„Zagubiona” cywilizacja odnaleziona w dorzeczu Amazonki
Jak podaje dziennik „Le Figaro” powołując się na najnowsze badania opublikowane w magazynie „Nature„: „Zagubiona” cywilizacja została odnaleziona na terenie Amazonii. Odkrycie rzuca nowe światło na dotychczasową historię regionu. Do przeprowadzenia badań wykorzystano lasery oraz obserwacje lotnicze i z kosmosu.
.„Zagubiona” prekolumbijska cywilizacja i dowody na jej istnienie rozstrzygać mają trwającą od dawna debatę naukową na temat tego, czy region Amazonii może utrzymać dużą populację. Najnowsze odkrycia wskazują bowiem, że żyjący w regionie Llanos de Mojos w dorzeczu Amazonki w latach 500–1400 n.e. ludzie tworzyli znacznie liczniejszą społeczność, niż wcześniej sądzono. Na dodatek społeczność na tyle zorganizowaną, że stworzyła sieci osad, dróg, grobli, zbiorników wodnych oraz kanały nawadniające, które skupiały się wokół dwóch największych osad ludności Casarabe, obecnie nazywanych Cotoca i Landívar.
Zadaniem badaczy skala odnalezionych za pomocą radaru LIDAR pozostałości prekolumbijskiej kultury świadczy o wytworzeniu rozległej, doskonale przystosowanej do unikalnego środowiska naturalnego, cywilizacji odrębnej od znanych z południa Inków czy Azteków z Ameryki Środkowej.
Badacze z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego wykorzystali LIDAR — metodę pomiaru odległości poprzez oświetlanie celu światłem laserowym i pomiar odbicia za pomocą specjalnego czujnika — i odkryli kilka nieznanych osad, układających się w całość wobec sieci dróg i kanałów nawadniających. Jak twierdzi jeden z autorów badania, Heiko Prümers, cała sieć pozwala aby w ciągu godziny spaceru można dostać się z jednej osady do drugiej. – To znak, że ten region był bardzo gęsto zaludniony w czasach przed konkwistą, twierdzi Prümers który badania w tej części Boliwii prowadzi od ponad 20 lat.
Region Llanos de Mojos to nizinna tropikalna sawanna w południowo-zachodniej części dorzecza Amazonki. Każdego roku ma odrębną porę deszczową i suchą — w najsuchszych miesiącach nie ma tam wcale deszczu, ale w porze deszczowej między listopadem a kwietniem znaczna część obszaru jest zupełnie zalana. Istnienie odkrytych za pomocą LIDARu pozostałości oznacza, że mieszkająca tam przed odkryciem tych terenów prze Europejczyków ludność była w stanie przystosować się do życia w tak niesprzyjających warunkach pogodowych.
Hiszpańscy misjonarze, którzy do Amazonii przybyli w XVI wieku znaleźli tylko odosobnione społeczności tam żyjące. Naukowcy jednak od dłuższego czasu przypuszczali, że populacja przedhiszpańska mogą być znacznie większa. Pierwsze ślady robót ziemnych na dużą skalę odkryto w Amazonii w latach 60. XX wieku, ale wielu naukowców kwestionowało, czy były to ruiny, czy elementy naturalne.
Najnowsze odkrycia opublikowane w magazynie „Naturę” ostatecznie obalają pogląd, że region był słabo zaludniony i pokazują, że ludzie Casarabe zbudowali swoisty „tropikalny urbanizm o niskiej gęstości” na rozległym i niesprzyjającym obszarze.
Osady łączyły drogi i groble i zostały zbudowane w mniej więcej koncentrycznych kręgach wokół dwóch głównych miejsc Casarabe w Cotoca i Landívar; powiedział, że oba były znane wcześniej, ale ich prawdziwy zasięg został ujawniony dopiero teraz przez lidar. Osady ludności Casarabe mogły być domem dla tysięcy ludzi. Obecnie znamy 24 – dziewięć z nich odkryto po raz pierwszy w niedawnym badaniu lidarowym – twierdzi Prümers. Niezwykłą cechą osad jest to, że Casarabe zbudowali je w ramach ogromnej infrastruktury kanałów i zbiorników do zarządzania wodą.
Wraz z drogami i groblami, drogi wodne rozchodziły się promieniście we wszystkich kierunkach z głównych placów osiedli, takich jak Cotoca i stanowiły ważną inwestycję w zarządzanie krajobrazem i mobilizację siły roboczej, napisali naukowcy w badaniu.
System mógł być używany do kontrolowania sezonowych powodzi w regionie, aby umożliwić uprawę kukurydzy i innych upraw na obszarach wzniesionych. Możliwe, że niektóre zbiorniki były wykorzystywane także do hodowli ryb, które byłyby ważnym źródłem białka dla ludzi Casarabe.
O ile większość odnalezionych osad ma charakter mieszkalny o tyle Cotoca i Landívar zdają się być wzniesione na miejscach ceremonialnych. Odkryto tam ogromne wzniesione platformy ziemne, zwieńczone ziemnymi piramidami.
Praktyki religijne Casarae są nieznane, ale badania pokazują, że platformy i piramidy były zorientowane na północny zachód – w tym samym kierunku, co odkryte pochówki Casarabe.
Spekuluje się, że niedobór wody mógł odegrać rolę w upadku cywilizacji Casarabe około 1400 roku, jeszcze ponad 100 lat przed przybyciem Hiszpanów. Możliwe, że ponieważ system gospodarki wodnej tak bardzo opierał się na powodziach lub innych źródłach wody, że cywilizacja, która na nim polegała upadła podczas przedłużającego się okresu suszy z powodu zmieniającego się klimatu.
.Podobne struktury cywilizacyjne odkryto w innych regionach tropikalnych, które kiedyś uważano za nieodpowiednie dla starożytnych cywilizacji, na przykład wśród Majów w Mezoameryce.
Wykorzystanie LIDARu w badaniach do ujawnienia zakresu danych archeologicznych w takich regionach jest dużym postępem i wskazywać ma na użżytecnzosćv tej technologii także w badaniach na innych tropikalnych i subtropikalnych obszarach.
