Miesiąc w Rzymie – wirtualny. Maj 2020

W czasie epidemii koronawirusa wszystkie instytucje kultury we Włoszech zamknięto, więc bardzo szybko zaczęto prześcigać się w ofercie kulturalnej, którą można przenieść do internetu. Na Półwyspie Apenińskim dużą wagę przywiązuje się do niemal codziennego obcowania z kulturą, dlatego tak istotne stało się, aby nie zabrakło jej także teraz. Szczególnie bogatą ofertę wirtualnego zwiedzania przygotowały rzymskie muzea miejskie.

1. Gran Virtual Tour. Wielka wirtualna wycieczka – podróż po dziedzictwie kulturalnym Italii.

.Według zapewnień rządu włoskiego w połowie maja otworzone zostaną muzea i galerie sztuki. Niestety, granice nadal pozostają zamknięte, dlatego włoskie Ministerstwo Dziedzictwa, Kultury i Turystyki zaprasza na „Gran Virtual Tour” – cyfrową podróż wzdłuż całego Półwyspu Apenińskiego. Można odkrywać piękno włoskiego dziedzictwa kulturalnego, nie wychodząc z domu (#iorestoacasa), dzięki wirtualnym wycieczkom po teatrach, archiwach i bibliotekach, muzeach i parkach archeologicznych. Wśród arcydzieł sztuki i architektury nie mogło zabraknąć zabytków rzymskich. We współpracy z Google Arts & Culture udostępniono panoramy i opisy zabytków, filmy, fotogalerie lub wykłady poświęcone sztuce.

www.beniculturali.it

2. La Galleria Nazionale d’Arte Moderna e Contemporanea.

.Narodowa Galeria Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej przechowuje kolekcję sztuki międzynarodowej i włoskiej od XIX do XXI wieku, złożoną z 20 000 dzieł sztuki, w tym obrazów, rysunków, rzeźb i instalacji. Reprezentowane są wśród nich główne ruchy artystyczne z ostatnich dwóch stuleci, od neoklasycyzmu do impresjonizmu, dywizjonizmu i awangard historycznych z początku XX wieku po futuryzm i surrealizm; od ruchu Novecento po tak zwaną Scuola Romana, od pop-artu po arte povera, a ponadto sztuka i artyści współcześni.

3. Bazylika San Giovanni in Laterano

.Kościół katedralny w Rzymie, którego pełna nazwa to Papieska Arcybazylika Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie. Matka i Głowa Wszystkich Kościołów Miasta i Świata (Arcibasilica Papale del SS.mo Salvatore e dei Santi Giovanni Battista ed Evangelista al Laterano; łac. Archibasilica Sanctissimi Salvatoris et Sanctorum Iohannes Baptista et Evangelista in Laterano. Omnium Ecclesiarum Urbi et Orbi Mater et Caput). Najważniejszy kościół w świecie chrześcijańskim, centrum władzy papieskiej i siedziba papieża przez prawie tysiąc lat.

4. Biblioteca Casanatense

.Biblioteka powołana w 1701 roku jako biblioteka publiczna miała swój początek w darze ponad 25 000 tomów książek, które kardynał Girolamo Casanate podarował miastu wraz z pokaźną sumą na budowę dużej biblioteki rzymskiej, powierzając jej prowadzenie dominikanom. W Biblioteca Casanatense przechowywane są rzadkie polonika – aż 127 pozycji to dzieła, których nie ma w polskich bibliotekach. Casanatense jako jedna z dwóch rzymskich bibliotek (obok Nazionale Centrale) posiada XVI-wieczne edycje dzieł Jana Kochanowskiego. Ważnym polskim akcentem jest także kolekcja Artura Wołyńskiego, znana jako Fondo Wolynski lub Biblioteca Polacca.

5. Piramida Cestiusza

.Jedyny w Rzymie ocalały grobowiec w kształcie piramidy zbudowano między 18 a 12 r. p.n.e. z cegły i przykryto marmurowymi płytami z Carrary. Ma ona 36,4 m wysokości i 30 m długości boku podstawy. Trwająca wówczas w mieście egiptomania nie ominęła trybuna ludowego Gajusza Cestiusza Epulone, który zażyczył sobie mieć właśnie takie modne miejsce pochówku. W dodatku w testamencie zobowiązał swych spadkobierców, że budowę muszą ukończyć w ciągu jednego roku. Rodzina wywiązała się z tego zadania, oddając piramidę do „użytku” zmarłego po 330 dniach.

