Efekt Tetrisa wpływa na sposób myślenia graczy w życiu realnym

Efekt Tetrisa

Efekt Tetrisa wpływa na umysł i zachowanie w nieoczekiwany sposób poprzez oferowanie korzyści i ryzyk wymagających uwagi od graczy.

.Od premiery 40 lat temu, Tetris stał się uwielbianą na całym świecie grą wideo, która zachwyca graczy prostą swoją wciągającą rozgrywką. Ostatnie badania ujawniły zaskakujące sposoby, w jaki ten klasyczny tytuł oddziałuje na ludzką psychikę, który wkracza w codzienne życie. Połączenie intensywnego skupienia, chwytliwej 8-bitowej muzyki i rozpoznawania wzorców doprowadziło do zjawisk, których twórcy prawdopodobnie nie przewidzieli. Opublikowane w różnych analizach, w tym w badaniu z 2017 roku na temat traumy, Tetris pokazuje, jak gry wideo mogą subtelnie zmieniać postrzeganie i zachowanie, oferując zarówno ciekawe zalety, jak i potencjalne zagrożenia warte dokładniejszego przyjrzenia.

Zawodowi gracze Tetrisa często doświadczają efektu Tetrisa, gdzie wizualne lub dźwiękowe zniekształcenia pojawiają się poza grą. Mogą oni dostrzegać geometryczne kształty w zwykłych przedmiotach lub wyobrażać sobie, jak elementy mogłyby się połączyć, co wynika z przystosowania mózgu do mechaniki gry. Dr Angelica B. Ortiz de Gortari, która w 2011 roku wprowadziła termin „zjawisko przeniesienia gry” (GTP), badała to zjawisko w różnych grach, nie skupiając się tylko w Tetrisie.

Jej prace rozpoczęły się od wywiadów z 42 graczami w ramach doktoratu, ujawniając przypadki, jak piłkarz widzący paski zdrowia nad rywalami lub słyszący narracje rodem z gry podczas meczów, pod wpływem nadmiernego grania w World of Warcraft. GTP różni się w zależności od osoby i gry, często wyzwalane przez bodźce środowiskowe związane z nawykami gamingowymi. Badania, w tym te z udziałem ponad 1000 uczestników, potwierdzają, że do 96,6% zagorzałych graczy zgłasza jakieś formy GTP, choć nie klasyfikuje się tego jako zaburzenia.

Niektórzy narzekają na zakłócony sen przez myśli związane z grami, ale wielu uważa GTP za przyjemne, chętnie korzystając z nakładania się światów wirtualnego i rzeczywistego. Efekty obejmują słyszenie muzyki z gry poza ekranem czy odczuwanie fizycznych wrażeń z kontrolerów, sklasyfikowane jako zmienione spostrzeżenia sensoryczne lub automatyczne zachowania.

Ciekawie, Tetris wykazuje potencjał terapeutyczny. Badanie z 2017 roku zasugerowało, że gra w ciągu sześciu godzin po traumatycznym wydarzeniu może zmniejszyć powrót wspomnień, główny objaw stresu pourazowego (PTSD), zajmując obszary mózgu tworzące pamięć. Niektórzy nazywają to „kognitywną szczepionką” na PTSD, choć wyniki wymagają dalszych potwierdzeń.

Jednak GTP niesie też ryzyka. Ortiz de Gortari ostrzega, że oderwanie od intensywnego grania może prowadzić do impulsywnych działań, np. błędnego interpretowania sygnalizacji świetlnej, jeśli gra odwróci znaczenie kolorów (np. zielone jako stop, czerwone jako jedź). Takie chwilowe halucynacje mogą stwarzać zagrożenie, wskazując na potrzebę uwzględniania tych efektów przez twórców gier.

.Efekt Tetrisa ukazuje, jak gry wideo mogą kształtować postrzeganie i zachowanie, oferując korzyści zdrowotne i potencjalne niebezpieczeństwa. Pomaga w łagodzeniu objawów PTSD i dostarcza rozrywki przez GTP, ale ryzyko błędów w rzeczywistym świecie podkreśla konieczność świadomości. Wraz z rozwojem gier, zrozumienie tych wpływów może kierować twórców i graczy ku bezpieczniejszym, bardziej wartościowym doświadczeniom, zapewniając harmonię między światami wirtualnym i rzeczywistym.

Oprac: SŚ

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 23 października 2025