Co się dzieje z reaktorem Maria?

Postępowanie w sprawie zezwolenia na wznowienie działalności reaktora Maria nadal trwa – poinformowała Państwowa Agencja Atomistyki. Dodała, że reaktor Maria kończy weryfikację zastrzeżeń dotyczących m.in. klasyfikacji bezpieczeństwa systemów i czeka na Zakładowy Plan Postępowania Awaryjnego.

Reaktor Maria – kiedy wznowi pracę?

.Państwowa Agencja Atomistyki (PAA) zaznaczyła, że postępowanie w sprawie wydania zezwolenia przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki na eksploatację reaktora badawczego Maria jest cały czas w toku. Odniosła się w ten sposób do informacji, jakie przekazał mediom dyrektor departamentu energetyki jądrowej w Ministerstwie Przemysłu Paweł Gajda, który poinformował, że na przełomie lipca i sierpnia br. reaktor Maria może wznowić pracę, gdyż wówczas ma zostać wydane zezwolenie na wznowienie działalności. PAA nie odniosła się do pytania, czy potwierdza ten termin.

Reaktor Maria ma istotne znaczenie dla produkcji niektórych leków izotopowych przeznaczonych do walki z nowotworami.

Jak podaje Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), badawczy reaktor Maria, który mu podlega, to jedyny w Polsce działający reaktor jądrowy. Ma moc 30 MW. Jego budowę rozpoczęto w czerwcu 1970 r., a uruchomiony został w grudniu 1974 r., w ówczesnym Instytucie Badań Jądrowych (IBJ). Według NCBJ reaktor był znaczącym światowym wytwórcą jodu-131 stosowanego w diagnozowaniu i leczeniu chorób tarczycy. Praca reaktora pokrywała 100 proc. polskiego zapotrzebowania na tę substancję. Maria zaspokajała też około 10–20 proc. globalnego zapotrzebowania na molibden-99, który jest stosowany w diagnostyce i terapii onkologicznej – informowało centrum.

Reaktor Maria miał zezwolenie na eksploatację ważne do 31 marca 2025 roku

.PAA dodała, że NCBJ przekazuje regularnie wyjaśnienia do PAA, które są poddawane analizie merytorycznej przez pracowników Agencji pod kątem spełnienia przez reaktor wymagań bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.

„Ostatnie zastrzeżenia dotyczyły głównie klasyfikacji bezpieczeństwa systemów, elementów konstrukcji i wyposażenia reaktora i są na końcowym etapie weryfikacji w PAA” – poinformowała Agencja. Zwróciła uwagę, że do wydania zezwolenia na działalność obiektu jądrowego, czyli takiego obiektu, jakim jest reaktor Maria, potrzebne jest ponadto przekazanie do PAA Zakładowego Planu Postępowania Awaryjnego, który wnioskodawca musi uzgodnić z wojewodą, komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej oraz komendantem wojewódzkim Policji. „PAA czeka jeszcze na informacje w tej materii od NCBJ” – przekazała Agencja.

Wskazała też, że następnie, zgodnie z przepisami ustawy – Prawo atomowe, Prezes PAA musi przekazać projekt zezwolenia do zaopiniowania przez Radę ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej oraz do zgłoszenia ewentualnych uwag przez wnioskodawcę (NCBJ).

„Po wyjaśnieniu ewentualnych wątpliwości co do projektu zezwolenia jego ostateczna wersja zostanie przekazana do podpisu Prezesowi PAA” – stwierdziła Agencja.

Dotychczasowe zezwolenie prezesa Państwowej Agencji Atomistyki na eksploatację jądrowego reaktora badawczego Maria w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku straciło ważność 31 marca br., po 10 latach. Zezwolenie PAA nie zostało dotąd przyznane. Od początku kwietnia br. reaktor pozostaje więc wyłączony.

NCBJ złożyło wniosek o wydanie zezwolenia na eksploatację reaktora w sierpniu 2024 r. Wniosek nie był kompletny. Prezes PAA 11-krotnie wzywał NCBJ do usunięcia braków formalnych, formułując kilkaset uwag.

Prezes PAA ma sześć miesięcy na wydanie decyzji, licząc od dnia wpłynięcia do PAA kompletnego wniosku. Bieg tego terminu jest wstrzymywany, jeśli np. dozór jądrowy wzywa do uzupełnień czy wyjaśnień.

Atom – główne źródło energii w Polsce przyszłości?

.Na temat polskiej transformacji energetycznej, w ramach której docelowo jednym z głównych źródeł energii w Polsce ma stać się energetyka nuklearna, na łamach “Wszystko Co Najważniejsze” pisze Tomasz NOWACKI w tekście “Energetyka jądrowa. Szybki zysk czy tania energia dla następnych pokoleń?“.

“Rozwój rodzimego przemysłu to wymierne korzyści dla całej polskiej gospodarki. Możemy u nas zbudować zarówno sektor pracujący na rzecz OZE, jak i na rzecz energetyki jądrowej. Mało kto wie, że 60 polskich firm w ciągu ostatnich 10 lat było zaangażowanych w 40 projektów jądrowych w 24 krajach świata na trzech kontynentach. To głównie firmy budowlane i dostarczające wyposażenie do elektrowni jądrowych. Analiza Ministerstwa Energii wykazała także, że ponad 200 polskich przedsiębiorstw posiada kompetencje, które można bardzo szybko dostosować do wymagań sektora jądrowego. To olbrzymi potencjał i szansa na jak największy udział polskiego przemysłu w realizacji projektu jądrowego w naszym kraju. Warto w tym kontekście wspomnieć o Korei Południowej, która budowała swoją potęgę jądrową stopniowo. Pierwszą elektrownię w tym kraju w całości zbudował dostawca technologii, czyli strona amerykańska, lecz każda kolejna siłownia jądrowa była budowana z coraz większym udziałem przemysłu koreańskiego. Obecnie to Koreańczycy wytwarzają zbiorniki reaktora i wytwornice pary dla elektrowni amerykańskich, a przede wszystkim eksportują elektrownie za granicę, czego przykładem są cztery reaktory zbudowane ostatnio w Zjednoczonych Emiratach Arabskich”.

“Konieczność transformacji naszej energetyki wymaga podjęcia decyzji. Czy zbudujemy teraz stabilne źródło energii dla czterech pokoleń, czy też nasze dzieci, a później także wnuki będą musiały co pokolenie odtwarzać wielkim kosztem moc wytwórczą w sektorze elektroenergetyki?”.

“Kierując się interesem obywateli, a nie krótkoterminową perspektywą zysku dla ograniczonego kręgu inwestorów komercyjnych, należy przyjąć długą perspektywę czasową. Elektrownie jądrowe będą produkowały energię elektryczną nawet przez 80 lat, co mimo wysokich kosztów inwestycyjnych czyni je najtańszym źródłem energii elektrycznej. Dla przykładu, podczas gdy koszty paliwa i emisji dwutlenku węgla to 70–80 proc. kosztów prądu w elektrowni gazowej, w elektrowni jądrowej to zaledwie 10 proc.” – pisze Tomasz NOWACKI.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/tomasz-nowacki-energetyka-jadrowa-szybki-zysk-czy-tania-energia-dla-nastepnych-pokolen/

PAP/ Anna Bytniewska/ LW