Prof. Michał KLEIBER: Najważniejsze wybory Polaków

Najważniejsze wybory Polaków

Photo of Prof. Michał KLEIBER

Prof. Michał KLEIBER

Redaktor naczelny "Wszystko Co Najważniejsze". Profesor zwyczajny w Polskiej Akademii Nauk. Prezes PAN 2007-2015, minister nauki i informatyzacji 2001-2005, w latach 2006–2010 doradca społeczny prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO. Kawaler Orderu Orła Białego.

Ryc.: Fabien Clairefond

zobacz inne teksty Autora

Wybory prezydenckie zdefiniują najbliższe kilka lat w naszym kraju. Wpłyną na bezpieczeństwo naszego kraju, wzmocnienie lub osłabienie najważniejszych sojuszy, ambitny rozwój lub pasywne trwanie – pisze prof. Michał KLEIBER

.W przeanalizować poglądy kandydatów. Mimo, że na niektóre z ważnych spraw ich poglądy są bardzo podobne. Niekoniecznie wynika to rzecz jasna z ich przekonań, ale często z chęci wyjścia naprzeciw szeroko demonstrowanym społecznym oczekiwaniom w tych sprawach, a więc jest efektem sondaży, badań i dopasowania się do wyborców. Dotyczy to chociażby domagania się od Ukrainy wdzięczności za ofiarowaną pomoc i rozliczenia się za zbrodnie popełnione w czasie II wojny światowej, wzmacniania ochrony na granicy z Białorusią, sukcesywnego zwiększania wydatków na obronność, sprzeciwu wobec wprowadzenia w Polsce euro czy wsparcia dla krajowych firm nawet kosztem zachowania rynkowej konkurencyjności.

.Warto więc porównać deklarowane przez kandydatów w takich kwestiach, jak:

* stałość poglądów, tworząca wiarę w prezentowane obietnice i czytelność promowanej wizji przyszłości,

* wola zdecydowanych działań i ich charakter na rzecz przestrzegania w Polsce konstytucji i praworządności,

* zamierzenia dotyczące naprawy systemu sądownictwa, wymagającego w powszechnej opinii bardzo daleko idących zmian,

* skuteczne dążenie do choćby tylko umiarkowanego konsensusu partii politycznych w sprawach kluczowych dla naszej przyszłości, umożliwiającego na przykład promocję osiągnięć Polski w ostatnich 35 latach bez nieustannej krytyki działań polityków o odmiennych poglądach,

* dbałość o dynamikę rozwoju kraju i wsparcie dla strategicznych inwestycji, takich jak CPK, terminal kontenerowy w Świnoujściu czy elektrownie atomowe,

* wspieranie polityki bezpieczeństwa, nie tylko w niebudzącej kontrowersji sprawie zwiększenia produkcji broni w Polsce, ale także rozwiązywania bardzo dzisiaj złożonych problemów dotyczących różnorodnych konfliktów hybrydowych,

* zasady zdecydowanej polityki migracyjnej, chroniącej nasze bezpieczeństwo, ale jednak uwzględniającej pozyskiwanie wykwalifikowanych pracowników,

* promocja kompleksowych programów repatriacyjnych dla Polaków mieszkających za granicą,

* aktywna dbałość o ewidentnie zagrożoną dziś wolność mediów,

* podjęcie zdecydowanych działań na rzecz zakończenia kryzysu w sektorze ochrony zdrowia,

* troska o inkluzywną politykę społeczną oraz o będącą u nas w poważnym kryzysie demografię, wyrażającą się m.in. planowanymi działaniami na rzecz wzrostu dzietności,

* poparcie inicjatyw deregulacyjnych jako niezbędny element przyspieszenia wzrostu gospodarczego,

* wzmacnianie niskiego obecnie poziomu inwestycji, wymagające ze względu na fakt, iż decyzje inwestycyjne muszą zawsze być podejmowane z kilkuletnim wyprzedzeniem, długofalowego podejścia ponad podziałami partyjnymi,

* zasady polityki energetycznej, w tym atomowej, z zachowaniem równowagi między utrzymaniem konkurencyjności gospodarki a spokojem społecznym,

* troska o niskie ceny energii i polskie rolnictwo w kontekście polityk klimatycznych,

* sposoby i zakres wprowadzanych zmian w edukacji, znaczne zwiększenie środków na naukę oraz wspieranie innowacyjności gospodarki, szczególnie w aspekcie tworzenia i wdrażania nowych technologii oraz zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu.

