Rocznice Najważniejsze. 5 stycznia

„Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Przedstawiamy Państwu listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Na co zwrócić uwagę 5 stycznia? 

Cykl Rocznice Najważniejsze

.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.

Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości, a także tych, które miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju światowej kultury i cywilizacji. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.

Rocznice Najważniejsze: 5 stycznia

.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 5 stycznia? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”: 

1173 – Zmarł Bolesław IV Kędzierzawy, syn Bolesława III Krzywoustego, drugi najstarszy z żyjących potomków płci męskiej, między których książę podzielił Polskę po swojej śmierci (zm. 1138 r.). Władca Mazowsza oraz Kujaw. Od 1146 r., po pokonaniu i przepędzeniu Władysława II Wygnańca przez resztę braci, Bolesław został księciem-seniorem i otrzymał dzielnicę senioralną z Krakowem. Po śmierci brata Henryka Sandomierskiego (zm. 1166 r.) wziął we władanie część jego dzielnicy – ziemię sandomierską.

1393 – Hospodar mołdawski Roman I złożył hołd lenny królom Polski: Jadwidze Andegaweńskiej i Władysławowi Jagielle.

1477 – W bitwie pod Nancy, gdzie starły się wojska burgundzkie z lotaryńskimi i szwajcarskimi, zginął książę Karol Zuchwały (Śmiały), książę Burgundii w latach 1467-1477, przedstawiciel bocznej linii królewskiej dynastii Walezjuszów, jeden z najbogatszych i najwybitniejszych władców europejskich swoich czasów. Państwo burgundzkie pod jego rządami u szczytu potęgi rozciągało się na obszarach dzisiejszych: Holandii, Belgii, Luksemburga, północnej i wschodniej Francji, zachodnich Niemiec oraz części północno-zachodniej Szwajcarii. Ówczesna Burgundia była również kolebką i centrum kultury rycerskiej. Śmierć Karola Zuchwałego była kresem mocarstwowych dążeń państwa burgundzkiego, a zarazem początkiem końca jego świetności. Książę pozostawił po sobie jedynie córkę, Marię Burgundzką, o rękę której starali się najbardziej wpływowi ludzie w Europie, w tym rody królewskie Francji i Anglii oraz Habsburgowie. Ostatecznie Maria, szukająca obrony przez zaborczą polityką potężnego królestwa francuskiego, wybrała Maksymiliana I Habsburga, ówczesnego króla Niemiec, późniejszego cesarza i władcę Rzeszy. Decyzja Marii, a wcześniej nagła i niespodziewana śmierć jej ojca Karola w wieku zaledwie 43 lat, w poważnym stopniu zdeterminowały bieg historii Europy Zachodniej w kolejnych stuleciach.

1762 – Po śmierci cesarzowej Rosji Elżbiety Romanowej, jej miejsce na rosyjskim tronie zajął Piotr III Romanow, wnuk Piotra I Wielkiego. Nowy władca całkowicie zmienił kurs polityki zagranicznej Imperium Rosyjskiego, co zaważyło na losach trwającej wówczas wojny siedmioletniej (1756-1763), jednego z najważniejszych konfliktów zbrojnych w Europie w XVIII w. Piotr był zafascynowany Prusami i Fryderykiem II Wielkim, dlatego dokonał zmiany przymierzy. Rosja prowadziła dotąd wojnę przeciw Prusim wspólnie z Francją, Austrią, Szwecją i Saksonią. Koalicja była o krok od całkowitego rozbicia Prus, które nie były w stanie obronić się przed dwustronnym uderzeniem austriackim i rosyjskim. Cesarz Piotr zdecydował się jednak wycofać wojska i zawrzeć sojusz z Fryderykiem II. W ten sposób Prusy ocalały, a w w niedalekiej przyszłości stały się mocarstwem, które dokonało rozbiorów Rzeczpospolitej. Decyzja cara Piotra III o zmianie przymierzy w trakcie wojny siedmioletniej przeszła do historii jako cud domu brandenburskiego.

1769 – James Watt otrzymał patent na wynalazek, który wprowadził Europę w erę przemysłową. Mowa o wydzielonej komorze skraplania (kondensacji) w silniku parowym, którą szkocki inżynier wymyślił już w 1763 r., pracując nad udoskonaleniem atmosferycznego silnika parowego Thomasa Newcomena. Pomysł Watta umożliwił maszynom parowym znacznie bardziej wydajną i zużywającą o wiele mniej energii pracę, co zaowocowało ich rozpowszechnieniem.

1818 – Urodził się Ernest Malinowski, polski inżynier, czołowy budowniczy kolei w XIX w., projektant Centralnej Kolei Transandyjskiej (Peru), do dziś będącej jedną z najwyżej położonych linii kolejowych na świecie.

1818 – Zmarł Marcello Bacciarelli, włoski malarz działający w Rzeczpospolitej, czołowy przedstawiciel późnego baroku i neoklasycyzmu w państwie polsko-litewskim, jeden z najwybitniejszych artystów epoki stanisławowskiej.

1876 – Urodził się Konrad Adenauer, kanclerz RFN w latach 1949–1963, jeden z najwybitniejszych polityków europejskich w 2. połowie XX w., twórca fundamentów pod odbudowę potęgi gospodarczej i politycznej Niemiec, jeden z ojców integracji europejskiej i pionierów UE.

1895 – Zmarł Władysław Podkowiński, malarz, rysownik, jeden z prekursorów impresjonizmu w polskiej sztuce, autor m.in. „Szału uniesień”, „Dzieci w ogrodzie” czy „W ogrodzie przy klombie”.

1932 – Urodził się Umberto Eco, włoski pisarz, publicysta, filozof, językoznawca, autor m.in. „Imienia Róży”, „Cmentarza w Pradze” czy „Wyspy dnia poprzedniego”.

1942 – Powstała Polska Partia Robotnicza (PPR).

1981 – Selekcjonerem reprezentacji Polski w piłce nożnej został Antoni Piechniczek.

1987 – Miała miejsce premiera filmu „Nad Niemnem” w reżyserii Zbigniewa Kuźmińskiego.

„Piękno Historii”

.Ruszył nowy projekt redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – newsletter „Piękno Historii”.

Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.

Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowca, wynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania  wpłynęły na świat, jaki znamy dziś. 

Zapraszamy do subskrybowania!

Link do zapisów: [Zapisz się].

WszystkoCoNajważniejsze/PatrykPalka