Nowe neurony w mózgu tworzą się do późnej starości

Aż do starości w hipokampie człowieka tworzą się nowe neurony. Ich źródło to specjalne komórki macierzyste – wykazali naukowcy ze Szwecji.

Nowe neurony w mózgu – w jaki sposób się tworzą?

.Naukowcy z Instytutu Karolinska dostarczyli odpowiedzi na fundamentalne, od dawna nurtujące badaczy pytanie dotyczące zdolności adaptacyjnych ludzkiego mózgu. Ich odkrycie dotyczy hipokampu – regionu odpowiedzialnego m.in. za zapamiętywanie i regulację emocji.

Już w 2013 roku zespół prof. Jonasa Friséna pokazał, że struktura ta potrafi tworzyć nowe komórki nerwowe, jednak do teraz dyskutowano nad skalą i znaczeniem tego, być może kluczowego dla zdrowia zjawiska. Nie było też znane źródło nowych neuronów, które – jak podejrzewano – mogły pochodzić z neuralonalnych komórek progenitorowych (rodzaju komórek macierzystych). Teraz udało nam się zidentyfikować komórki źródłowe, co potwierdza, że w hipokampie dorosłego mózgu zachodzi ciągłe tworzenie się neuronów – mówi prof. Jonas Frisén, autor artykułu opublikowanego na lamach „Science”.

Zaawansowane metody biologii molekularnej

.Ekspert razem z zespołem wykorzystał szereg zaawansowanych metod biologii molekularnej, aby zbadać tkanki mózgu pochodzące od osób w wieku od 0 do 78 lat. Wyniki pokazały różne etapy rozwoju nowych neuronów – od komórek macierzystych do dojrzewających dopiero komórek nerwowych. Badanie pokazało również, że nowe komórki znajdują się w określonym obszarze hipokampu, zwanym zakrętem zębatym. To obszar kluczowy dla formowania się pamięci, uczenia się i elastyczności poznawczej.

Komórki progenitorowe, z których powstają nowe neurony, są w dużej mierze podobne do tych znajdowanych u zwierząt – myszy, świń czy małp, ale różnią się od ludzkich m.in. aktywnymi genami. Badacze zanotowali także różnice między różnymi osobami – niektórzy mieli dużo tych komórek, a u innych ledwo można je było znaleźć. „To ważny element układanki w zrozumieniu, jak działa ludzki mózg i jak zmienia się w ciągu życia” – podkreśla prof. Jonas Frisén. „Nasze badania mogą mieć również znaczenie dla opracowania terapii regeneracyjnych, które będą stymulowały neurogenezę w chorobach neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych” – dodaje.

DNA – nośnik pamięci przyszłości?

.O tym, iż w przyszłości DNA będzie mogło służyć jako potencjalne medium przechowywania danych, na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze prof. Aleksandra OBRĘPALSKA-STĘPLOWSKA i prof. Maciej J. OGORZAŁEK w tekście „Pamięć zapisana w DNA. Na styku biotechnologii i informatyki„.

„Przechowywanie tak dużej ilości danych, możliwość ich kopiowania, przekazywania oraz skuteczne mechanizmy kontroli ich poprawności i korekty błędów – to naturalne cechy kwasu dezoksyrybonukleinowego, DNA. Gdy dodamy do tego, że DNA można wyizolować i poznać jego sekwencję (czyli zakodowaną w nim informację), nawet jeśli pochodzi z dobrze zakonserwowanych skamielin sprzed tysięcy lat, to mamy nośnik idealny. I DNA jest idealnym nośnikiem danych biologicznych, czego dowodem są wszystkie organizmy żywe na świecie. Nic więc zatem dziwnego, że coraz częściej upatruje się w DNA alternatywnego nośnika danych cyfrowych”.

.”Wychodząc naprzeciw współczesnym wyzwaniom, zaczęto poszukiwać nowych rozwiązań dla pamięci o dużej gęstości, długim czasie przechowywania i niskiej cenie. Właściwości DNA, jego gęstość fizyczna i duża trwałość w znacznym stopniu spełniają wymagania dotyczące długoterminowego przechowywania dużych zbiorów danych. Prowadzone dotąd analizy ogromnych ilości danych dotyczących DNA oraz funkcjonalnych właściwości związanych z sekwencjonowaniem prowadzą nie tylko do zrozumienia mechanizmów przechowywania informacji w strukturach tego typu i ich powiązania z działaniem organizmów żywych. Badania te zwróciły też uwagę na całkiem nowe możliwości oraz doprowadziły do sformułowania nowych hipotez i problemów badawczych, w szczególności w dziedzinie informatyki. Pokazanie możliwości edycji genomów z wykorzystaniem technologii CRISPR-Cas(Nagroda Nobla dla J. Doudna i E. Charpentier) uruchomiło  intensywne badania w dziedzinie biologii molekularnej, Natychmiast pojawiły się również hipotezy dotyczące możliwości zapisudowolnych danych cyfrowych w oparciu o sekwencje DNA” – pisze prof. Aleksandra OBRĘPALSKA-STĘPLOWSKA i prof. Maciej J. OGORZAŁEK.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/aleksandra-obrepalska-steplowska-maciej-ogorzalek-pamiec-zapisana-w-dna/

PAP/Marek Matacz/MJ