Jak Polonia może przekonać amerykańskie elity do poparcia reparacji od Niemiec?

Czas, abywykreować pozytywną opowieść o Polsce, zniszczonej przez dwa barbarzyńskie totalitaryzmy, które zmieniły ją nie do poznania. Reparacje od Niemiec są dziś niezbędne – piszą Waldemar BINIECKI i Krzysztof GAJDA

.Na przełomie stycznia i lutego 2023 r. wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk przebywał w USA. W Waszyngtonie spotkał się z przedstawicielami Departamentu Stanu i Kongresu, w tym z demokratką Marcy Kaptur, deputowaną do Izby Reprezentantów, oraz republikańskim senatorem Tedem Cruzem. Rozmowy dotyczyły m.in. reparacji wojennych od Niemiec oraz rosyjskiej inwazji na Ukrainę. „Kongres Polonii Amerykańskiej jest w trakcie gromadzenia informacji i sporządzania planu dotyczącego podjęcia odpowiedniej akcji” – głosi oświadczenie komitetu wykonawczego KPA.

60 milionów na całym świecie – w jednej sprawie

.Razem jest nas 60 milionów rozsianych po całym świecie, a największe skupiska Polonii są tutaj, w Stanach Zjednoczonych. W USA jest nas ok. 10 milionów, co najmniej 9 milionów nie mówi już po polsku. W naszych artykułach publikowanych na łamach pisma „Kuryer Polski” powtarzamy: „To, że my sobie emocjonalnie porozmawiamy po polsku w swoich mediach, w świecie globalnym nie ma żadnego znaczenia”.

Aby pokonać podziały, potrzebne jest jedno stanowisko w podstawowych sprawach. Taką sprawą są, ponad wszelką wątpliwość, odszkodowania od Niemiec. Na Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa (MSC) wiceprezydent USA Kamala Harris oficjalnie zgłosiła wniosek o zaliczenie Rosji do grona państw, które popełniły zbrodnie przeciw ludzkości. To ważne wydarzenie z punktu widzenia prawa międzynarodowego, które w Europie Środkowo-Wschodniej funkcjonuje setki lat, a zachodnia historiografia nie poświęca temu regionowi wiele uwagi, mając nas za dzikusów, których trzeba ciągle czegoś uczyć – a to demokracji, a to przestrzegania praw człowieka.

Reparacje od Niemiec – Historical justice for Poland

.Czas, aby Polska z udziałem swojej diaspory poprowadziła skuteczną kampanię, zatytułowaną np. „Historical justice for Poland”. Proponujemy, aby przeprowadzić taką kampanię z udziałem dużego partnera amerykańskiego. Istnieje w Stanach Zjednoczonych organizacja World Affairs Councils, zajmująca się sprawami międzynarodowymi i posiadająca olbrzymią sieć organizacyjną w największych stanach Ameryki. Byłem członkiem tej organizacji w Wisconsin przez 10 lat, a moja żona była jednym z jej dyrektorów. Realizowałem tam wiele programów dotyczących Polski. Z pomocą polskiej ambasady i konsulatów, przy zaangażowaniu amerykańskiej i polskiej prasy, amerykańskich uniwersytetów, z wykorzystaniem polskich filmów dokumentalnych, fabularnych, spektakli teatralnych, paneli eksperckich i wystaw – można by, skupiając się na amerykańskich elitach, wykreować pozytywną opowieść o Polsce, zniszczonej przez dwa barbarzyńskie totalitaryzmy, które zmieniły ją nie do poznania. Rzeczpospolita poniosła trudne do oszacowania straty: zginęło 6 milionów polskich obywateli, odebrano jej blisko połowę przedwojennego terytorium. Podczas okupacji niemieckiej i sowieckiej nasz kraj stracił 57 proc. prawników, 39 proc. lekarzy, 30 proc. duchownych, prawie jedną trzecią kadry akademickiej. Większa część elit, które po wybuchu wojny wyemigrowały z Polski, nie powróciła, w tym liczni intelektualiści, artyści, politycy, urzędnicy, oficerowie.

Dziś Polska, członek EU i NATO, jest miejscem wielkiego sukcesu ekonomicznego, jest zaangażowana w pomoc humanitarną i wojskową dla Ukrainy, bez oglądania się na pomoc zamożniejszych. Aby mówić o polsko-niemieckim pojednaniu i dobrym sąsiedztwie, trzeba wnikliwie i uczciwie spojrzeć na krzywdy, których Polacy doznali podczas II wojny światowej. Reparacje od Niemiec są niezbędne. W tę wielką kampanię muszą być zaangażowani wszyscy Polacy i cała polska diaspora. Rozmowy Polonia-Warszawa na ten temat się rozpoczęły i włączamy się do tej dyskusji, wnosząc swoje know-how („Kuryer Polski” z Wisconsin – dwujęzyczne medium czytane przez Amerykanów – i setki profesjonalistów w Stanach Zjednoczonych). Po wizycie prezydenta Bidena w Warszawie mamy niezwykle przychylną prasę w USA.

Czas na działanie, wspólne, razem

.Polacy w kraju i Polonia rozrzucona po świecie są wspaniali, mogą się szczycić wielkimi dziełami polskiej myśli, od Pawła Włodkowica do Karola Wojtyły. Czas, aby te zasoby należycie wykorzystać. Taka szansa dla Polski zdarza się raz na 300 lat. Budujmy polskie lobby w strategicznych dla nas krajach. Budujmy narrację opartą na Pax Polonica, wywodzącej się z kraju solidarności i umiłowania wolności.

Waldemar Biniecki
Krzysztof Gajda
Tekst ukazał się w serwisie DlaPolonii.pl