Festiwal romantyzmu w Łazienkach [Program]

Klasyczne i romantyczne kompozycje, szczególnie lubiane przez Fryderyka Chopina, złożą się na program VII Festiwalu romantycznych kompozycji: Elsner i jego następcy. Festiwal romantyzmu odbywać się będzie od 29 sierpnia do 3 września w Łazienkach Królewskich w Warszawie.

Festiwal romantyzmu w stolicy

.Podczas siedmiu koncertów będą przypomniane muzyczne fascynacje Fryderyka Chopina, między innymi operowym belcantem, sztuką improwizacji i romantyczną pieśnią.

„»Salon Chopina« to hasło przyświecające festiwalowi. Kompozycje wielkich romantyków, które w tym salonie będą rozbrzmiewać, w pewien sposób wskazują na podstawy indywidualnego stylu oraz odsłaniają wzajemne oddziaływanie Chopina i twórców mu współczesnych” – zaznaczył w wypowiedzi dla PAP Andrzej Giza, ze Stowarzyszenia Ludwiga van Beethovena.

W recitalu inauguracyjnym – 29 sierpnia o godz. 18.30 – pianista Krzysztof Książek, grający na fortepianie historycznym, przypomni transkrypcje ulubionych przez Chopina oper Mozarta, Rossiniego, Donizettiego i Belliniego.

W dwóch kolejnych recitalach 30 sierpnia, o godz. 17.00 i 19.30, zaprezentują się polscy kandydaci do XIX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, Jan Widlarz i Jehuda Prokopowicz.

31 sierpnia o godz. 18.30 odbędzie się recital Piotra Orzechowskiego, pianisty jazzowego i kompozytora znanego też jako Pianohooligan. „Ten występ będzie formą współczesnej odpowiedzi na sztukę improwizacji, tak istotną dla stylu Chopina” – zaznaczają organizatorzy festiwalu.

Podczas recitalu wokalnego 1 września o godz. 18.30 sopranistka Ewa Leszczyńska interpretować będzie polskie pieśni romantyczne. W polskiej kulturze pieśń romantyczna odegrała ważną rolę nie tylko jako forma artystyczna, ale także jako wyraz emocji i uczuć patriotycznych. Nadal jest chętnie wykonywana i ceniona, jako ważny element dziedzictwa.

Stanisław Moniuszko, który uznawany jest za głównego twórcę polskiej pieśni romantycznej, napisał ponad 200 pieśni; wypełniły one dwanaście tomów „Śpiewników domowych”. Obok Moniuszki pieśni komponowali m.in. Antoni Stolpe i Józef Elsner, patron festiwalu.

Epoka klasyczna i romantyczna

.Podczas recitalu zostaną zaprezentowane mniej znane pieśni polskich kompozytorów epoki klasycznej i romantycznej. Będą to m.in. Michała Kleofasa Ogińskiego „Piu non desidero”; Józefa Elsnera „Pasterka” i „Dumka jednej Litewki”, Juliana Fontany „Smutna rzeka”, Haliny Krzyżanowskiej „Zakochana”, Fryderyka Chopina „Czary”, Stanisława Moniuszki „Chłopiec i dziewczyna”.

Specjalnego charakteru – jak zaznaczają organizatorzy festiwalu – nabierze 2 września o godz. 18.30 – recital laureata Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Królowej Elżbiety Belgijskiej z 2025 roku, francuskiego pianisty Arthura Hinnewinkela. W programie znajdą się utwory Fryderyka Chopina, Franciszka Liszta, Maurice’a Ravela, Béli Bartóka oraz Ludwiga van Beethovena.

W finale VIII Festiwalu kompozycji romantycznych – 3 września – publiczność wysłucha recitalu Tymoteusza Biesa, w którym pianista przypomni utwory Roberta Schumanna, Sigismunda Thalberga i Friedricha Kalkbrennera.

Organizatorami Festiwalu Romantycznych Kompozycji są Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena i Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Koncerty odbywają się w Pałacu na Wyspie. Autorką festiwalowego plakatu jest Patrycja Longawa.

Fryderyk Chopin. Próba zdekodowania jego muzyki

.”Ktokolwiek próbował zdefiniować stylistycznie muzykę Chopina, nie odmawiał jej przynależności do romantyzmu. (…) A jednak równie często ów romantyzm Chopina jest dookreślany, dobarwiany i odbarwiany” – pisał prof. Mieczysław TOMASZEWSKI, muzykolog i teoretyk muzyki, w książce „Chopin. Człowiek – dzieło – rezonans”, której fragment ukazał się we „Wszystko co Najważniejsze”.

Jak podkreśla prof. Mieczysław TOMASZEWSKI, „Chopin był modernistą, a nawet muzycznym »futurystą« romantycznej epoki”. 

