Rocznice Najważniejsze. 5 listopada
„Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Przedstawiamy Państwu listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Na co zwrócić uwagę 5 listopada?
Cykl Rocznice Najważniejsze
.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.
Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości, a także tych, które miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju światowej kultury i cywilizacji. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.
Rocznice Najważniejsze: 5 listopada
.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 5 listopada? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”:
1370 – Zmarł Kazimierz III Wielki, ostatni przedstawiciel dynastii Piastów na polskim tronie, jeden z najwybitniejszych, a być może najwybitniejszy władca w historii Polski.
1414 – Rozpoczął obrady sobór w Konstancji (1414-1418), podczas którego dokonano wyboru Marcina V na papieża, kończąc wielką schizmę zachodnią. W trakcie obrad soboru dyskutowano również o sprawie sporu Polski i Litwy z zakonem krzyżackim. Historyczną mowę w obronie Polski wygłosił Paweł Włodkowic, kładąc podwaliny pod koncepcję prawa narodów do samostanowienia bez względu na wyznanie.
1688 – Wilhelm Orański wraz z wojskiem wylądował u wybrzeży Wysp Brytyjskich, czym zmusił Jakuba II Stuarta do ucieczki z kraju i zapoczątkował chwalebną rewolucję (także sławetna rewolucja), na skutek której dynastia Stuartów utraciła władzę w kraju. W wyniku bezkrwawego przewrotu nowym monarchą Anglii i Szkocji został Wilhelm, który w 1689 r. zaprzysiągł Deklarację praw (ang. Bill of Rights), jeden z najważniejszych aktów prawnych w nowożytnej historii brytyjskiej, stanowiący fundament tamtejszego systemu politycznego opierającego się na władzy parlamentu.
1734 – Na wezwanie króla-elekta Stanisława Leszczyńskiego kilkanaście tysięcy przedstawicieli szlachty polskiej, wspieranej przez część mieszczan, a nawet niektórych mazowieckich chłopów (Kurpiów), zawiązała konfederację dzikowską w obronie wolności i niezależności Rzeczpospolitej, której Rosja w porozumieniu z Austrią i Saksonią próbowała narzucić nowego władcę (późniejszego Augusta III Sasa) po śmierci poprzedniego monarchy Augusta II Mocnego (1733 r.). Niektórzy historycy określają to wydarzenie mianem pierwszego polskiego powstania w obronie niepodległości.
1794 – Podczas Insurekcji Kościuszkowskiej skapitulowały wojska powstańcze broniące Warszawy.
1810 – Urodził się Franciszek Jan Smolka, polityk galicyjski, działacz społeczny i niepodległościowy, czołowa postać polskiej sceny politycznej w zaborze austriackim, prezydent Sejmu Ustawodawczego w Kromieryżu i austriackiej Rady Państwa, poseł do Sejmu Krajowego Galicji. Zmarł w 1899 r., także 5 listopada.
1906 – Maria Skłodowska-Curie wygłosiła swój inauguracyjny wykład na Sorbonie jako pierwsza kobieta w historii, którą zatrudniono na tej uczelni na samodzielnym stanowisku naukowym (jako profesora).
1916 – Podczas I wojny światowej władcy Niemiec i Austro-Węgier ogłosili Akt 5 listopada, zapowiadający utworzenie Królestwa Polskiego pod kontrolą państw centralnych.
1922 – W Polsce odbyły się wybory do Sejmu, pierwsze po wejściu w życie konstytucji marcowej i ukształtowaniu granic RP w wyniku plebiscytów i walk (np. wojny z Sowietami zakończonej w 1921 r.). Najwięcej głosów otrzymał Chrześcijański Związek Jedności Narodowej. Tuż za nim uplasowały się PSL „Piast” i PSL „Wyzwolenie”.
1937 – Zmarł Bolesław Leśmian, poeta, krytyk literacki, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury w XX w., słynący z baśni pisanych prozą, erotyków oraz zamiłowania do neologizmów.
1985 – W szpitalu w Zabrzu zespół prof. Zbigniewa Religi dokonał pierwszej w Polsce udanej transplantacji serca.
1995 – W Polsce odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski.
1997 – Zmarł Isaiah Berlin, brytyjski filozof i historyk idei pochodzenia żydowskiego, twórca koncepcji wprowadzającej rozróżnienie na wolność pozytywną i negatywną („wolność od” oraz „wolność do”), jeden z najbardziej wpływowych intelektualistów w dziejach współczesnej myśli europejskiej.
„Piękno Historii”
.Ruszył nowy projekt redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – newsletter „Piękno Historii”.
Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.
Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowca, wynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania wpłynęły na świat, jaki znamy dziś.
Zapraszamy do subskrybowania!
Link do zapisów: [Zapisz się].
WszystkoCoNajważniejsze/PatrykPalka
