Tak, to zdarzyło się w tym roku. 2020 - czas przemian

Mijający rok z wielu względów przejdzie do pamięci każdego z nas. Pandemia koronawirusa, masowe protesty, czy katastrofy naturalne, to tylko nieliczne wydarzenia 2020 roku, a każde z nich mogłoby stanowić Wydarzenie Roku.
1. 2020: rok pandemii
.Dnia 17 listopada 2019 roku w mieście Wuhan, w środkowych Chinach odnotowano pierwsze zachorowanie na chorobę COVID – 19 wywołaną przez koronawirusa SARS-CoV-2. Światowa Organizacja Zdrowia 11 marca 2020 roku uznała ją za pandemię. W połowie stycznia wirus rozprzestrzenił się w całych Chinach, a w drugiej połowie lutego zakażenia odnotowano w Korei Południowej, we Włoszech oraz w Iranie. 4 marca 2020 r. zdiagnozowano w Polsce pierwszego pacjenta zakażonego koronawirusem. Osiem dni później – 12 marca z powodu COVID-19 zmarła 57-letnia kobieta. Łącznie w Polsce odnotowano już ponad 1 mln 270 tys. przypadków SARS-CoV-2, a dla całego świata liczba ta wynosi prawie 82 mln 600 tys. Wyzdrowiało ponad 46 mln osób. By zatrzymać rozprzestrzenianie się koronawirusa polski rząd wprowadził szereg restrykcji: zamknięto szkoły, restauracje i centra handlowe, ograniczenia dotknęły również miejsca religijnych kultów. Z powodu wirusa przesunięto matury i egzaminy ósmoklasistów, które odbyły się dopiero w czerwcu.

Starszy mężczyzna i kobieta idą razem ulicą, w czasie ograniczeń zapobiegających rozprzestrzenianiu się choroby koronawirusowej (COVID-19) w Damaszku, Syria 24 marca 2020 r. Fot: OMAR SANADIKI / Reuters / Forum
2. 2020: rok pożarów
.Ponad 10 mln hektarów australijskiego buszu strawiły pożary spowodowane rekordowymi temperaturami i dotkliwymi suszami. Pożary spowodowały jedną z największych w historii katastrofę środowiska naturalnego, zabijając blisko miliard dzikich zwierząt. Oszacowano, że ogień wypompował do atmosfery około 900 milionów ton dwutlenku węgla, co stanowi prawie dwukrotność całkowitej emisji gazów cieplarnianych w Australii w ciągu poprzedniego roku. Okres biocenozy buszu do pierwotnego stanu szacuje się na dekady, a w niesprzyjających warunkach występującej obecnie suszy może to nigdy w pełni nie nastąpić.

Dom całkowicie pochłonięty płomieniami podczas pożaru w Kalifornii, USA 27 września 2020 r. Fot: STEPHEN LAM / Reuters / Forum
Pożary dotknęły również Stany Zjednoczone i Polskę w tzw. basenie środkowym Biebrzańskiego Parku Narodowego. Akcja gaśnicza trwała tydzień. Ogień zajął około 5,3 tys. hektarów parku, co stanowi 9,5% jego całkowitej powierzchni. Pożar również i w tym przypadku pochłonął wiele cennych gatunków zwierząt i roślin. Przyczyną pożarów było celowe zaprószenie ognia.
3. 2020: rok protestów oraz obywatelskiego buntu
.Rok 2020 był rokiem społecznych niepokojów, wywołujących masowe protesty na całym świecie. Zaczęło się od protestów przeciwko niesprawiedliwości rasowej i brutalności. Fale demonstracji przeciwko rasizmowi, słynących pod nazwą #BlackLivesMatter, zapoczątkowała śmierć George’a Floyda, 44 letniego Afroamerykanina, który zginął podczas zatrzymania przez policję w Minneapolis. „Nie mogę oddychać” – tak brzmiały ostatnie słowa Floyda, który był przytrzymywany kolanem, uniemożliwiającym mu oddychanie.

