OD REDAKCJI: Każdy miesiąc zaczynamy od rekomendacji tego, co w najbliższym czasie wypadałoby zobaczyć, wysłuchać, przeżyć w intelektualnej i kulturowej stolicy kontynentu. Wybór tego, co najważniejsze!
1. Paris est une fête
W kilku skoordynowanych zamachach terrorystycznych w Paryżu 13 listopada 130 osób straciło życie. Nie sposób o tym nie wspomnieć nawet w tym zestawieniu. Przede wszystkim dlatego, że mieszkańcy stolicy Francji pragną chyba bardziej niż kiedykolwiek pokazać, że Paryż to miejsce, gdzie celebruje się życie, sztukę, dobre jedzenie, wino, przyjaźń, miłość. Wydana pośmiertnie w 1964 roku książka Ernesta Hemingwaya „Paris est une fête” (polski tytuł to „Ruchome święto”, a angielski „Movable Feast”) stała się teraz, po zamachach, symbolem życia francuskiej stolicy. I ciągle się wspina w rankingach najlepiej sprzedających się książek. Opowiada o kilku latach spędzonych przez pisarza w Paryżu w latach 20. poprzedniego wieku. Był to czas, kiedy ludzie przesiadywali w kawiarniach i restauracjach, dyskutowali i oczywiście dużo świętowali. Podobnie jak dzisiaj. I mam nadzieję, że jutro też.
„Paris est une fête”, Ernest Hemingway
2. Warlikowski w Operze Paryskiej
„Zamek Sinobrodego” z muzyką Béli Bartóka oraz „Głos ludzki” Francisa Poulenca na podstawie tekstu Jeana Cocteau. Dwie jednoaktowe opery połączone ze sobą w dyptyk przez Krzysztofa Warlikowskiego. Zestawienie dwóch dzieł sztuki diametralnie różnych kompozytorów, których twórczości nie da się porównać, to ogromne wyzwanie i ryzyko. Jednak po raz kolejny ten polski artysta, niezwykle ceniony nad Sekwaną, zbiera doskonałe recenzje za swoją twórczość.
„Le Château de Barbe-Bleue”, Opéra en un acte (1918), „La Voix humaine”, Tragédie lyrique en un acte (1959). Reżyseria: Krzysztof Warlikowski, Palais Garnier, Place de l’Opéra 75009 Paris, Metro: Opéra. Do 12 grudnia 2015.
3. Mistrz da Vinci
.„Kodeks atlantycki” to zebrany pośmiertnie zbiór notatek Leonarda da Vinci — rękopisów oraz niezliczonych rysunków, analiz z takich dziedzin, jak: astronomia, matematyka, zoologia. „Codex Atlanticus” na co dzień znajduje się w Mediolanie. Obecnie jego znaczna część jest po raz pierwszy wystawiona w Paryżu. Publiczność może dzięki tej wystawie odkryć wiele aspektów pracy mistrza, a także porównać pierwotne szkice i rysunki z wynalazkami faktycznie przez niego zrealizowanymi.
Leonardo Da Vinci, Il Genio. Pinacothèque de Paris. 8, rue Vignon, 75009 Paris. Metro: Madeleine. Wystawa czynna do 31 stycznia 2016.
4. COP21
.Konferencja COP21, dotycząca zmian klimatycznych, do której Paryż przygotowywał się długie miesiące, będzie również pretekstem do zorganizowania wielu wydarzeń kulturalnych, wystaw, a także instalacji ulicznych. Olafur Eliasson, artysta duńsko-islandzki, przygotował na tę okazję dwanaście dziesięciotonowych bloków lodu, które ułożone w okrąg będą topniały od 3 grudnia przed Panteonem. Z kolei Grand Palais zorganizuje na 4000 m² ogromną darmową wystawę połączoną z 60 konferencjami, na której przedstawione zostaną najnowsze rozwiązania zapobiegające skutkom zmian klimatycznych.
Solutions COP21. Grand Palais. 3, Avenue du Général Eisenhower, 75008 Paris. Metro: Champs-Elysées-Clemenceau. Wystawa czynna od 4 do 10 grudnia 2016.
5. Marché de Noël
.Co roku przyciąga blisko 15 milionów zwiedzających. Na czas okołoświąteczny część Pól Elizejskich zamienia się w świąteczną wioskę. 180 drewnianych domków już jest ustawionych na najpiękniejszej alei świata. W tym roku w związku ze szczytem COP21 jarmark świąteczny też jest bardziej ekologiczny. Sprzedawcy zamiast plastikowych siatek muszą zaproponować swoim klientom torebki przyjazne środowisku. To samo dotyczy plastikowych kubków, a także części oświetlenia, które będzie energooszczędne, tak samo jak tegoroczne iluminacje świąteczne.