6. Grobowiec Cecylii Metelli

.Najlepiej zachowane mauzoleum na słynnej starożytnej drodze Via Appia. Kwadratowa, betonowa podstawa służy jako fundament, na którym osadzona jest budowla w kształcie walca, obłożona blokami trawertynu. Na ozdobnym fryzie można odczytać napis: „Caecilia / Q. Cretici f. / Metella Crassi”. Cecylia była córką Kwintusa Metellusa Kreteńskiego i prawdopodobnie żoną Marcusa Krassusa. Grobowiec zbudowano w 1 w. p.n.e. Przy wejściu umieszczono fragmenty architektoniczne i rzeźby z innych grobowców. W XIII wieku zamek Caetani oparto na południowej stronie pomnika i wykorzystano grób jako wieżę obronną, budując na jego szczycie blanki. Kształt grobowca zainspirował architektów w Warszawie – wzoruje się na nim wodozbiór z Łazienek Królewskich.

7. Chiesa San Giovanni a Porta Latina (Kościół św. Jana w Łacińskiej Bramie)

.Według Tertuliana, jednego z Ojców Kościoła, w miejscu, gdzie znajduje się kościół św. Jana, wrzucono Jana Ewangelistę do wrzącego oleju, aby zginął śmiercią męczeńską. Kiedy wyszedł z tej strasznej kąpieli bez szwanku, zesłano go na wyspę Patmos. Kościół wybudowano na przełomie V i VI wieku. Nigdy nie był przebudowywany, więc zachował swój wczesnośredniowieczny styl. Kolumny w nawie głównej pochodzą ze świątyni Diany, choć były też zapewne wzięte z innych budowli; bardzo różnią się między sobą.

8. Łuk Septymiusza Sewera

.Został wzniesiony na prośbę senatu w 203 r. i poświęcony cesarzowi Septymiuszowi Sewerowi i jego synom Karakalli i Gecie z okazji zwycięstwa nad Partią. Płaskorzeźby opowiadają o czynach cesarza. Septymiusz zmarł 4 lutego 211 roku podczas wyprawy do Brytanii. Na łożu śmierci miał powiedzieć synom: „Żyjcie w zgodzie, wzbogacajcie żołnierzy, a poza tym możecie gardzić wszystkim”.

9. Istituto Luce Cinecittà

.Lata słodkiego życia.

W latach 50. XX wieku Włochy odkryły dobrobyt. Po wojnie Włosi dawali z siebie wszystko, podwijając rękawy i pokazując światu wytrwałość i talent twórczy, zarówno w dziedzinie przemysłu, jak i sztuki i rozrywki. Idealnym kluczowym momentem w całym tym okresie jest rok 1960, rok premiery filmu Federica Felliniego „La dolce vita”. Ale czy życie Włochów jest takie słodkie? Odpowiedź znaleźć można na wystawie online „Years of dolce vita”.

10. Ancient Rome Live www.ancientromelive.org

.Projekt pod auspicjami The American Institute for Roman Culture. Od 17 lat niestrudzenie propagują historię starożytnego Rzymu. Organizują seminaria, spotkania, konferencje. Zapraszają wszystkich tych, którzy pasjonują się czasami Imperium. Darius Arya, założyciel instytutu, prowadzi konto na Twitterze (@DariusAryaDigs), na którym zaprasza na krótkie wycieczki po rzymskich zabytkach. Z kolei na stronie www.ancientromelive.org można obejrzeć jego ciekawe seminaria m.in. o mitach założycielskich Rzymu czy specjalny wykład dla dzieci „Dowcipy starożytnego Rzymu”.

I jeszcze coś ekstra: „Nabucco” online w rzymskiej operze

www.operaroma.it od 12 do 18 maja

.Niezwykła możliwość obejrzenia dzieła Giuseppe Verdiego w reżyserii Jean-Paula Scarpitty, pod batutą wielkiego Riccarda Mutiego. To bardzo ważna opera dla Włochów. „Va, pensiero” – piękna pieśń żydowskiego chóru niewolników z trzeciego aktu miała duże szanse na to, by stać się hymnem Italii. Nadal traktowana jest jako nieoficjalny hymn, więc jest zawsze bisowana w teatrach operowych na całym półwyspie.

Magdalena Łysiak