Pozostałości środków przeciwbólowych znalezione w 4,500-letnich naczyniach podczas wykopalisk w Küllüoba Höyük w Turcji
Na terenie tureckiego stanowiska archeologicznego Küllüoba Höyük (lub inaczej „Kopiec Küllüoba”) z wczesnej epoki brązu położonego 35 km na południowy wschód od miasta Eskişehi, i gdzie wcześniej znaleziono anatolijskie zabudowania miejskie datowane na pięć tysiącleci, odkryto naczynia datowane na 4500 lat, zawierające pozostałości starożytnych środków przeciwbólowych.
.Wykopaliska w Kulluobie rozpoczęły się w 1996 roku. W ciągu 26 lat na stanowisku archeologicznym Küllüoba Höyük odkryto dużą liczbę artefaktów wykazujących cechy kulturowe z wczesnej epoki brązu, a także wiele kości zwierzęcych i innych śladów osadnictwa ludzkiego. Ceramika datowana na 3000 lat p.n.e. została również zidentyfikowana w obszarach grobowców podczas wykopalisk. Dowody na urbanizację w Anatolii już 5 000 lat temu również zostały zidentyfikowane w ich czasie. Ceramika licząca około 4,500 lat została również znaleziona w obszarze wykopalisk archeologicznych.
Jak podaje portal Arkeonews, kierownik wykopalisk, doc. Murat Türkteki, powiedział, że podczas analizy dwuręcznego naczynia na napoje znaleziono ślady wskazujące, że było ono specjalnie zaprojektowane do przygotowywania i picia różnych środków przeciwbólowych.
Türkteki powiedział również, że oprócz badań cmentarzysk prowadzone są badania mające na celu zrozumienie międzynarodowych i międzyregionalnych relacji na obszarze osadnictwa sprzed 4,5 tys. lat: „Innym zjawiskiem, które rozprzestrzeniło się wraz z tym handlem, były doły, które nazywamy rytualnymi, ceremonialnymi lub wotywnymi. W tych dołach znajdujemy różne przedmioty. Wśród znalezisk jest również „forma depas”, którą możemy nazwać pojemnikiem na napoje z dwoma uchwytami. Niektóre analizy, które przeprowadziliśmy na tej formie pokazują nam, że te pojemniki służyły do przechowywania różnych środków przeciwbólowych” – powiedział.
„Forma depas [anatolijskie naczynia do picia; termin homerycki – przyp. red], którą w naszych analizach odkryliśmy jako zawierającą pozostałości środka przeciwbólowego, jest formą intensywnie obserwowaną od 2500 roku p.n.e., zwłaszcza w środkowo-zachodniej Anatolii, a głównie w regionie Eskişehir. Z jednej strony poprzez południowe połączenie Anatolii Środkowej dociera do Syrii, a z drugiej strony jest to forma, która dociera do północno-zachodniej Anatolii, Troi i świata egejskiego. Jest to forma, która później stała się bardzo popularna w regionie egejskim. Można jednak powiedzieć, że regionem pochodzenia jest Eskişehir lub środkowo-zachodnia Anatolia. Zidentyfikowane przez nas do tej pory okazy są eksponowane w Muzeum Archeologicznym w Eskişehir – dodał archeolog.
Z kolei İsmail Tarhan, profesor nadzwyczajny na Wydziale Biochemii Uniwersytetu Selçuk w Konyi, wyjaśnił, jak badaczom udało się określić funkcję znalezionych naczyń: „Najczęstszymi artefaktami znajdowanymi w wykopaliskach archeologicznych są artefakty ceramiczne. Ponieważ te ceramiczne artefakty mają porowatą strukturę, mogą w jakiś sposób uwięzić produkty, które są transportowane lub zachowane w ich porach. W ten sposób te molekularne pozostałości mogą pozostać nienaruszone, nawet jeśli pozostają pod ziemią przez tysiące lat. […] Dzięki technikom biochemicznym, które posiadamy, możemy analizować cząsteczki uwięzione w tych ceramicznych artefaktach i interpretować, co się dzieje.”
.Ekspert powiedział także, iż po dokonaniu szczegółowej analizy zidentyfikowane zostały molekuły, które można uznać za przeznaczone bardziej do celów medycznych niźli codziennego użytku. W tych cząsteczkach szczególnie przeważały biomolekuły pochodzące z zielonych roślin liściastych, maku i oliwki. W badanych naczyniach wykryty został nawet kwas salicylowy, który jest aktywnym składnikiem wielu znanych leków przeciwbólowych.
Oprac. MJ.