Fotograf: „Tydzień po śmierci George’a Floyda z rąk policji w Minneapolis dziesiątki tysięcy demonstrantów wlało się do Houston, rodzinnego miasta Floyda, aby wziąć udział w marszu, by uhonorować jego życie i zaprotestować przeciwko brutalności policji. Jadąc do centrum miasta, widziałem tysiące Houstonian idących kilometrami, aby wziąć udział w wydarzeniu. Wielu trzymało znaki i nosiło ubrania wizerunek George’a Floyda. Kiedy pędziłem w kierunku początku marszu, usłyszałem charakterystyczny dźwięk koni jadących w moim kierunku. Z każdym kłusem wzdłuż brukowanej ulicy ich podejście odbijało się echem od drapaczy chmur. Mężczyzna ubrany w czerwony bandanę z napisem „Rap-A-Lot Records” wyszedł na prowadzenie w procesji, zablokował skrzyżowanie i wzniósł pięść w powietrze. Inni solidarnie poszli w jego kierunku i wkrótce znalazłem się pośród kawalerii czarnych amerykanów na koniach. Gdy tylko pojawiła się grupa, można było usłyszeć słowa „Sprawiedliwość dla George’a Floyda” i „Black Lives Matter”, gdy jeźdźcy odjechali w dal”. Fot: ADREES LATIF / Reuters / Forum
W geście solidarności i niezgody na akty dyskryminacji przez służby porządkowe, 6 czerwca na ulicach w całych Stanach Zjednoczonych, zebrało się ponad pół miliona ludzi. Śmierć Afroamerykanina przyczyniła się do rozgłosu problemu, jakim jest dyskryminacja rasowa.
Białoruś to kolejny kraj dotknięty głośnymi protestami. Antyrządowe demonstracje dotyczyły zwycięstwa Aleksandra Łukaszenki w tamtejszych wyborach prezydenckich. Łukaszenka sprawujący władzę od 1994 roku, oskrażony został o sfałszowanie wyników głosowania. W trakcie trwania masowych protestów aresztowano ponad 30 000 osób. Wielu z nich grożą grzywny, a nawet długie kary więzienia.

Kobieta z kwiatkiem bierze udział w demonstracji opozycji przeciwko wynikom wyborów prezydenckich w Mińsku, Białoruś 22 sierpnia, 2020. Fot: VASILY FEDOSENKO / Reuters / Forum
4. 2020: rok kryzysów gospodarczych
.Pandemia COVID-19 wywołała największy globalny kryzys ekonomiczny od II wojny światowej, doprowadzając do ogólnokrajowych blokad i pogrążając gospodarki w kryzysie. OECD podaje, że w pierwszych trzech miesiącach 2020 r. gospodarki grupy G20 zmniejszyły się o 3,4 proc. Pracownicze dochody spadły średnio o 10 proc. w pierwszych dziewięciu miesiącach 2020 r. Pierwszym europejskim państwem dotkniętym pandemią były Włochy, które już w lutym wprowadziły lockdown, po tym jak północne miasto Bergamo stało się epicentrum epidemii. Testy serologiczne wykazały, że aż 57 proc. tamtejszych mieszkańców miało kontakt z wirusem. Wall Street poniosło największą jednodniową stratę od kryzysu finansowego w 2008 r.
5. 2020: rok wyborów i politycznych zmian
.Ostatniego dnia stycznia Wielka Brytania oficjalnie opuściła struktury Unii Europejskiej. Wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE to konsekwencja referendum przeprowadzonego 23 czerwca 2016 r., gdzie za takim rozwiązaniem opowiedziało się 52 proc. głosujących.

Mężczyzna macha brytyjską flagą w dniu Brexitu w Londynie, 31 stycznia 2020 r. Fot: HENRY NICHOLLS / REUTERS/ FORUM
28 czerwca przeprowadzono pierwszą turę wyborów prezydenckich w Polsce. Dopiero w drugiej turze rozstrzygnęły się wyniki, w których zwycięstwo odniósł urzędujący prezydent Andrzej Duda. Głowa Państwa pokonała kandydata Koalicji Obywatelskiej, Rafała Trzaskowskiego. Wybory te zostaną zapamiętane, jako te które podzieliły naród, o czym świadczą wyniki: Andrzej Duda uzyskał 10 440 648 głosów – 51,03 proc, Rafał Trzaskowski 10 180 263 głosy – 48,97 proc.. Frekwencja wyniosła rekordowe 68 proc.
Do wielkich zmian doszło również za oceanem. W styczniu oficjalnie zaprzysiężony na 46. Prezydenta Stanów Zjednoczonych, zostanie Joe Biden. Kandydat Demokratów pokonał w wyborach ubiegającego się o reelekcję Donalda Trumpa.

