
"Pomoc społeczna. Dziesięć propozycji zmian"
Partia, która zdobyła właśnie władzę głosi, że Polsce potrzebne są reformy. Trudno jest mi polemizować z tą tezą, czy każdy obszar działania naszego Państwa wymaga zmian?
Wiem, że na pewno potrzebna jest gruntowna reforma pomocy społecznej ze zmianami w rynku pracy, podaję tylko kluczowe zagadnienia.
Czy ktoś zdecyduje się na zmiany?
Po pierwsze – ubezpieczenie zdrowotne dla osób bezrobotnych. „Każde dziecko” wie, że ubezpieczenie zdrowotne jest podstawowym powodem rejestrowania się w Urzędzie Pracy. Proponowane zmiany polegałyby na; ubezpieczenie zdrowotne odprowadzane przez pierwszych 6 miesięcy od dnia rejestracji przez Urząd (wymagana rejestracja w PUP, dobrowolna w OPS). Po 6 m-cach, ubezpieczenie odprowadza Ośrodek Pomocy Społecznej (obowiązkowa rejestracja w OPS, w PUP dobrowolna, w przypadku chęci skorzystania z usług lub instrumentów rynku pracy). Po 24 m-cach przebywania na bezrobociu w sposób ciągły lub w ciągu ostatnich 28 m-cy, składka ubezpieczenia zdrowotnego odprowadzana bezpośrednio przez ZUS. Rozwinięcie służb kontrolujących legalności zatrudnienia przy ZUS i Państwowej Inspekcji Pracy.
Po drugie – obowiązkowy wolontariat i Prace Społecznie Użyteczne do osób bezrobotnych. Osoba bezrobotna zarejestrowana w Urzędzie Pracy powyżej 6 m-cy i objęta ubezpieczeniem zdrowotnym w OPS obowiązkowo musi być zarejestrowana w bazie wolontariuszy i wykonywać minimum 10 godzin tygodniowo prac zgłoszonych przez organizacje pożytku publicznego. Brak wykonywania prac w ramach wolontariatu lub uchylanie się, powoduje utratę ubezpieczenia zdrowotnego z środków publicznych. Obowiązek wolontariatu do czasu uzyskania; zasiłku stałego lub renty.
Po trzecie – umieszczanie dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo, w pierwszym rzędzie w rodzinach zastępczych spokrewnionych, w drugim- adopcja, zawodowe rodziny zastępcze na końcu lub, w rodzinnych domach. Likwidacja publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Po czwarte – praca socjalna zlecana zewnętrznym agencjom pracowników socjalnych. Ośrodki Pomocy Społecznej przestają prowadzić pracę socjalną. Agencje działają na zasadzie spółdzielni zatrudniają nie więcej niż 12 osób a nie mniej niż 3. Gminy organizują konkursy na realizację pracy socjalnej w określonym terenie. Zgromadzony materiał przez pracowników socjalnych zewnętrznych jest podstawą do podjęcia decyzji Ośrodka Pomocy o rodzaju przyznanej pomocy.
Po piąte – likwidacja robót publicznych i prac interwencyjnych – instrumenty te są nie efektywne. Zastępowanie refundacją kosztów ubezpieczeń dedykowanych grupą znajdującym sie w niekorzystne j sytuacji na rynku pracy. „Przywrócenie art. 49′ – opis grup znajdujących się w nie korzystnej sytuacji na rynku pracy. Odejście od profilowania klientów Urzędu Pracy.
Po szóste – nowa organizacja staży zawodowych. Staże do 12 m-cy dla osób do 30 roku życia, bez możliwości przedłużenia. Stypendium w wysokości najniższego wynagrodzenia. Z obowiązkiem zatrudnienia prze pracodawcę na okres minimum 6 miesięcy. Dla pozostałych osób zarejestrowanych w Urzędzie staże zawodowe na 6 m-cy z obowiązkowym zatrudnieniem na minimum 3 m-ce. Likwidacja wykonywania Indywidualnego Planu Działania dla każdej osoby bezrobotnej przez Doradcę Klienta. Obecnie jest to sztuka dla sztuki.
Po siódme – wykonywanie jak największej ilości zadań gminy, powiatu, państwa przez organizacje pożytku publicznego. Zlecanie usług społecznych w drodze konkursów organizacjom pożytku publicznego – zastąpienie placówek publicznych – jednostkami pozarządowymi (maksymalny poziom finansowania z budżetu samorządu lub państwa do 70%, pozostały to wkład od sponsorów i wolontariuszy).
Po ósme – „Odpolitycznie” Powiatowych Urzędów Pracy. Rada Zatrudnienia musi mieć wpływ na zatrudnianie i zwalnianie Dyrektorów Powiatowych Urzędów Pracy. Stanowisko Rady – 51% wagi decyzji. Bez zgody rady nie można zwolnić dyrektora.
Dziewiąte – zastopowanie marnotrawienia środków z zasiłków. Ośrodek Pomocy Społecznej po stwierdzeniu przez pracownika socjalnego marnotrawienia środków, bez zgody klienta, dysponuje kwotę zasiłku. Zarządca nieruchomości otrzymuje środki za mieszkanie, podobnie za energię, ciepło. Również bez zgody klienta, wykupuje się wyżywienie w stołówkach społecznych, prowadzonych przez organizacje pozarządowe na zlecenie gminy.
Dziesiąte – rozwój e-usług na rynku pracy i, w pomocy społecznej. Stefy samoobsługowe w urzędach pracy i ośrodkach pomocy społecznej. Wprowadzanie zdalnych usług jak np. monitorowanie osób korzystających z usług opiekuńczych. Skierowania, decyzje, powiadomienia – można używać aplikacji elektronicznych, drukowanie powyższych dokumentów w strefach samoobsługowych. Wystarczy mieć kod na telefon komórkowy przesłany przez urząd. Wykorzystać media społecznościowe do poszukiwania pracy dla osób bezrobotnych. Likwidacja linii telefonicznej – Zielona Linia – narzędzie kosztowne a kompletnie nieprzydatne.
Igor Mertyn