„Styl indywidualny Chopina – będąc zarazem owym „wcieleniem romantyzmu” i jego swoistą transcendencją – wniósł do europejskiej romantyczności parę rysów szczególnych lub szczególnie silnie zaakcentowanych. Z pewnością jest wśród nich poetyckość, podniesiona do wysokiej potęgi, jest odświeżający, inspirujący, nieskażony folkloryzm oraz przeniknięcie muzyki tonem narodowym, szlachetnym i żarliwym. Cechy pozostałe rymują się na ogół z tymi, które stały się wspólne dla pokolenia, choć pewna odrębność Chopina zaznacza się w każdym aspekcie – można by powiedzieć, że polega na samoograniczeniu i kontradykcyjności. Samoograniczenie widać w postępującym rezygnowaniu z czystej wirtuozerii, w odrzuceniu programowości, w dyskrecji w sferze emocjonalnej. Dynamizujące tę muzykę jednoczesne wystąpienie tendencji przeciwstawnych zdaje się konstytutywne dla tego zespołu cech, który można by nazwać syndromem Chopina” – przekonuje prof. Mieczysław TOMASZEWSKI.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/mieczyslaw-tomaszewski-chopin-czlowiek-dzielo-rezonans-muzyka-chopina/

Konkurs Chopinowski ma prawie sto lat

.Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina to jedna z najstarszych i najważniejszych imprez tego rodzaju na świecie. Konkurs wyjątkowy, poświęcony w całości twórczości jednego artysty – największego polskiego kompozytora Fryderyka Chopina – pisze Aleksander LASOWSKI na łamach „Wszystko co Najważniejsze”.

Co pięć lat pianiści z całego świata przybywają do Warszawy, by walczyć o tytuł najlepszego chopinisty swojego pokolenia. Oczywiście udział w konkursie to niesamowita próba nerwów, co jednak znacznie ważniejsze – to możliwość zaprezentowania swojego talentu milionom widzów z całego świata, wreszcie – wspaniała okazja, by rozpocząć oszałamiającą karierę o globalnym rozmachu.

Konkurs Chopinowski powołał do życia Jerzy Żurawlew, polski pianista urodzony w 1887 roku w Rostowie nad Donem. Do poświęcenia się zawodowo pianistyce miały go przekonać trzy zdarzenia – zauroczenie grą Ignacego Jana Paderewskiego, którego usłyszał w ósmym roku życia, fascynacja Polonezem A-dur Fryderyka Chopina oraz opinia Józefa Hoffmana, że posiada wybitny talent muzyczny. W 1907 roku Żurawlew przyjechał do Warszawy, gdzie podjął studia w Instytucie Muzycznym u Aleksandra Michałowskiego.

W 1922 roku, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Żurawlew założył szkołę muzyczną w Białymstoku. Jak przyznawał, to właśnie wtedy zaczął myśleć o zorganizowaniu konkursu w całości poświęconego muzyce Chopina.

„Wracałem z Białegostoku pociągiem. Pełno było młodzieży. Usłyszałem rozmowy: »Chopin to jest zło«, »roztkliwia duszę ludzką«, »to jest sentymentalizm, którego nie da się pogodzić z dzisiejszym światem«, »trzeba go wycofać z programu konserwatorium«. »No ładne rzeczy. Jak temu zapobiec?« – zastanawiałem się. Pomyślałem, że skoro szaloną popularnością cieszą się wszelkiego rodzaju zawody sportowe, to może właściwą formą będzie konkurs” – opowiadał po latach. Wkrótce potem – w roku 1925 – z jego inicjatywy rozpoczęły się starania o zorganizowanie międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego. Pierwsza edycja konkursu odbyła się w 1927 roku w pięknym gmachu Filharmonii Warszawskiej.

Do udziału w konkursowych szrankach stanęło 26 pianistów z ośmiu krajów. Wśród nich był reprezentujący Związek Radziecki dwudziestoletni Dymitr Szostakowicz, który zresztą żadnej nagrody nie zdobył. Zwyciężył inny pianista radziecki, Lew Oborin, a miejsca drugie i trzecie przypadły reprezentantom Polski – Stanisławowi Szpinalskiemu i Róży Etkin-Moszkowskiej. Uczestnicy konkursu ćwiczyli w prywatnych domach zamożnych warszawiaków, jako że organizatorzy pierwszej edycji nie pomyśleli o tym, by zapewnić odpowiednią liczbę sal do ćwiczeń. To niedopatrzenie nigdy się już nie powtórzyło.

Druga edycja konkursu odbyła się w 1932 roku. Jednym z jurorów był wielki polski kompozytor Karol Szymanowski, a honorowym gościem jury był specjalnie na tę okazję przybyły z Francji Maurice Ravel. W drugim konkursie zwyciężył 21-jednoletni emigrant rosyjski z Paryża, Aleksander Uniński – cały tekst [LINK].

PAP/ Anna Bernat/ LW