Prezydent USA Donald Trump rzuca czapką Make America Great Again (MAGA), gdy przybywa na wiec kampanii na międzynarodowym lotnisku Oakland County w Waterford Township, Michigan, USA, 30 października 2020 r. Fot: CARLOS BARRIA / Reuters / Forum
6. 2020: rok konfliktów
.We wrześniu doszło do konfliktu zbrojnego pomiędzy Armenią a Azerbejdżanem. Azerbejdżan przypuścił zbrojny atak na Górny Karabach, w wyniku którego zginęło kilka tysięcy osób. Porozumienie pokojowe, w którym pośredniczyła Rosja, zakończyło walki, a Armenia musiała wycofać się z trzech obszarów tego regionu.

Krewni poległego żołnierza, który zginął podczas konfliktu zbrojnego o Górski Karabach, opłakują go podczas pogrzebu we wsi Sarow niedaleko miasta Barda w Azerbejdżanie 8 października 2020 roku. Fot: Umit Bektas / Reuters / Forum.
Chiński prezydent Xi Jinping podczas wizyty w bazie wojskowej w południowej prowincji Guangdong wezwał żołnierzy do zachowania szczególnej gotowości wojennej. Wizyta miała miejsce w czasie zaostrzających się napięć między Chinami a Stanami Zjednoczonymi, także związanych ze statusem Tajwanu. Biały Dom wystąpił z propozycją sprzedaży zaawansowanego systemu rakiet artyleryjskich o wysokiej mobilności (HIMARS) dla Tajwanu. W odpowiedzi rzecznik MSZ Chin Zhao Lijian wezwał Waszyngton do natychmiastowego zerwania wszystkich więzów z Tajwanem. Rządząca Chinami Partia Komunistyczna twierdzi, że wyspa jest integralną częścią jej terytorium.

Chińscy żołnierze przechodzą obok portretów niemieckich filozofów Karola Marksa i Fryderyka Engelsa i patrolują ulicę w pobliżu Wielkiej Sali Ludowej w dniu otwarcia Narodowego Kongresu Ludowego (NPC) po wybuchu epidemii koronawirusa (COVID-19), w Pekin, Chiny 22 maja 2020 r. Fot: THOMAS PETER / Reuters / Forum.
7. 2020: rok lockdownu
.Rok 2020 został zdominowany przez globalną pandemię. W marcu codzienne ludzkie życie zamarło. Lockdown wpłynął na sposób, w jaki pracujemy, studiujemy, czy robimy zakupy. Aktywność w internecie stała się trendem, od którego staliśmy się zależni. Krócej mówiąc, koronawirus zmienił nasz dotychczasowy styl życia.

Kraków 28.05.2010 r. Kasa – komputer jednego z ogródków piwnych przy Rynku Głównym. Na ścianie namalowana podobizna stańczyka z obrazu Jana Matejki. Fot: Tomasz Wiech / Forum.
8. 2020: rok powrotu ludzkości do kosmosu
.31 maja na przylądku Canaveral na Florydzie nastąpił jeden z najbardziej oczekiwanych momentów 2020 roku. Rakieta Falcon 9 z kapsułą Dragon 2, należąca do firmy SpaceX, przetransportowała astronautów NASA na Międzynarodową Stację Kosmiczną. To pierwszy tego typu amerykański lot, po dziewięcioletniej przerwie.
Przełomem okazała się również misja chińskiej sondy Chang’e 5 wysłanej w listopadzie przez Chiny. Urządzenie w grudniu powróciło na wyspę Hainan z próbkami księżycowej gleby i kamienia. Chiny stały się w ten sposób trzecim mocarstwem, które wylądowało na księżycu. To również pierwsza taka misja od 1976 r.

Fot: LAM YIK / Reuters / Forum