Marché de Noël des Champs–Elysées. Metro: Champs-Elysées-Clemenceau. Jarmark czynny do 3 stycznia 2016.
6. Portrety florenckie w Paryżu
.Muzeum Jacquemart-André zdecydowanie ma słabość do sztuki włoskiej. Tym razem można w nim podziwiać wielką wystawę poświęconą renesansowi i Florencji — galerie wspaniałych portretów. W XVI wieku stały się one powszechne wśród elit florenckich, które w ten sposób okazywały swój status. Dziś możemy zapoznać się z szeroką panoramą sztuki florenckiej tego okresu wraz z jej ewolucją. W sumie obejrzeć można około 40 dzieł, wśród których znajdują się obrazy takich artystów, jak Pontormo, Bronzino czy Salviati.
„Florence, portraits à la cour des Médicis”. Musée Jacquemart-André. 158, boulevard Haussmann, 75008 Paris. Metro: Miromesnil. Wystawa czynna od 25 stycznia 2016.
7. „Kosmos” Andrzeja Żuławskiego
15 lat trzeba było czekać na nowy film Andrzeja Żuławskiego. Po filmie „Wierność” z Sophie Marceau, który reżyser nakręcił w roku 2000, najnowsze jego dzieło to ekranizacja powieści Witolda Gombrowicza „Kosmos”. W książce akcja rozgrywa się w XX-leciu międzywojennym, natomiast w filmie została osadzona we współczesności. „Kosmos” swoją światową premierę miał na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno, gdzie Żuławski zdobył nagrodę za najlepszą reżyserię. Natomiast w grudniu film będzie miał swoją premierę we Francji.
„Cosmos”, reż. Andrzej Żuławski, w kinach we Francji od 9 grudnia.
8. 3000 lat historii perfum
.Słowo „perfumy”, które pochodzi od łacińskiego „fumus” („dym”), wskazuje na to, że zanim powstały nowoczesne techniki tworzenia zapachów, te pierwsze zapachy uzyskiwano, paląc drewno, żywicę, liście czy zioła. Perfumeria Fragonard istniejąca od 1926 roku powstała w Grasse, mieście perfum, znajdującym się na południu Francji. Natomiast w Paryżu Fragonard zaprasza do swojego muzeum, w którym znajduje się jedna z najbogatszych kolekcji przedmiotów związanych z tworzeniem perfum, dzięki której można prześledzić 3000 lat historii i techniki produkcji zapachów.
Le Musée du Parfum, 9 rue Scribe, 75009 Paris. Metro: Opera. Wstęp do muzeum jest wolny.
9. Philippe Halsman w Jeu de Paume
.Można nie znać Philippe’a Halsmana z imienia i nazwiska, ale niemożliwe jest, żeby nie znać jego dzieł. Zdjęcia np. Alberta Einsteina pokazującego język, Alfreda Hitchcocka palącego cygaro czy portrety Salvadora Dalego przeszły już do historii. A sam Halsman uważany jest za jednego z największych fotografów XX wieku. Urodzony na Łotwie, dużą część swojego życia spędził w Nowym Jorku, gdzie pracował m.in. dla magazynu „Life”, do którego wykonał 101 okładek. W Paryżu współpracował m.in. z magazynem „Vogue”. Jego fotografie charakteryzują się wielką dbałością o szczegóły, świetnym warsztatem technicznym, a także bezpośrednim podejściem do fotografowanej osoby. Podczas 30-letniej współpracy ze wspomnianym Salvadorem Dalim wymyślił technikę „jumpology”, która polega na fotografowaniu osoby podczas skoku, aby otrzymać bardziej spontaniczne i naturalne zdjęcie. 300 jego ekskluzywnych zdjęć czeka na obejrzenie w Jeu de Paume.
Philippe Halsman. Étonnez-moi! Jeu de Paume. 1, place de la Concorde, 75008 Paris. Metro: Concorde. Wystawa czynna do 24 stycznia 2016.
10. Bûche de Noël
.W czasach średniowiecza, aby świętować przesilenie zimowe, w Wigilię Bożego Narodzenia przynosiło się do domu ogromne polano, które paliło się w kominku przez kilka dni. Popiół z tego drewna miał chronić dom przed piorunami i złymi mocami diabła. Echem tej tradycji jest Bûche de Noël, deser, który się jada w okresie Bożego Narodzenia we Francji. Jest to rolada z ciasta biszkoptowego, która kształtem ma przypominać polano. 
Smaki może mieć bardzo różne, może też być podawana w formie deseru lodowego. Ważny jest kształt, chociaż nie zawsze przypomina on polano drewna, szczególnie gdy mistrzowie cukiernicy prześcigają się w pomysłach i każdego roku tworzą małe dzieła sztuki.
Bûche de Noël. Do kupienia w cukierniach w okresie świątecznym.
Chiara Ferraris