.W polityce zagranicznej ważne są deklaracje kandydatów w takich sprawach, jak:

* dbałość o kluczowe dla naszego bezpieczeństwa dobre relacje ze Stanami Zjednoczonymi,

* aktywna rola w umacnianiu NATO, niezwykle istotna ze względu na nasze położenie geograficzne i realna ze względu na nasz obecny potencjał gospodarczy i wzorcowy poziom wydatków na obronność,

* umacnianie pozycji naszego kraju w ramach Unii Europejskiej, niewykluczające krytyki wielu aspektów jej funkcjonowania i działań na rzecz jej poprawy, ale prowadzone w przekonaniu o konieczności istnienia silnej europejskiej organizacji zapewniającej trwały rozwój naszego kontynentu,

* aktywne wspieranie inicjatyw takich jak Trójmorze i Trójkąt Weimarski, a w przyszłości, miejmy nadzieję, ponownie Grupy Wyszehradzkiej,

* polityka zagraniczna na rzecz dobrych relacji z ważnymi partnerami, mająca fundamentalne znaczenie dla naszej pozycji międzynarodowej, budowy korzystnego wizerunku Polski w Europie i świecie, bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej.

.Niektóre z dalszych stojących przed nami problemów zdefiniować można w postaci czytelnych dylematów. Zacznijmy od tych dotyczących kwestii krajowych:

* Czy priorytetem w życiu polskiego społeczeństwa powinna być ugruntowana tożsamość narodowa czy raczej wielokulturowość i pełna otwartość na zachodzące zmiany? Innymi słowy, czy Polska powinna kontynuować wielowiekowe narodowe i światopoglądowe tradycje, wykorzystywać swoje historyczne doświadczenia, czy też stawiać na pojawiające się coraz częściej nowe obyczaje i szeroko promowane poglądy symbolizowane na przykład akronimem LGBT, pomysłami w rodzaju „aborcja na żądanie” i „pigułka dzień po” czy likwidacją Funduszu Kościelnego?

* Czy w obliczu licznych wyzwań, złożoności współczesnego świata i często skrajnych poglądów naszych polityków dla spokojnego kontynuowania tak imponującego w ostatnich dekadach rozwoju lepsza byłaby, przynajmniej do uzyskania większego politycznego konsensu, kohabitacja, czyli prezydent i rząd reprezentujący różne poglądy polityczne, czy może lepiej byłoby mieć całość politycznych decyzji po jednej stronie politycznego zróżnicowania?

* Czy wydatki na wzmacnianie armii powinny być ponoszone niezależnie od ewentualnego ograniczenia wydatków na ochronę zdrowia, edukację, naukę i działania innowacyjne, czy raczej powinny być one uzależnione od możliwości wsparcia także tych obszarów?

* Czy należy całkowicie zawiesić finansowanie działań na rzecz walki ze zmianami klimatu, czy raczej w głęboko przemyślanych, wybranych obszarach finansowanie powinno być kontynuowane?

* Czy ważne jest prowadzenie polityki społecznej z dbałością o gorzej sytuowane warstwy społeczeństwa, czy raczej lepsza jest promująca wzrost gospodarczy polityka liberalna, nieakcentująca potrzeby niwelowania nierówności?

* Czy fatalna sytuacja demograficzna wymaga konkretnych, zdecydowanych działań, czy raczej jej złożoność i zależność od wielu czynników wyklucza aktywny wpływ na jej poprawę ze strony bieżących działań politycznych?

.Dylematów nie brakuje oczywiście także w polityce zagranicznej, są to m.in.:

* Stosunek do narodowej autonomii – czy powinniśmy jako państwo zachować całkowitą suwerenność i decyzyjną niezależność, czy raczej ważniejsze dla naszej przyszłości byłoby cedowanie, w wyniku świadomie podejmowanych decyzji przez parlament lub powszechne referenda, pewnych decyzji na fora organizacji międzynarodowych, w szczególności Unii Europejskiej i NATO?

* Czy i w jakim zakresie powinniśmy dbać o jak najlepsze stosunki z rosnącymi światowymi potęgami, takimi jak Chiny czy Indie, biorąc np. pod uwagę trwającą zimną wojnę USA z Chinami?

* Czy powinniśmy kontynuować politykę traktowania Rosji jako odwiecznego zagrożenia, czy może, wzorem Niemiec i Francji, nie wykluczać w mniej czy bardziej odległej przyszłości stworzenia dobrosąsiedzkich relacji z tym państwem?

.Waga tych wyborów prezydenckich jest w obecnych czasach tak fundamentalna. Niezbędna jest głęboka refleksja na temat przewidywanych działań przyszłego prezydenta i ocena, jak poszczególni kandydaci popierają sformułowane powyżej stanowiska bądź części alternatyw, a następnie na tej podstawie podjąć ostateczną wyborczą decyzję.

Nasza decyzja będzie miała wielki wpływ na przyszły kształt naszej Ojczyzny.

Michał Kleiber

Tekst ukazał się w nr 71 miesięcznika opinii „Wszystko co Najważniejsze” [PRENUMERATA: Sklep Idei LINK >>>]. Miesięcznik dostępny także w ebooku „Wszystko co Najważniejsze” [e-booki Wszystko co Najważniejsze w Legimi.pl LINK >>>].

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 29 maja 2025