/WszystkoCoNajważniejsze/EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 9 grudnia 2022