Warszawska Jesień 2025. Festiwal Muzyki Współczesnej [Program]
Muzyka współczesna, która pomaga człowiekowi w trudnych czasach, to idea przewodnia 68. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień 2025. Festiwal, złożony z przeszło stu wydarzeń, trwać będzie od 19 do 27 września 2025.
Warszawska Jesień 2025
.Hasło „Prześwit” wskazuje, że tym razem Warszawska Jesień skupi się na muzycznej opowieści o ludzkiej zdolności pokonywania przeciwności losu, o odradzaniu się miast, społeczeństw i siły witalnej człowieka. Muzyka odnosi się do traum rzeczywistości, ale też postuluje zmiany, nowe szanse i budząca nadzieję.
„Prześwit” – słowo kluczowe edycji Festiwalu 2025 – jest symbolem nowego etapu, otwarcia i szansy, zarówno w perspektywie społecznej, jak i indywidualnej. – Odnosi się do nadziei, jaką w chwiejącym się w posadach czasie chcielibyśmy mieć co do przyszłości. Zwracamy uwagę na twórczość, która nie po to dzieli się z nami swoimi alarmistycznymi intuicjami i obawami, aby nas pogrążyć, ale by – poprzez alert – od czegoś uchronić i poprowadzić do normalności – zaznaczył podczas konferencji z 9 września Jerzy Kornowicz, dyrektor festiwalu.
„Prześwit” to jeden z terminów stosowanych przez niemieckiego filozofa Martina Heideggera. „«Lichtung» oznacza polanę w środku lasu, rozświetloną promieniami słonecznymi. W tym odczytaniu staje się on furtką pozwalającą dostrzegać zjawiska czy przedmioty częściowo zasłonięte, ukryte przed spojrzeniem” – charakteryzuje termin Mateusz Kłosowski w eseju „W prześwitach poezji i filozofii, czyli tam, gdzie spotykają się Leśmian i Heidegger”.
Sinfonia Varsovia
.Warszawska Jesień 2025 liczy sobie blisko sto wydarzeń z koncertami, perfomansami, spotkaniami i warsztatami, w tym kilkadziesiąt różnorodnych inicjatyw towarzyszących. Dziesięć dni z muzyką współczesną ujętych będzie w sześć festiwalowych nurtów: nurt główny, Warszawską Jesień Klubowo, Małą Warszawską Jesień, Warszawską Jesień – Konteksty, wydarzenia towarzyszące oraz spotkania z artystami a także warsztaty dla młodych kompozytorów i audycje Festiwalowego Radio Internetowego. Po raz pierwszy organizatorzy proponują pasmo wydarzeń międzyfestiwalowych połączonych w cykl HerSounds.
W głównym nurcie festiwalu znalazło się „Najlepsze miasto świata. Opera o Warszawie”, powstałe na zamówienie miasta Warszawy na rocznicę powojennego oswobodzenia zniszczonej stolicy z niemieckiej okupacji. Punktem wyjścia dzieła operowego jest książka Grzegorza Piątka „Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944 -1949”. – Jednak przesłanie kompozytora Cezarego Duchnowskiego i autora libretta Beniamina Bukowskiego nie dotyczy jedynie losu Warszawy, ale też innych miejsc, które doświadczyły zniszczenia. Także tych, gdzie wydarzyło się ono całkiem niedawno lub właśnie ma miejsce – zauważa Kornowicz.
W gronie wykonawców opery są Sinfonia Varsovia, Chór Teatru Wielkiego-Opery Narodowej Chór dziecięcy „Artos” oraz sopranistki Joanna Freszel, Agata Zubel i aktor Filip Kosior. Dyrygować będzie Bassem Akiki. Spektakl reżyseruje Barbara Wiśniewska.
– Układając program Jesieni poszukiwaliśmy kolejnych utworów dostrzegających przypadki doświadczania wspólnotowej i indywidualnej traumy. Ale z drugiej strony, niejako dla przeciwwagi, czuliśmy potrzebę prezentacji muzyki, która tego rodzaju konteksty równoważy, kompensuje i psychicznie regeneruje słuchaczy; otwiera na światło „prześwitu”, jak to będzie miało miejsce w koncercie finałowym – zaznaczył szef festiwalu.
Warszawska Jesień i Filharmonia Narodową
.A w finale publiczność wysłucha koncertów w kilku przestrzeniach, czyli m.in. dzieła Sary Glojnarić „Ding,Dong,Darling!” (będzie to pierwsze wykonanie w Polsce) oraz kompozycji Ewy Trębacz „Lament dla Ur. Asamblaże z nieistniejącego miasta”; zamówionej przez Warszawską Jesień. Ponadto wykonane będą „Hunger” Zoshy di Castri (pierwsze wykonanie w Polsce), a także „Nafir” Idina Samimi Mofakhama, nowy utwór, zamówiony przez Warszawską Jesień i Filharmonię Narodową.
Tylko w ramach nurtu głównego Festiwalu i Warszawskiej Jesieni Klubowo zabrzmi sześćdziesiąt utworów, w tym pięćdziesiąt osiem premier, prawykonań i pierwszych prezentacji w Polsce oraz czternaście kompozycji zamówionych przez Festiwal. Zaprezentowany zostanie dorobek pięćdziesięciu sześciu twórców pochodzących z dwudziestu trzech krajów. Warszawska Jesień Klubowo przyniesie pięć wydarzeń. Natomiast Mała Warszawska Jesień, organizowana po raz piętnasty, imponuje rozmaitością gatunkową i pomysłami podczas szesnastu wydarzeń.
Kuratorką Nurtu głównego oraz Warszawskiej Jesieni Klubowo jest Dagna Sadkowska; kuratorką Małej Warszawskiej Jesieni Anna Kierkosz; za Warszawską Jesień – Konteksty kuratorsko odpowiadają Katarzyna Naliwajek i Marcin Rychter, pod których kuratelą są też pasmo międzyfestiwalowe oraz wydarzenia towarzyszące.
Warszawska Jesień 2025 odbywa się w stulecie utworzenia pierwszej reprezentacji polskich kompozytorek i kompozytorów w roku 1925. Związek Kompozytorów Polskich jest sukcesorem tej organizacji. – Zakres działania, kreatywność i wigor tego stowarzyszenia stanowi przypadek szczególny w wymiarze międzynarodowym. Związek Kompozytorów Polskich przyczynił się i nadal przyczynia do powstania wielu inicjatyw artystycznych. Był inicjatorem Warszawskiej Jesieni i jest podmiotem ją prowadzącym – podkreśla dyr. Jerzy Kornowicz. 68. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” trwać będzie od 19 do 27 września 2025 w stolicy.
Kultura i sztuka w jednym miejscu
„Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.
Sztuka wyraża nasze estetyczne potrzeby. Prowokuje do myślenia, pobudza kreatywność, wyzwala emocje. Pozwala poczuć się wyjątkowo, a co najważniejsze, wzbogaca nas samych. Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.
Przedstawiamy premiery kinowe, a także filmy dostępne na platformach streamingowych dla tych, którzy wolą rozkoszować się kulturą w domowym zaciszu. Przypominamy o klasykach, wracamy do pozycji, które zdobyły największe nagrody filmowe i wywarły wpływ na pokolenia oraz do których nawiązuje współczesna kinematografia – i nie tylko.
Nie zapominamy również o koncertach czy płytach. Muzyka pełni tu ważną rolę. Dzięki „Kulturze Najważniejszej” nie ominie Państwa absolutnie żadne wartościowe wydarzenie.
Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, bezpłatnego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].
PAP/Anna Bernat/MJ
