Salman Rushdie pierwszy raz od zamachu wystąpił publicznie

Pisarz Salman Rushdie, autor słynnych „Szatańskich wersetów”, pojawił się publicznie na gali organizacji broniącej wolności słowa Pen America, po raz pierwszy od zamachu na jego życie, dokonanego w sierpniu 2022 r. – poinformowała organizacja w oświadczeniu.

.W wyniku pchnięcia nożem przez 24-letniego Hadiego Matara, Salman Rushdie stracił wzrok w jednym oku i czucie w jednej ręce. Otrzymując nagrodę specjalną za odwagę, PEN Centenary Courage Award, na hali w Nowym Jorku w czwartek wieczorem, pisarz stwierdził, że „dobrze jest być z powrotem – w przeciwieństwie do niebycia z powrotem, a istniała i taka możliwość”.

Salman Rushdie na gali Pen America

.W swojej przemowie podkreślił, że „prawdziwa odwaga nie była jego udziałem”, nawiązując do angielskiej nazwy nagrody, ale to osoby, które przybiegły mu z pomocą, by uratować życie „były bohaterami”. „Gdyby nie ci ludzie, najpewniej nie stałbym dziś tutaj” – powiedział Rushdie.

Ayad Akhtar, obecny przewodniczący Pen America, przekazał, że organizacja uhonorowała Rushdiego „ze względu na to, za czym się opowiadał i nadal się opowiada, a o co zasadniczo opiera się ta organizacja. Wolność. Wolność myślenia, wolność mówienia, wolność dociekań, wolność rozumienia rzeczywistości bez ulegania dogmatom, bez względu na konsekwencje. (Rushdie) Powiększył zdolności wyobrażeniowe świata i to wielkim kosztem dla samego siebie”.

Zamach na Salmana Rushdiego z sierpnia 2022 r.

.Rushdie został kilkukrotnie dźgnięty nożem w sierpniu 2022 roku tuż przed wykładem, który miał wygłosić w mieście Chautauqua w stanie Nowy Jork. Atak nastąpił 33 lata po tym, gdy ówczesny duchowy i polityczny przywódca Iranu ajatollah Ruhollah Chomeini wydał na Rushdiego fatwę, czyli wyrok śmierci, po opublikowaniu w 1988 r. jego książki „Szatańskie wersety”, uznanej przez muzułmanów za bluźnierczą i obrażającą proroka Mahometa. Chomeini wyznaczył również nagrodę w wysokości 3 mln dolarów za głowę pisarza. Późniejsze władze Iranu zdystansowały się od fatwy, jednak nie oznacza to, że dla wielu wierzących muzułmanów przestała ona obowiązywać.

Na gali Pen America nagrodę Barbey Freedom to Write otrzymała irańska pisarka i działaczka na rzecz praw człowieka Narges Mohammadi, którą w jej imieniu odebrał mąż Taghi Rahmani, ponieważ od 2016 r. Mohammadi jest więziona przez reżim irański. „Nie mogę zapomnieć, że moje dzieci są torturowane przez irański rząd i władze więzienne, które celowo odebrały im dźwięk głosu ich matki” – powiedział Rahmani, przyjmując nagrodę.

Salman Rushdie – autor „Szatańskich wersetów”

.Na temat twórczości Salmana Rushide, a w szczególności jego najsłynniejszej książki jaką są „Szatańskie wersety”, która przyniosła temu pisarzowi wrogość wśród znacznej części muzułmanów na świecie, na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze Michał KŁOSOWSKI w tekście „Literacki Nobel dla Salmana Rushdiego? Przeczytajmy raz jeszcze Szatańskie wersety„.

„«Szatańskie wersety», czwarta powieść w literackiej karierze brytyjsko-indyjskiego pisarza Salmana Rushdiego, przyniosła mu nie tylko rozpoznawalność i rozgłos ale także wiele kłopotów. Książka, opublikowana po raz pierwszy we wrześniu 1988 roku, została zainspirowana życiem proroka Mahometa, co samo w sobie w tradycji i kulturze Islamu jest zakazane. Podobnie jak wcześniej i później Rushdie – przedstawiciel realizmu magicznego – opierał się na współczesnych mu wydarzeniach i ludziach, aby tworzyć swoje postacie, mimo że umieszczał je w perspektywie historycznej. Kreował mity tam, gdzie miało ich już nie być”.

„Sam tytuł książki odnosi się do „szatańskich wersetów”, czyli grupy wersetów z Koranu o trzech pogańskich a przedislamskich boginiach Mekki: Allat, Al-Uzza i Manat, o których w tradycji arabskiej dziś – podobnie jak o przedbiblijnych bogach żydowskich – się nie wspomina. Część opowieści, która dotyczy „szatańskich wersetów”, została zaś oparta na relacjach znanych arabskich historyków, takich jak Al-Waqidi i Al-Tabari”.

„Książka zyskała szerokie uznanie krytyków, znalazła się nawet w finale Nagrody Bookera w 1988 roku i zdobyła nagrodę Whitbread Award 1988 za powieść roku. Przez część środowisk opiniotwórczych Zjednoczonego Królestwa książka nazwana została „najambitniejszą powieścią, jaką opublikowano, aby poradzić sobie z doświadczeniami imigrantów w Wielkiej Brytanii”.

„Poza światem zachodnim książka ta – zwłaszcza w kręgach muzułmańskich i islamskich – była postrzegana zupełnie inaczej. O ile Rushdie stał się dla jednych prorokiem zmiany, zachodzącej także w świecie tradycyjnie uznawanym za muzułmański, dla drugich był bluźniercą. Ten właśnie bluźnierczy i prześmiewczy charakter Szatańskich wersetów stał się zarówno największą siłą książki, jak i problemem dla samego autora. O ile przełamanie religijnego tabu i sam charakter książki w świecie Zachodu przyniosły autorowi rozgłos i uznanie, to wśród islamskich ekstremistów samo powstanie książki – nie mówiąc już o jej publikacji – było sygnałem do podkładania bomb, zabójstw i zamieszek, w których ucierpieli również najbliżsi Rushdiego. Okazało się, że kreowanie mitów kosztuje” – pisze Michał KŁOSOWSKI.

PAP/WszystkoCoNajważniejsze/MJ