Z Półwyspu Iberyjskiego do Skandynawii. Dalekosiężny szlak handlowy z czasów epoki żelaza
Za sprawą najnowszy badań naukowcy odkryli dalekosiężny szlak handlowy pochodzący z czasów epoki żelaza, który umożliwiał wymianę towarów i dóbr pomiędzy tak oddalonymi względem siebie regionami Europy, jak Półwysep Iberyjski i Skandynawia, czy szerzej cały region Bałtyku. Takie ustalenia badaczy odnośnie historii handlu w Europie kilka tysięcy lat temu były możliwe za sprawą zidentyfikowanego przez archeologów w pełni kompletnego zestawu sztabek płasko-wypukłych.
Dalekosiężny szlak handlowy z czasów epoki żelaza
.Najnowsze ustalenia badaczy, które pozwoli odkryć dawny dalekosiężny szlak handlowy z czasów epoki żelaza, który prowadził z Półwyspu Pirenejskiego na Półwysep Skandynawski są efektem zidentyfikowania w miejscowości Särdal w prowincji historycznej Halland w południowej Szwecji cennych znalezisk archeologicznych. Liczące kilka tysięcy lat artefakty zostały wydobyte na terenie ogródku należącego do jednej z lokalnych rodzin z Särdalu. Członkowie tej rodziny w trakcie wykopywania dołu na słup ogrodzeniowy nieoczekiwanie natrafili na ważącą 1,2 kg sztabkę płasko-wypukłą, informuje portal „Arkeonews„.
Na miejsce znaleziska szybko przybyli zawiadomieni niezwłocznie przez przypadkowych znalazców archeolodzy. Chociaż eksperci początkowo datowali odkryty artefakt na epokę brązu, to z powodu braku obecności kontekstu archeologicznego szybkie precyzyjne datowanie okazało się niemożliwe. Odpowiedź na pytanie dotyczące wieku znaleziska przyniosły jednak szczegółowe badania prowadzone przeprowadzone przez naukowców Wydziału Historii Uniwersytetu w Göteborg. Badacze za sprawą analizy izotopów ołowiu i pierwiastków byli w stanie dokładnie określić pochodzenie i wiek odkrytej sztabki.
„Ze względu na kształt i rozmiar tego przedmiotu początkowo zakładaliśmy, że jest to artefakt z epoki brązu. Jednak po przeprowadzeniu dokładnych badań odkryta sztabka okazała się być stopem miedzi, cynku, cyny i ołowiu, jaki był typowy dla epoki żelaza i późniejszych okresów” – powiedziała archeolog dr Serena Sabatini. Sztabki płasko-wypukłe, czasem określane jako sztabki wypukłe, były powszechnie używane w Europie w epoce brązu i żelaza jako przenośne metalowe jednostki miary. Choć takie znaleziska są najczęściej spotykane w południowej Europie, w basenie Morza Śródziemnomorskiego, to pierwszy pełny egzemplarz takich sztabek odkryto właśnie w Szwecji.
Odkrycie, które było możliwe za sprawą badań polskich naukowców
.Kiedy zespół szwedzkich badaczy porównał swoje odkrycia z wynikami badań polskich naukowców zajmujących się zbiorami sztabek w kształcie prętów pochodzących z regionu Pojezierza Iławskiego w północno-wschodniej Polsce. odkrył uderzające podobieństwo. Oba zestawy artefaktów zostały wykonane z tego samego stopu czwartorzędowego i pochodziły ze złóż rudy miedzi pochodzących z południowo-zachodniej Hiszpanii, a dokładnie regionu określanego jako Iberyjski Pas Pirytu, który od czasów epoki brązu był eksploatowany pod kątem wydobywczym w celu pozyskania miedzi, srebra oraz ołowiu.
„Kluczowe znaczenie mają kontakty i współpraca międzynarodowa. Łącząc dane izotopowe z wiedzą historyczną i archeologiczną, byliśmy w stanie umieścić to wyjątkowe znalezisko w szerszym kontekście. Bez naszych polskich kolegów nie doszlibyśmy do tych wniosków” – dr Serena Sabatini.
Marcin Jarzębski
