Walka z wykluczeniem komunikacyjnym

Zaczęło funkcjonować prawie 1400 nowych linii autobusowych w całym kraju. Nowymi połączeniami objęto 850 gmin zamieszkałych przez ponad 9 mln osób! – pisze Andrzej ADAMCZYK

Walka z wykluczeniem komunikacyjnym jest jednym z wyzwań, które postawił przed sobą nasz rząd. W XXI wieku w dużym europejskim kraju, jakim jest Polska, są ludzie, którzy borykają się z trudnościami w dojeżdżaniu do pracy, szkoły czy lekarza. Istnieje wiele regionów, do których nie można dotrzeć transportem publicznym. Co więcej, w ostatnich latach te problemy się nasiliły.

Dlatego podjęliśmy to ważne wyzwanie. Stworzyliśmy plan walki z wykluczeniem komunikacyjnym. Dotyczy to zarówno transportu drogowego, jak i kolejowego, ponieważ przez wiele ostatnich lat likwidowano lokalne połączenia autobusowe, likwidowano linie kolejowe, a dworce popadały w ruinę. Proces odtwarzania tego, co zostało utracone, oraz kształtowania nowych możliwości jest żmudny, ale warto podjąć się tego zadania. Dbałość o dobre skomunikowanie mieszkańców polskich gmin i powiatów jest jednocześnie dbałością o zrównoważony rozwój całego kraju.

Mamy przekonanie, że każdy, niezależnie od tego, z którego regionu Polski pochodzi, ma takie samo prawo do poczucia, że państwo nie zostawia go w potrzebie, że jest wartościowym obywatelem i że może rozwijać się tak, jak tego chce, i że na to zasługuje.

Walka z wykluczeniem komunikacyjnym w transporcie drogowym opiera się na dwóch filarach. Pierwszym z nich jest Fundusz Dróg Samorządowych. Jest to instrument, dzięki któremu już w 2019 r. do samorządów trafiło 6 mld zł na budowę i modernizację dróg gminnych i powiatowych. Jest to kwota rekordowa: do tej pory nie było tak ambitnego programu, który stawiałby sobie za cel szybką i jednoznaczną poprawę sytuacji na polskich drogach lokalnych. Zakładamy, że w ciągu 10 lat na ten cel rząd przeznaczy 36 mld zł. Już w tym roku w wielu gminach i powiatach Polacy odczuwają korzystne zmiany w jakości dróg. Chcemy, aby polskie drogi były jak najbezpieczniejsze – i dzięki pieniądzom rządowym inwestowanym w drogi samorządowe idziemy w tym kierunku.

Drugim, nie mniej ważnym filarem walki rządu z wykluczeniem komunikacyjnym jest Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Państwo musi wspomóc samorządy, których zadaniem jest organizacja transportu zbiorowego. Przed laty błędnie przyjęto, że wszystkie kwestie z tym związane wyreguluje tzw. „niewidzialna ręka rynku”. Okazało się jednak, że jest to myślenie błędne. Nie wszystkie bowiem połączenia lokalne, które nie generują zysku, są niepotrzebne. Dlatego należało stworzyć mechanizm, który pozwoli doprowadzić do zwiększenia liczby lokalnych połączeń autobusowych w każdym regionie kraju – nie tylko tam, gdzie samorządy są na tyle bogate, aby samodzielnie taki transport zorganizować.

Na początku 2019 r. według różnych wyliczeń na obszarach wykluczonych komunikacyjnie mieszkało ponad 10 mln Polaków. Do bardzo wielu miejscowości nie docierał żaden środek transportu zbiorowego, a ich mieszkańcy byli skazani na jazdę samochodem lub rowerem albo pozostanie w domu. Teraz mogą liczyć na wsparcie ze strony rządu. W tym roku na dofinasowanie przywracanych linii autobusowych przeznaczyliśmy 300 mln zł. W kolejnych latach będzie to 800 mln zł rocznie. Te pieniądze już pracują na rzecz polskich regionów. Na początku września br. zaczęło funkcjonować prawie 1400 nowych linii autobusowych w całym kraju. Nowymi połączeniami zostanie objętych ok. 850 gmin zamieszkałych przez ponad 9 mln osób!

Zdajemy sobie oczywiście sprawę, że jest to wciąż wynik niewystarczający. Dlatego ogłaszamy kolejne nabory wniosków, dzięki którym samorządowcy będą mogli występować do rządu o wsparcie. To od samorządów, ich determinacji i woli współpracy z wojewodami zależy, w jakim stopniu skorzystają z tych środków, by zmniejszyć skalę wykluczenia komunikacyjnego w swoich regionach.

Po raz kolejny chcę zaapelować do samorządowców o współpracę w tym zakresie. Jesteśmy otwarci na wasze wnioski, chcemy wspierać przywracanie lokalnych połączeń autobusowych. Wspólnie podejmijmy walkę z wykluczeniem komunikacyjnym! To od naszej pracy i determinacji zależy, czy Polacy w różnych regionach kraju odzyskają możliwość poruszania się po swojej gminie i po swoim powiecie.

Walka z wykluczeniem komunikacyjnym, obok wymiaru ogólnoludzkiego, społecznego, ma także wymiar gospodarczy.

Nie da się budować państwa, w którym rozwój jest zrównoważony, w sytuacji, w której jego mieszkańcy są niejako więźniami jednej tylko gminy czy jednego powiatu.

Większa mobilność społeczna oznacza lepszą dostępność dobrze płatnych miejsc pracy. Pozwala także na rozwijanie biznesu w wielu branżach poza miejscowością, w której dana firma powstała. Ułatwia poszukiwanie pracowników, miejsc na przedstawicielstwa i nowych rynków zbytu.

Przywracanie połączeń autobusowych i modernizacja dróg lokalnych oznaczają zwiększenie szans rozwojowych w każdym regionie kraju. Pamiętać należy także o wielkich inwestycjach drogowych. Dlatego konsekwentnie realizujemy Program Budowy Dróg Krajowych. Budujemy ponad 1000 km dróg ekspresowych i autostrad. Dzięki otwieranym sukcesywnie odcinkom dróg widzimy wyraźnie, jak szybko i jak pozytywnie zmienia się życie mieszkańców miast i miasteczek, w pobliżu których powstał węzeł drogi ekspresowej czy autostrady. Dzięki temu turyści z odległych miejsc mogą łatwiej dotrzeć do malowniczo położonych miasteczek. Dzięki temu mieszkańcy tych miasteczek mogą łatwiej dojechać do pracy do większego ośrodka, bez konieczności porzucania życia w rodzinnej miejscowości.

Ważnym tematem jest także bezpieczeństwo. Nie da się przecenić dobrze utrzymanej infrastruktury drogowej – z chodnikami, ścieżkami rowerowymi, z dobrze oświetlonymi przejściami dla pieszych. Zbudowanie dobrze zaplanowanej i dobrze utrzymanej infrastruktury lokalnej, ale także obwodnic wokół miast zwiększa poziom bezpieczeństwa w tych miastach. Ruch ciężki jest natychmiast wyprowadzany na zewnątrz, dzięki czemu mieszkańcy mogą poczuć się bezpieczniej. Dzieje się tak za każdym razem – czy dotyczy to Ryk, Ostrowa Wielkopolskiego, Suwałk, czy innych miast – oddanie do użytkowania nowej drogi, zwłaszcza obwodnicy, zawsze oznacza oddech dla mieszkańców.

.Przez ostatnie cztery lata staraliśmy się tworzyć warunki do walki z istniejącym w Polsce wykluczeniem komunikacyjnym. Mamy za sobą trudny czas przygotowań i ciężką pracę, której pierwsze efekty są już widoczne. Jest rzeczą oczywistą, że wszystkich zaległości, powstałych przez ostatnie kilkadziesiąt lat, nie można nadrobić w ciągu kilkudziesięciu dni, kilkudziesięciu tygodni czy nawet kilkudziesięciu miesięcy. Jednakże weszliśmy na drogę, która wiedzie do celu. A jest nim dobrze skomunikowane polskie społeczeństwo – takie, w którym każdy może korzystać z owoców wzrostu gospodarczego i w którym każdy obywatel czuje, że instytucje państwowe pracują także dla niego.

Andrzej Adamczyk